Gedeelde grond: anders omgaan met schaarste én overvloed

donderdag 25 september 2025

Het College van Rijksbouwmeester en Rijksadviseurs, bestaande uit Rijksbouwmeester Francesco Veenstra en Rijksadviseurs Thijs van Spaandonk en Noël van Dooren, presenteerde onlangs een nieuw, richtinggevend document: Gedeelde Grond.

In de ambitieuze agenda van het College van Rijksadviseurs (CRa) voor 2025-2029, met de titel Gedeelde grond, staat het anders omgaan met schaarste én overvloed centraal: met minder fragmentatie en meer verbindingen tussen thema’s, regio’s en mensen.

De oproep is duidelijk: bekijk wat er al is, herwaardeer het, benut het slimmer én laat los wat niet meer bijdraagt. En ook: werk samen.

De komende periode werkt het CRa o.a. aan deze ontwerpopgaven:

  • Goed wonen: herwaarderen van goed wonen als gemeenschappelijk goed. Het CRa kijkt voorbij het bouwen en werkt aan een veelomvattende visie op volkshuisvesting.
  • Ruimte voor bewoners: vergroten van de ruimte voor kennis en inzet van bewoners en de weerbaarheid van wijken. Een weerbare wijk kan veranderingen opvangen. Of dat nu verandering in bevolking, in bebouwing, of klimaat is. Maar dat vereist veerkrachtige gemeenschappen en daarvoor moeten bewoners ruimte en vertrouwen krijgen.
  • Rijk als goede buur: onderzoeken hoe het Rijk als goede buur de openheid van overheidsgebouwen kan bevorderen.
  • Onze grond: betere inzet van rijksgronden voor publieke belangen en een vitaal grondbeleid.
  • Natuur voorbij de bordjes: ontwikkelen van een nieuwe natuurvisie die natuurinclusief denken stimuleert.
  • Na de dijk: nadenken over de toekomstige Deltawerken met een combinatie van technologisch vernuft en natuurlijke intelligentie.
  • Pieken en dalen: hoe kunnen we ook de energievoorziening weerbaar en wederkerig maken te midden van uitdagingen door de energietransitie.
  • Economie van de toekomst: een ruimtelijke benadering van de economie van de toekomst.
  • Mobiliteitsknooppunten: ontwikkeling van mobiliteitsknooppunten die nabijheid en duurzame alternatieven voor de auto stimuleren.
  • Wederkerigheid van defensieterreinen: wat krijgt de lokale samenleving er voor terug? Onderzoeken van multifunctionaliteit en het dienen van de belangen van bodem, water, natuur, erfgoed en recreatie.
  • Europese voedselzekerheid: Een evenwichtig voedselsysteem betekent bijna onvermijdelijk een verschuiving naar andere eiwitbronnen. Hoe zetten we onze vruchtbare grond goed in? En wat betekent dat in een zwaar verstedelijkte, hoog dynamische delta?
  • Voorland (voorbij de groei): onderzoeken van 'voorland'-regio's die vooroplopen in radicale veranderingen. Wat is er mogelijk als we beter kijken naar wat er speelt? Als we voorbij economische groei denken? Welke toekomstperspectieven ontvouwen zich dan?

Download hier de nieuwe agenda.

Lees ook het interview met Thijs van Spaandonk op Ruimte voor Bewegen: Bewegen als bouwsteen van de stad

Blijf nog beter op de hoogte van al ons nieuws en abonneer je op de wekelijkse nieuwsbrief van Stedebouw & Architectuur.

Bron: Biind
Foto: Shutterstock

 

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Impuls voor bewegen: MOVE24

19 aug om 07:30 uurtimer2 min

Spelen, sporten, bewegen en ontmoeten zijn de pijlers van de tweede editie van MOVE24 op 9 oktober in Almere.…

Lees verder »
descriptionArtikel

GALA-monitor: vooruitgang en uitdagingen

14 aug om 07:30 uurtimer3 min

Vanuit het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) van het RIVM toont een monitor dat veel gemeenten stappen…

Lees verder »
descriptionArtikel

Eerste Nederlandse stad 'National Park City'

11 aug om 07:30 uur

Voor het eerst is een Nederlandse stad uitgeroepen tot National Park City. Die eer ging naar Breda en is niet…

Lees verder »
descriptionArtikel

Vijf populaire klimaatmaatregelen in stedelijk gebied

31 jul om 07:30 uurtimer5 min

Het vijfjarig bestaan van het KAN platform is voor het netwerk reden om de belangrijkste publicaties uit die…

Lees verder »
descriptionArtikel

S&A Podcast: zachtheid en verlangen in gebiedsontwikkeling

23 jul om 07:30 uurtimer3 min

In de nieuwe S&A Podcast Luisterlandschap spreken we met Co Verdaas, Deltacommissaris en hoogleraar…

Lees verder »
descriptionArtikel

Projecten versnellen door opgaven apolitiek te maken

21 jul om 07:30 uurtimer12 min

In het huidige, onrustige tijdsgewricht komen veel planontwikkelingen tot stilstand. Politieke strubbelingen en…

Lees verder »
descriptionArtikel

Stedelijke vernieuwing circulair door tijdelijke placemaking

16 jul om 07:30 uurtimer6 min

Het circulaire Stedelijke Vernieuwingsinitiatief van Leeuwarden is ook voor stedenbouwkundigen een kweekvijver…

Lees verder »
descriptionArtikel

Kunnen we Nederland transformeren tot klimaatbestendig park?

14 jul om 07:30 uurtimer10 min

Hoe realistisch is het dat we Nederland kunnen transformeren tot een klimaatbestendig park waarin wonen, werken…

Lees verder »