OD205 toont visie op zelfvoorzienend wonen op Dag van de Ontwerpkracht

maandag 3 juli 2023
In 2022 vroeg het Ministerie van Maak honderd ontwerpbureaus om een maquette te presenteren die 10.000 klimaatbestendige woningen op duurzame wijze inpast op een locatie van een vierkante kilometer, ergens in Nederland. OD205 koos een plangebied in Parkstad Limburg – en draaide de opgave om: hoe kunnen we hier zelfvoorzienend wonen, zonder van het landschap meer te vragen dan het geven kan? Op 6 juli toont OD205 de maquette op de Dag van de Ontwerpkracht in Rotterdam, als onderdeel van een tentoonstelling van het Ministerie van Maak.

Het bureau voor stedenbouw en landschap OD205 was een van de honderd ontwerpbureaus die vorig jaar werden geselecteerd door het Ministerie van Maak om mee te denken over de radicale wederombouw van Nederland en oplossingen aan te reiken voor de grote opgaven als het woningtekort, de energietransitie en klimaatverandering. Het Ministerie van Maak vroeg de bureaus om onderzoek te doen naar de ontwikkeling van 10.000 klimaatbestendige woningen binnen een gebied in Nederland en hiervoor een ontwerp en een maquette te maken.

Met een testkit van het Ministerie van Maak - een blanco maquette van een vierkante meter met 10.000 woningen op schaal en een aantal andere bouwstenen – maakte OD205 een ontwerp voor een locatie rond het beekdal van de Geleenbeek, ten westen van Heerlen. Met het ontwerp bouwde OD205 verder op eerder onderzoek in de regio: het bureau ontwikkelde in het verleden een ontwerpstrategie voor het terugbrengen van een herkenbare identiteit voor de regio Parkstad Limburg.

Die maquette toont OD205 op 6 juli op de Dag van de Ontwerpkracht in Theater Zuidplein in Rotterdam. De maquette maakt deel uit van een tentoonstelling van het Ministerie van Maak. Eerder dit jaar organiseerde het Ministerie van Maak dergelijke exposities in Den Haag en Leeuwarden, steeds met maquettes van wisselende ontwerpbureaus.

Ministerie van Maak

De maquette van OD205 beantwoordt niet de vraag van het Ministerie van Maak hoe op die vierkante kilometer in Limburg 10.000 klimaatbestendige woningen kunnen worden toegevoegd. OD205 zette een stap terug en draaide de vraag om: hoe willen en kunnen we in de toekomst eigenlijk wonen? Wat kan de restruimte in het gebied – de ruimte die overblijft na aftrek van bestaande woningbouw, infra en landschap - aan bewoners nog aan wanneer we willen dat die nieuwkomers zelfvoorzienend leven op een eigen stuk grond, alleen of als collectief? Zonder daarbij over de grenzen heen te stappen van wat het landschap opbrengt en het gebied uit te putten.

Uitgaand van de berekening dat voor dat zelfvoorzienende leven 200 vierkante meter grond per persoon nodig is – voor wonen, om eten te verbouwen (plus wisselgrond) en voor het houden van dieren – vulde OD205 het plangebied in met 4.500 woningen. Daarbij werd de Geleenbeek ingezet voor het opwekken van duurzame energie in de vorm van waterkracht, gebruik makend van het verval in het gebied.

OD205 legde een raster met percelen van 200 vierkante meter over het plangebied en werkte een aantal woonvarianten uit - van individuele bewoning tot collectieve bewoning in verschillende configuraties. In de collectieven implementeerde OD205 bruikbare elementen uit de lokale Limburgse landgoedtypologie, en uit bekende voorbeelden van collectief wonen in de moderne architectuurgeschiedenis. In de maquette van OD205 wordt collectief gewoond aan uiteenlopende soorten hoven en met een mix van bewoners die gezamenlijk alle deeltaken binnen het zelfvoorzienende collectief uitvoeren.

Ontwerpers Ralf Hottenträger en Judit Gaasbeek Janzen van OD205 zijn op de Dag van de Ontwerpkracht aanwezig om een toelichting te geven op de maquette en het plan.

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Optoppen: kansen voor nieuwbouw op parkeerterreinen

10 sep om 12:00 uur

Eerder identificeerde de coalitie POWERHOUSES in naoorlogse wijken in Deventer 395 garageboxen die het…

Lees verder »
descriptionArtikel

Goede integrale groennorm maakt einde aan verwarring

10 sep om 07:30 uur

Tal van organisaties en partijen uit de bouw roepen de politiek op om te kiezen voor een realistische groennorm…

Lees verder »
descriptionArtikel

Vitaliteit en voorzieningen 100 steden onder de loep

9 sep om 12:00 uur

De vijfde Vitaliteitsbenchmark Centrumgebieden (2024) biedt, na de edities uit 2015, 2017, 2019 en 2022,…

Lees verder »
descriptionArtikel

Experimenten maken stadsgroen klimaatrobuust

6 sep om 07:30 uur

Stadsgroen fleurt niet alleen straten op, maar heeft nadrukkelijk ook een functie voor klimaatadaptatie, de…

Lees verder »
descriptionArtikel

Gezondheid bevorderen in de openbare ruimte

28 aug om 07:30 uur

Een beweegvriendelijke leefomgeving nodigt uit tot sporten, spelen en bewegen. Op die manier kan dat een…

Lees verder »
descriptionArtikel

Nieuwe Ring Zuid zorgvuldig ingebed in landschap Groningen

23 aug om 07:30 uur

Na een ingrijpende operatie wordt op maandag 2 september de zuidelijke ringweg van Groningen weer geopend voor…

Lees verder »
descriptionArtikel

8 keer natuur en vergroenen in een stedelijke omgeving

22 aug om 07:30 uur

Tijdens het laatste KAN Café sprak ecoloog Robbert Snep (Wageningen Universiteit & Research) uitgebreid…

Lees verder »
descriptionArtikel

Utrecht Nabij: ruimtelijk ordening biedt betere mobiliteit

20 aug om 07:30 uur

in de metropoolregio Utrecht wordt het instrument van de ruimtelijke ordening ingezet om de mobiliteit van de…

Lees verder »