Klimaatbestendige stad snel te realiseren
Gerard Riezebos, adviseur civiele projecten bij de Gemeente Elburg: “Na een intensief voortraject kwam de projectbegeleidingsgroep – die de belangen behartigde van onder andere de bewoners, winkeliers, horeca, toerisme en de oudheidkundige vereniging - met een plan om de bestrating van de Vesting aan te passen en de afwatering te realiseren met een lijngoot. Wij hebben als gemeente dit plan beoordeeld en uitgewerkt in een technisch tekening. Gelijktijdig is deze kans aangegrepen om voor Elburg een klimaatbestendige binnenstad te realiseren".
Waar tot voor kort het relatief schone regenwater altijd in het rioolwater terecht kwam, wordt het regenwater tegenwoordig steeds vaker opgevangen. Simpelweg omdat het goed te gebruiken is. Zo kun je het duurzaam inzetten om er bijvoorbeeld bomen en planten mee water te geven en de hittestress te beperken op warme dagen, tegelijkertijd ontlast je dan ook de riolering tijdens extreme regenval. In Elburg vonden ze het belangrijk dat bij extreme regenbuien het water geborgen en afgevoerd zou worden, zodat wateroverlast maar ook vochtige kelders in de oude panden voorkomen zou worden. Daarnaast wilden ze hittestress op warme dagen voorkomen.
Tijd en mogelijk archeologische vondsten de grootste uitdaging
De opdracht voor de aannemer bestond uit herstratingswerkzaamheden en het aanbrengen van een hemelwaterriool om woningen af te koppelen. Deze opdracht leek simpel, maar dat was het niet. Tijd was de grootste vijand. Om de opleverdatum te behalen kon er niet te diep worden gegraven omdat de kans op archeologische vondsten bestond. Er werd op zoek gegaan naar een hemelwaterriool met minder dekking. De beperkte tijd, het voorkomen van archeologische vondsten en de wens voor een duurzame klimaatbestendige stad waren belangrijke factoren in de zoektocht naar de juiste oplossing.
De oplossing voor deze uitdaging was de Q-max, een sleufgoot waar geen leidingwerk meer voor noodzakelijk is en die hoog onder het maaiveld te plaatsen is. In tegenstelling tot systemen met separate verzamelleiding kon deze sleufgoot worden aangesloten op de stadsgracht. In Elburg kozen ze ervoor om het regenwater dat valt op de daken van woningen af te koppelen van de riolering en het via de Q-max te transporteren naar De Beek die uitkomt in de Vestinggracht.
Snelle realisatie
Het was voor de aannemer een race tegen de klok, maar in de praktijk bleek dat het afkoppelen van het hemelwater heel eenvoudig ging, omdat de aannemer zelf de zij-aansluitingen kon aanbrengen. Ook was er veel minder grondverzet nodig en hoefden er geen knipgaten gemaakt te worden zoals bij kolken. De lijngoot is heel iets duurder dan kolken en het aanleggen van een aparte hemelwaterafvoer”, vertelt Erwin van Boven, ontwerpleider bij Aannemingsmaatschappij Van Gelder, “maar op de inbouw wonnen we zoveel extra dat het erg interessant was. We konden met dit product gelukkig over de waterleiding van de Vitens heen, waardoor we minder diep hoefden te graven. Hierdoor hadden we ook geen risico op archeologische vondsten en hielden we grip op de planning zodat we de gewenste opleverdatum konden halen.”
Hittestress voorkomen
Omdat het oude straatprofiel als oncomfortabel werd ervaren, moest ook de bestrating worden aangepakt. Bij het herstraten is ervoor gezorgd dat het regenwater naar de zijkanten afloopt, zodat het in de sleufgoot van de Q-max terechtkomt. Dankzij de smalle sleuf valt de Q-max valt deze lijngoot nauwelijks op in het straatbeeld.
Gerard is tevreden met het resultaat. “We hebben tijdig de herinrichting van de binnenstad afgerond zodat op tijd de terrassen open konden. Door de woningen af te koppelen en het hemelwater te transporteren naar De Beek, blijft het regenwater waar het valt en wordt het niet afgevoerd naar de zuivering. Het wordt voor toeristen in de zomer goed toeven op de koelte-eilanden in de stad met watertappunten, bankjes en bomen.”
Dit artikel verscheen in Stedebouw & Architectuur, editie Gevels & Daken van 2021. De volledige editie is te lezen via onze digitale bibliotheek.
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Nederlandse inzending EXPO 2025 komt met volledig circulair paviljoen
13 jun 2023In een wereld waarin grote crises rond klimaat, energie en gezondheid de mensheid voor enorme uitdagingen stelt…
Gevelverlichting draagt bij aan veiligheid en sfeer
8 jun 2023Sjoerd Feenstra benoemt tot eerste stadsbouwmeester van Zwolle
31 mei 2023Puzzelstukjes klimaatadaptatie en deelmobiliteit vallen op plek bij realisatie Leytsche Hof
30 mei 2023De fraaie waterneutrale binnentuin op het dak van de parkeergarage is één van de trekpleisters van een nieuw,…
Mondiale architectuurprijs voor Orga-project De Verwondering
17 mei 2023Orga-project basisschool De Verwondering heeft een internationale architectuurprijs in de wacht gesleept.…
Betaalbare in houtbouw uitgevoerde appartementen in hartje Nieuw-Vennep
15 mei 2023Timpaan is trots op het grotendeels in houtbouw uitgevoerde project in Nieuw-Vennep met 42 appartementen…
KCAP wint aanbesteding in Zürich met 'wijk van de dansende koppels'
8 mei 2023Een voormalig industrieterrein in de buurt van het Zwitserse Zürich gaat door KCAP worden getransformeerd tot…
Het minst inspirerende het meest bestendig maken
8 mei 2023Het is tijd dat we renovatieprojecten serieuzer gaan nemen in de transitie naar een regeneratieve leefomgeving…
Reactie toevoegen