Gebiedsontwikkeling: langzaam is het nieuwe snel.
Burgers die een duurzame energiecoöperatie starten en het dak van de school willen benutten voor zonnepanelen; bedrijven die willen investeren in branchevreemde activiteiten, die natuurlijk niet overeenkomen met de geldende bestemming; een woonstichting die haar tuinen wil invullen met stadslandbouw in plaats van gazon met randjes schaamgroen; een collectief van jonge ontwerpers die een leegstaand gemeentekantoor willen transformeren naar een woon-werkgebouw. Allemaal voorbeelden van initiatieven waarmee gemeenten worden geconfronteerd.
Een gebruikelijke reactie van de gemeente helpt zo’n initiatief vaak niet verder; te traag en niet gericht op kansen. Gemeenten zijn opzoek naar een nieuwe rolinvulling. Recent onderzoek laat twee tendensen zien. Enerzijds zoeken gemeenten naar mogelijkheden om ‘speelruimte’ te creëren aan het begin van het proces. Anderzijds zoeken zij naar mogelijkheden om zoveel mogelijk risico’s voor de kleinere (vaak eenmalige) initiatiefnemers te reduceren. Beiden vergen meer en ander voorwerk van ambtenaren dan voorheen.
Vroeger werkten zij vanuit het idee van ontwikkelingsplanologie vooral aan contracten met vastgoedontwikkelaars, grondexploitaties en bestemmingsplannen met als doel te komen tot een startpunt voor een snelle en winstgevende bouwproductie. Nu gaat het er vanuit het idee van uitnodigingsplanologie om een integrale visie te vormen in interactie met betrokkenen en wanneer bepaalde ontwikkelingen evident zijn, deze te vertalen naar een simpele set regels die begrijpelijk zijn voor onervaren partijen en binnen deze kaders veel vrijheid geven. Denk aan een kavelpasport bij particulier opdrachtgeverschap.
Meer weten? Download hieronder de volledige column van Gert-Joost Peek, zoals verschenen in Stedebouw & Architectuur.

Gert-Joost Peek
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
S&A Podcast: zachtheid en verlangen in gebiedsontwikkeling
23 jul om 07:30 uur 3 minIn de nieuwe S&A Podcast Luisterlandschap spreken we met Co Verdaas, Deltacommissaris en hoogleraar…
Projecten versnellen door opgaven apolitiek te maken
21 jul om 07:30 uur 12 minIn het huidige, onrustige tijdsgewricht komen veel planontwikkelingen tot stilstand. Politieke strubbelingen en…
Stedelijke vernieuwing circulair door tijdelijke placemaking
16 jul om 07:30 uur 6 minHet circulaire Stedelijke Vernieuwingsinitiatief van Leeuwarden is ook voor stedenbouwkundigen een kweekvijver…
Kunnen we Nederland transformeren tot klimaatbestendig park?
14 jul om 07:30 uur 10 minHoe realistisch is het dat we Nederland kunnen transformeren tot een klimaatbestendig park waarin wonen, werken…
Groots denken en grote plannen vergen stevig leiderschap
7 jul om 07:30 uur 12 minGebiedsontwikkeling vraagt naast het maken van stedenbouwkundige plannen om diverse vormen van samenwerking,…
Oud-minister Sybilla Dekker: ‘Begrijp hoe besturen werkt’
30 jun om 07:30 uur 13 minJarenlang stopte het Rijk de ruimtelijke ordening onder de zoden. Tot verdriet van Sybilla Dekker, voormalig…
Bewoners maken de buurt
25 jun om 07:30 uur 6 minDe Amsterdamse Rekenkamer waarschuwde dit voorjaar voor onleefbare en onveilige nieuwbouwwijken. In een column…
Nieuwe inspiratie voor toekomst en inrichting van Nederland
23 jun om 09:30 uur 14 minVanuit haar studie en werk ontwikkelde Mare de Wit niet alleen een scherpe focus op het thema water, maar ook…
Reactie toevoegen