Snelweglandschap en de architectuur van kunstwerken
In dit snelweglandschap wordt infrastructuur zelf het kunstwerk, een uitgestrekt gebouwd object met ‘gevels en daken’. Op ons bureau tekenen we dan ook plattegronden, aanzichten, doorsneden en principedetails voor infrastructuur, zoals voor elk ander gebouw. Inclusief aansluitingen op watersystemen, energiestromen en duurzame materialisering.
Omdat ons stedelijk gebied grootschalige infrastructuur steeds dichter nadert, ontstaan op het grensvlak steeds vaker problemen met geluid en - meer recent - stikstof. Dat zorgt voor meer en meer gevels langs snelwegen in de vorm van geluidschermen. Schermen die steeds hoger en langer worden. Deze schermen vormen daarmee een barrière, maar de schermen bieden ook kansen. Bijvoorbeeld voor de opwekking van energie (dadelijk meer daarover), maar ook voor het versterken van ecologie en biodiversiteit. We werken momenteel aan verschillende schermen die begroeid zijn met gevarieerde beplanting, ruimte bieden aan nestmogelijkheden voor insecten en samen met een ecologische oever langs de randsloot een afgeschermde ecologische verbinding creëren langs de weg.
Niet alleen snelwegen, maar ook gebiedsontsluitingswegen binnen steden worden steeds vaker als onderdeel van de openbare ruimte ingepast en vormgegeven. Het project Leidse Ring Noord is daar een goed voorbeeld van. Wat een hoofdverkeersader is tussen de A4 en de A44, dwars door de stad, wordt vooral benaderd als een opwaardering van een langzaam verkeernetwerk in een aantrekkelijker openbare ruimte. Voor de gemeente Leiden is infrastructuur een belangrijke ontwerpopgave, die integraal onderdeel uitmaakt van de openbare ruimte.
Terug naar energie en infrastructuur. De recent verschenen RES’en hebben hun zoekgebieden voor de opwekking van energie vaak geprojecteerd op snelwegtracés. Bundeling is geen gekke gedachte: beide veroorzaken immers hinder voor de leefomgeving. Ook voor PV-panelen wordt gekeken naar snelwegen en dat klinkt logisch. Toch gaan die twee mank. Grote windturbines moeten minimaal 30 meter van de rand van de weg worden geplaatst en passen daarom bijna nooit binnen het areaal van de snelweg. Als ze in de buurt van de snelweg geplaatst worden, staan ze vaak achter op de kavel van een boer.
Voor de opwekking van zonne-energie kijkt Rijkswaterstaat liever naar grootschalige locaties voor energieopwekking, zoals de Maasvlakte. De Provincie Zuid-Holland bewijst met de aanleg van drijvende PV-panelen in de aansluiting van de RijnlandRoute op de A4 dat het wel degelijk kan. De claim van de RES’en op het snelweglandschap moeten we serieus nemen.
Laten we integraal werken aan de architectuur van de snelweg en de duurzame inpassing van infrastructuur in snelweglandschappen.
Dit artikel verscheen in Stedebouw & Architectuur, editie Gevels & Daken van 2021. De volledige editie is te lezen via onze digitale bibliotheek.
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Is er voor iedereen genoeg ruimte in de verdichte stad?
25 apr om 07:30 uurNederlandse steden worden verdicht om de woningnood snel en adequaat te kunnen aanpakken. Dat proces wringt met…
Rijk, provincies & gemeenten hernemen regie volkshuisvesting
24 apr om 08:31 uurHet wetsvoorstel Versterking regie volkshuisvesting zorgt ervoor dat overheden weer kunnen sturen op hoeveel,…
Groot deel gebouwde omgeving toe aan vervanging
19 apr om 07:30 uurNederland heeft altijd hard gewerkt aan de kwaliteit van de gebouwde omgeving. Om de kwaliteit van de…
Waar kan er in Nederland nog worden gebouwd?
16 apr om 07:30 uurHet ministerie van Infrastructuur en Waterstaat publiceerde onlangs sturingskaarten, waaruit blijkt waar in de…
Challenge geeft inzicht in vergroeningspotenties
11 apr om 07:30 uurHoe groen is jouw stad? Met de Groene Stad Challenge krijgen gemeenten daar een goed inzicht in, zoals blijkt…
Almere zet verdichting in voor vergroening
10 apr om 07:30 uurVoor het eerst in de geschiedenis van Almere wordt het stedelijk gebied verdicht. In het hart van de stad zijn…
De impact van verdichting bij een stationsgebied
8 apr om 07:30 uurIn een nieuwe uitgave van De Zwarte Hond vertelt Daan Zandbelt over de kansen voor…
Historische singelstructuur Utrecht in ere hersteld
4 apr om 07:30 uurDe stad Utrecht werd eeuwenlang omsingeld door water tot vijftig jaar geleden een gedeelte van de singel werd…
Reactie toevoegen