Gedeelde grond: anders omgaan met schaarste én overvloed

donderdag 25 september 2025

Het College van Rijksbouwmeester en Rijksadviseurs, bestaande uit Rijksbouwmeester Francesco Veenstra en Rijksadviseurs Thijs van Spaandonk en Noël van Dooren, presenteerde onlangs een nieuw, richtinggevend document: Gedeelde Grond.

In de ambitieuze agenda van het College van Rijksadviseurs (CRa) voor 2025-2029, met de titel Gedeelde grond, staat het anders omgaan met schaarste én overvloed centraal: met minder fragmentatie en meer verbindingen tussen thema’s, regio’s en mensen.

De oproep is duidelijk: bekijk wat er al is, herwaardeer het, benut het slimmer én laat los wat niet meer bijdraagt. En ook: werk samen.

De komende periode werkt het CRa o.a. aan deze ontwerpopgaven:

  • Goed wonen: herwaarderen van goed wonen als gemeenschappelijk goed. Het CRa kijkt voorbij het bouwen en werkt aan een veelomvattende visie op volkshuisvesting.
  • Ruimte voor bewoners: vergroten van de ruimte voor kennis en inzet van bewoners en de weerbaarheid van wijken. Een weerbare wijk kan veranderingen opvangen. Of dat nu verandering in bevolking, in bebouwing, of klimaat is. Maar dat vereist veerkrachtige gemeenschappen en daarvoor moeten bewoners ruimte en vertrouwen krijgen.
  • Rijk als goede buur: onderzoeken hoe het Rijk als goede buur de openheid van overheidsgebouwen kan bevorderen.
  • Onze grond: betere inzet van rijksgronden voor publieke belangen en een vitaal grondbeleid.
  • Natuur voorbij de bordjes: ontwikkelen van een nieuwe natuurvisie die natuurinclusief denken stimuleert.
  • Na de dijk: nadenken over de toekomstige Deltawerken met een combinatie van technologisch vernuft en natuurlijke intelligentie.
  • Pieken en dalen: hoe kunnen we ook de energievoorziening weerbaar en wederkerig maken te midden van uitdagingen door de energietransitie.
  • Economie van de toekomst: een ruimtelijke benadering van de economie van de toekomst.
  • Mobiliteitsknooppunten: ontwikkeling van mobiliteitsknooppunten die nabijheid en duurzame alternatieven voor de auto stimuleren.
  • Wederkerigheid van defensieterreinen: wat krijgt de lokale samenleving er voor terug? Onderzoeken van multifunctionaliteit en het dienen van de belangen van bodem, water, natuur, erfgoed en recreatie.
  • Europese voedselzekerheid: Een evenwichtig voedselsysteem betekent bijna onvermijdelijk een verschuiving naar andere eiwitbronnen. Hoe zetten we onze vruchtbare grond goed in? En wat betekent dat in een zwaar verstedelijkte, hoog dynamische delta?
  • Voorland (voorbij de groei): onderzoeken van 'voorland'-regio's die vooroplopen in radicale veranderingen. Wat is er mogelijk als we beter kijken naar wat er speelt? Als we voorbij economische groei denken? Welke toekomstperspectieven ontvouwen zich dan?

Download hier de nieuwe agenda.

Lees ook het interview met Thijs van Spaandonk op Ruimte voor Bewegen: Bewegen als bouwsteen van de stad

Blijf nog beter op de hoogte van al ons nieuws en abonneer je op de wekelijkse nieuwsbrief van Stedebouw & Architectuur.

Bron: Biind
Foto: Shutterstock

 

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Nieuwe impulsen en prijzen voor stedenbouw

14 okt om 07:30 uurtimer14 min

Met een veelzijdige achtergrond in het onderwijs, de overheid en de marktsector werd Eric van der Kooij…

Lees verder »
descriptionArtikel

‘Ik merk dat we niet gewend zijn aan plankritiek stedenbouw’

9 okt om 07:30 uurtimer5 min

Ter gelegenheid van haar 25-jarig bestaan presenteert de Beroepsvereniging van Nederlandse Stedebouwkundigen en…

Lees verder »
descriptionArtikel

Woningbouwopgave in combinatie met vergroeningsopgave

1 okt om 07:30 uurtimer5 min

Wil Nederland over honderd jaar nog floreren? Dan moeten de biodiversiteits- en klimaatopgaven goed zijn…

Lees verder »
descriptionArtikel

Ontwerp-Nota Ruimte: van Vinex naar VISTA

30 sep om 07:30 uurtimer7 min

Eindelijk is de nieuwe Nota Ruimte er dan. Van een dubbel demissionair kabinet, dat wel; en ook nog ‘een…

Lees verder »
descriptionArtikel

App Gebiedscheck: hoe gezond is een wijk of buurt?

23 sep om 07:30 uurtimer2 min

De nieuwe applicatie Gebiedscheck geeft een beeld van ruimte voor groen, bewegen en voorzieningen in de buurt.…

Lees verder »
descriptionArtikel

Een plan mag geen vleesgeworden Funda-advertentie worden

16 sep om 07:30 uurtimer7 min

Lennart Arpots vervolgt de rubriek Future Architects en waarschuwt dat we door STOER weer donkere niet-…

Lees verder »
descriptionArtikel

Voetganger centraal in ontwerpfilosofie dorpen en steden

15 sep om 07:30 uurtimer3 min

Dorpen en steden ontstonden van oudsher rond transportverbindingen. De moderne tijd - en met name de auto -…

Lees verder »
descriptionArtikel

MOVE24: drempels om te bewegen in openbare ruimte wegnemen

12 sep om 13:00 uur

De beweegvriendelijke openbare ruimte wordt onder professionals als stedenbouwers en gebiedsontwikkelaars een…

Lees verder »