Ondernemen in Antalya
Na een wandeltocht door het prachtige berggebied in zuidwest Turkije, over de oude paden van de Lycian Way (met dank aan Kate Clow, die er een echte LAW van gemaakt heeft), verblijven we een aantal dagen in Antalya. Het is voorseizoen en de grote stroom toeristen moet nog komen. Ons hotel staat in de oude stad, met de kenmerkende huizen in Ottomaanse bouwstijl - vroeger van hout, tegenwoordig veelal steen en pleisterwerk, met uitstekende erkers die het straatbeeld intiemer maken. In de plint de toegang tot het hotel of de vele winkeltjes met kleden, tapijten, keramiek, kleding en veel horeca.
Lokale ondernemers
De oude binnenstad is sinds 30 jaar in verbouwing, pand voor pand wordt opgeknapt, vaak met privaat geld. De lokale overheid beperkt zich tot de openbare ruimte. In feite is het hele gebied een museum en markt ineen, waar vooral veel onderhandeld en verdiend wordt. Aan ons natuurlijk, want hoe goed wij als westerlingen ook denken te kunnen onderhandelen, de winstmarges zijn groot genoeg voor de lokale ondernemers.
De ondernemers die ik in Antalya spreek, vinden dat er veel meer geld te verdienen is in Istanbul, maar zij hebben allemaal een reden om in deze kustplaats te zijn. Bijvoorbeeld Ramazan Gumus, die een winkel heeft in jacht- en visspullen, maar vooral in het buitenland zit en zich bezighoudt met zonnepanelen en andere vormen van duurzame energie. Daar is in Antalya nog een mooie slag mee te maken, want hoewel zo'n beetje ieder huis zonne-energie gebruikt om warm water mee op te wekken, zijn er bijna geen zonnepanelen zichtbaar die uitsluitend dienen voor electriciteit.
Bedrijvigheid
Daar ziet meneer Gumus een prachtige kans. Maar hij ziet zo'n kans ook in Zuid-Afrika, waar hij al druk aan de slag is. Ik ontmoet hem omdat we een riem nodig hebben voor onze koffer. Nee, zoiets verkoopt hij niet, maar een andere Turkse meneer die toevallig in zijn winkel is, weet dat er hier vlakbij een bedrijf is die tassen maakt. Of we even willen meelopen. In een oud en van buiten vervallen gebouw om de hoek op de eerste etage vinden we de onderneming Gunaydin, ter plekke worden de kofferriemen gemaakt (twee is beter, vindt meneer Gumus).
Natuurlijk krijgen we thee en ondertussen gaan de werkzaamheden in de lokalen en gangen gewoon door. De eigenaar vertelt dat zij op dit moment schooltassen maken en dan vooral de leren onderdelen daarvan. De markt is erg goed, zegt hij. Zijn broer maakt onze riemen af en iedereen snijdt, lijmt en naait weer verder. In de winkel vertelt meneer Gumus nog wat meer over zijn solar activitities, ik over mijn advieswerk op stedelijke ontwikkeling en we wisselen kaartjes uit. Een kwartier later krijg ik zijn eerste email.
Wat gebeurt hier nu eigenlijk? Dat vraag ik mij af als we door de straten van de miljoenenstad Antalya lopen. Het is mij al opgevallen dat de plinten van de wooncomplexen bijna allemaal winkels en bedrijven herbergen. Niet alleen de bekende supermarktjes en restauranten, maar iedere denkbare vorm van bedrijvigheid kom je tegen. Maar hoe zijn ondernemingen als Gunaydin in zo'n achteraf gebouw terechtgekomen? Wordt zo'n pand in de markt gezet als economisch interessant bedrijfsverzamelgebouw of is juist het feit dat er bedrijfsruimte te maken is genoeg om ondernemers aan te trekken?
Jaloers op Antalya
Iets verderop komen we een gebouw tegen dat propvol kleine ondernemers, organisaties en wat al niet meer zit. Hoe komt zo'n pand nu vol? Regelt de eigenaar dat? Of juist de ruimte-vragende ondernemers met al hun relaties en familieverbanden? Ik kijk er naar met mijn verwende Westerse ogen en zie vitaliteit en drukte die een beetje jaloers maakt. Want in Nederland worden hele projectorganisaties opgezet om leegstaande kantoren, gebouwen en zelfs plinten weer vol met frisse, creatieve en liefst ook jonge ondernemers te krijgen. Passend in het gekozen thema of brand, met goed hospitality management erbij en als het een beetje meezit ook zo georganiseerd dat die ondernemers iets met elkaar gaan hebben. Oh, en het moet aanloop hebben en traffic genereren.
Hier, in Antalya, gaat het anders. Bulent Isik, PvdA raadslid in Utrecht en zelfstandig ondernemer, heeft mij het jaren geleden al toevertrouwd - de grootste trots van een Turk is om een eigen bedrijf te kunnen hebben. Dat kan goed in Nederland maar ook hier, in Antalya, waar er meer dan genoeg kansen zijn. Maar in Istanbul gaat het nog beter.
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Pleidooi nieuwe bouwcultuur tijdens ARCHITECT@WORK
3 okt om 07:30 uurTijdens de tweedaagse beurs ARCHITECT@WORK werd in diverse lezingen een beeld geschetst van de nieuwe…
Nog steeds meer nieuwbouw in kwetsbare gebieden
2 okt om 07:30 uurOndanks bodemdaling en gevaar van overstromingen neemt het aandeel van nieuwbouwwoningen in die gebieden toe.…
Oplossingen voor netcongestie onderwijsvastgoed
1 okt om 07:30 uurHet volledige programma is bekend van ons populaire Duurzame & Gezonde Scholen Congres! Kom je op 13…
Hoe realiseer je een gezonde onderwijsomgeving?
25 sep om 08:00 uurWat zijn de essentiële omstandigheden om kinderen in het onderwijs voor te bereiden op hun verdere leven? Dan…
Vragen bij uitvoerbaarheid kabinetsplannen woningbouw
23 sep om 07:30 uurHet kabinet-Schoof heeft vorige week het fiat gekregen voor haar Regeerprogramma en kan aan de slag gaan met…
Biobased scholenbouw: klimaatdoelen en gezond binnenklimaat
18 sep om 07:30 uurOok het onderwijs zal een duurzaam steentje moeten bijdragen aan de doelstellingen van de klimaatakkoorden.…
BNA waarschuwt voor versnippering van duurzaamheidseisen
17 sep om 15:00 uurArchitecten spelen een cruciale rol spelen bij de inzet van innovatieve, conceptuele en industriële bouw, maar…
Woongebouw Podium straalt in Amsterdam Nieuw-West
16 sep om 16:00 uurSinds eind augustus staat aan de Schipluidenlaan in Amsterdam Nieuw-West het woongebouw Podium te stralen. Dit…
Reactie toevoegen