Gedeelde grond: anders omgaan met schaarste én overvloed

donderdag 25 september 2025

Het College van Rijksbouwmeester en Rijksadviseurs, bestaande uit Rijksbouwmeester Francesco Veenstra en Rijksadviseurs Thijs van Spaandonk en Noël van Dooren, presenteerde onlangs een nieuw, richtinggevend document: Gedeelde Grond.

In de ambitieuze agenda van het College van Rijksadviseurs (CRa) voor 2025-2029, met de titel Gedeelde grond, staat het anders omgaan met schaarste én overvloed centraal: met minder fragmentatie en meer verbindingen tussen thema’s, regio’s en mensen.

De oproep is duidelijk: bekijk wat er al is, herwaardeer het, benut het slimmer én laat los wat niet meer bijdraagt. En ook: werk samen.

De komende periode werkt het CRa o.a. aan deze ontwerpopgaven:

  • Goed wonen: herwaarderen van goed wonen als gemeenschappelijk goed. Het CRa kijkt voorbij het bouwen en werkt aan een veelomvattende visie op volkshuisvesting.
  • Ruimte voor bewoners: vergroten van de ruimte voor kennis en inzet van bewoners en de weerbaarheid van wijken. Een weerbare wijk kan veranderingen opvangen. Of dat nu verandering in bevolking, in bebouwing, of klimaat is. Maar dat vereist veerkrachtige gemeenschappen en daarvoor moeten bewoners ruimte en vertrouwen krijgen.
  • Rijk als goede buur: onderzoeken hoe het Rijk als goede buur de openheid van overheidsgebouwen kan bevorderen.
  • Onze grond: betere inzet van rijksgronden voor publieke belangen en een vitaal grondbeleid.
  • Natuur voorbij de bordjes: ontwikkelen van een nieuwe natuurvisie die natuurinclusief denken stimuleert.
  • Na de dijk: nadenken over de toekomstige Deltawerken met een combinatie van technologisch vernuft en natuurlijke intelligentie.
  • Pieken en dalen: hoe kunnen we ook de energievoorziening weerbaar en wederkerig maken te midden van uitdagingen door de energietransitie.
  • Economie van de toekomst: een ruimtelijke benadering van de economie van de toekomst.
  • Mobiliteitsknooppunten: ontwikkeling van mobiliteitsknooppunten die nabijheid en duurzame alternatieven voor de auto stimuleren.
  • Wederkerigheid van defensieterreinen: wat krijgt de lokale samenleving er voor terug? Onderzoeken van multifunctionaliteit en het dienen van de belangen van bodem, water, natuur, erfgoed en recreatie.
  • Europese voedselzekerheid: Een evenwichtig voedselsysteem betekent bijna onvermijdelijk een verschuiving naar andere eiwitbronnen. Hoe zetten we onze vruchtbare grond goed in? En wat betekent dat in een zwaar verstedelijkte, hoog dynamische delta?
  • Voorland (voorbij de groei): onderzoeken van 'voorland'-regio's die vooroplopen in radicale veranderingen. Wat is er mogelijk als we beter kijken naar wat er speelt? Als we voorbij economische groei denken? Welke toekomstperspectieven ontvouwen zich dan?

Download hier de nieuwe agenda.

Lees ook het interview met Thijs van Spaandonk op Ruimte voor Bewegen: Bewegen als bouwsteen van de stad

Blijf nog beter op de hoogte van al ons nieuws en abonneer je op de wekelijkse nieuwsbrief van Stedebouw & Architectuur.

Bron: Biind
Foto: Shutterstock

 

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Groots denken en grote plannen vergen stevig leiderschap

7 jul om 07:30 uurtimer12 min

Gebiedsontwikkeling vraagt naast het maken van stedenbouwkundige plannen om diverse vormen van samenwerking,…

Lees verder »
descriptionArtikel

Droogtemonitor: de laatste stand van zaken

2 jul om 07:30 uur

De vakanties zijn begonnen, het zomerweer is daar, maar ook potentieel schadelijke droogte. Hoe houd je…

Lees verder »
descriptionArtikel

Oud-minister Sybilla Dekker: ‘Begrijp hoe besturen werkt’

30 jun om 07:30 uurtimer13 min

Jarenlang stopte het Rijk de ruimtelijke ordening onder de zoden. Tot verdriet van Sybilla Dekker, voormalig…

Lees verder »
descriptionArtikel

Bewoners maken de buurt

25 jun om 07:30 uurtimer6 min

De Amsterdamse Rekenkamer waarschuwde dit voorjaar voor onleefbare en onveilige nieuwbouwwijken. In een column…

Lees verder »
descriptionArtikel

Bouw moet zich voorbereiden op nieuwe Europese emissie-eis

23 jun om 13:45 uurtimer6 min

Demissionair minister Mona Keijzer gaat de aangekondigde aanscherping van de milieu-prestatie-eis (MPG) voor…

Lees verder »
descriptionArtikel

Nieuwe inspiratie voor toekomst en inrichting van Nederland

23 jun om 09:30 uurtimer14 min

Vanuit haar studie en werk ontwikkelde Mare de Wit niet alleen een scherpe focus op het thema water, maar ook…

Lees verder »
descriptionArtikel

Gebiedsontwikkeling: mens en maatschappij te veel een niche

12 jun om 07:30 uur

Vrouwen domineren ons nieuwe themanummer Gebiedsontwikkeling en niet in het minst dankzij de keuze van…

Lees verder »
descriptionArtikel

‘Hoe zit het sociaal weefsel in elkaar?’

11 jun om 07:30 uurtimer14 min

“Misschien zijn we te veel gaan leunen op techniek, ratio en economie.” Vandaar dat hoogleraar Co Verdaas, nu…

Lees verder »