Zuiderschans: toekomstbestendig woonzorgcomplex in het groen
De nieuwbouw werd door KAW ontwikkeld voor zorginstelling Van Neynsel en woningcorporatie Zayaz, in dialoog met de omwonenden. Zo is het gebouw op verzoek van de wijkbewoners relatief laag uitgevallen. Ook het groen is op verzoek van de omwonenden zo veel mogelijk behouden. Daarnaast gaat Zuiderschans functioneren als ontmoetingsplaats voor de buurtbewoners. Volgens KAW-architect Mathieu Kastelijn resulteerde het teamwerk in een ongelofelijk soepele ontwerpfase. Het gebouw wordt in 2021 opgeleverd.
Aanpasbaar en inpasbaar
De 83 sociale huurappartementen voor senioren en 4 groepswoningen met in totaal 44 woningen vormen een nieuw thuis voor mensen met verschillende hulp- en/of zorgvragen, nu en in de toekomst. Vooral voor mensen met dementie is ruimte ingepland. Het gebouw is zo opgezet dat toekomstige veranderingen makkelijk zijn door te voeren, bijvoorbeeld doordat er weinig installaties in wanden en vloeren worden verwerkt.
Naast aanpasbaarheid was inpasbaarheid een thema: hoe krijg je het gewenste gebouw ingepast binnen deze binnenstedelijke, drukke locatie? Zo was het driehoekige kavel bijvoorbeeld een uitdaging, maar het bleek mogelijk om een gelaagd gebouw te maken, wat qua maat aansluit op de omliggende bebouwing. Parkeren gebeurt ondanks de beperkte ruimte toch grotendeels op eigen terrein.
Artist impression van Zuiderschans, door KAW architecten
Natuurlijke omgeving
Door actief in gesprek te gaan met de omwonenden kwamen wensen en een aantal voorwaarden naar voren. Zo mocht het gebouw niet hoger worden dan het huidige, moesten de bomen bewaard blijven en wilden de omwonenden graag zo min mogelijk last hebben van de nieuwe verlichting. Voor KAW en de opdrachtgevers was het daarnaast belangrijk om een passend gebouw te ontwerpen op deze prominente plek (een echte zichtlocatie) die wordt omgegeven door prachtige Bossche schoolgebouwen en staat langs een belangrijke, drukke weg.
De visiepresentatie voor het ontwerp sloot goed aan bij de wensen van Zayaz en Van Neynsel. Daarnaast integreerde KAW haar en vooral ook Van Neynsels zorgvisie in het ontwerp zoals de mogelijkheid om te dwalen in het gebouw zonder te verdwalen (voor mensen met dementie, red.), een zichtbare beleving van dag & nacht, de seizoenen en een goede balans tussen een beschutte omgeving en de beleving van vrijheid.
Daarnaast creëerde het architectenbureau verschillende belevingswerelden voor verschillende bewonersgroepen. Zo kunnen mensen in de tuin genieten van groen en tuinieren, of in het hof een beschut plekje opzoeken om te lezen en anderszins te ontspannen. Op het overdekte plein is een plek voor de bewoners en buurtbewoners om elkaar te ontmoeten. Daar bevinden zich ook een aantal collectieve voorzieningen.
Artist impression van Zuiderschans, door KAW architecten
Natural Step
Het gebouw is bovendien door en door duurzaam. Zayaz stelde duidelijke doelen volgens The Natural Step-principes, die - kort gezegd - stap voor stap toewerken naar volledige duurzaamheid. Als de samenleving werkt volgens deze vier principes (delf geen fossiele brandstoffen en zware metalen, produceer en gebruik geen giftige stoffen, put de natuur niet uit en verdeel de rijkdom zo dat elk mens in zijn basisbehoefte kan voorzien) dan kan de natuur ons blijven voorzien van water, aarde, lucht en een stabiel klimaat.
Samen met Zayaz en Van Neynsel maakte KAW alle wensen en ambities concreet en realistisch. Dit resulteerde onder andere in een gebouw dat in hoge mate droog en demontabel gebouwd wordt met veel prefabricage en -assemblage. Dit bevordert niet alleen de aanpasbaarheid van het gebouw en de bouwsnelheid, maar voorkomt ook overlast voor de buren.
Auteur: Bas Goedvolk
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Kun je vernieuwen door het verleden te omarmen?
17 apr om 07:30 uurTijdens het nieuwe kunst- en architectuurfestival Cherish or Destroy luidt de centrale vraag: in hoeverre moet…
Waar kan er in Nederland nog worden gebouwd?
16 apr om 07:30 uurHet ministerie van Infrastructuur en Waterstaat publiceerde onlangs sturingskaarten, waaruit blijkt waar in de…
Nieuwe kansen voor innovatieve woonvormen
15 apr om 07:30 uurWie actief is op het gebied van wooncoöperaties, CPO’s en andere collaboratieve…
Blue zones bieden een wenkend perspectief
3 apr om 07:30 uurBlue zones zijn plekken in de wereld waar mensen relatief lang en gelukkig leven. “Blue zones bestaan overal,…
De kracht van geografische data voor een breder publiek
22 mrt om 12:00 uurActuele vraagstukken als de woningnood en klimaatverandering vragen om oplossingen die moeten komen van…
Kroniek van een aangekondigde nood
13 mrt om 16:00 uurHet magazine Stedebouw & Architectuur is vernieuwd! Met onder meer de nieuwe rubrieken Bouwiconen, Rapport…
Vernieuwde Stedebouw & Architectuur: Gezondheid & Welzijn
6 mrt om 13:25 uurHet fors vernieuwde nieuwe magazine van Stedebouw & Architectuur is net uit! In deze digitale editie zijn…
Vijf maatregelen om funderingsschade goed aan te pakken
1 mrt om 10:00 uurDe Raad voor de leefomgeving en infrastructuur verwacht dat vierhonderdduizend panden in Nederland te maken…
Reactie toevoegen