Samenwerking cruciaal bij circulair bouwproces in Utrechtse wijk

maandag 27 februari 2023
Zo moet het eruit komen te zien aan de Ivoordreef in Utrecht, met hergebruikte gevelpanelen.

Zo moet het eruit komen te zien aan de Ivoordreef in Utrecht, met hergebruikte gevelpanelen. circulair.ivoordreef.nl

Waarom in afwachting kijken naar de overheid en marktpartijen als je ook zelf het voortouw kunt nemen in het circulaire sloop- en bouwproces? Dit dachten de Utrechtse woningcorporatie Bo-Ex, Amvest en TBI-onderneming ERA Contour bij het aanpakken van een 10-hoogflat aan de Ivoordreef in de Utrechtse wijk Overvecht.

De flat voldeed niet meer aan de eisen van deze tijd, maar zat nog wel vol bruikbare materialen. Hierop is de woonflat circulair gesloopt met behoud van zoveel mogelijk materialen. Het eindresultaat is dat er in 2025 een niewbouwplan is gerealiseerd met een minimale milieuafdruk en een blijvende herinnering aan wat er vroeger stond. 

Met het tonen van deze circulaire ambitie heeft Bo-Ex samen met Amvest, ERA Contour en architectenbureau JVST het nieuwbouwplan voor de Ivoordreef gemaakt. Smart Bouwproject Management en Ingenieursbureau BOOT begeleiden de partijen in dit bijzondere proces. En circulaire sloopaannemer Lagemaat BV oogst en bewerkt de circulaire materialen.

Verduurzamen gebeurt bij Bo-Ex al veel in de bestaande woningen. Projectmanager Martijn Broekman van Bo-Ex is van mening dat het zeker ook nodig is in de nieuwbouw. “In plaats van nieuwe materialen gebruiken, die veel CO2 kosten, is het gunstiger om juist materialen te hergebruiken. Dat is de toekomst!” Samen met bovengenoemde partijen heeft Bo-Ex in kaart laten brengen welke materialen geoogst konden worden. Enthousiast vertelt hij: “Het leuke van circulariteit is dat je moet puzzelen. Wat is er en wat kun je gebruiken?”

Vormenboek met herbruikbare materialen

Het puzzelen heeft geleid tot een vormenboek met vrijkomende materialen die geschikt zijn voor de nieuwbouw. Elk element heeft een uniek nummer. Zo weet bouwer en ontwikkelaar ERA Contour straks precies welk herbruikbaar element op welke plek in de nieuwbouw terugkomt. Gebiedsontwikkelaar Patrick van Oosten van ERA Contour benadrukt het belang van samenwerking. “Een project als Ivoordreef is alleen maar haalbaar als alle partijen kennis delen, transparant samenwerken en creatief meedenken. Alleen dan ontstaat er een mooi project, dat ook nog financieel haalbaar is.”

Gevelpanelen van grindbeton

Beeldbepalend voor de Ivoordreef waren de gevelpanelen van grindbeton. Meer dan vijfhonderd panelen komen terug in de nieuwbouw. Balkonhekken worden galerijhekken, stortkokerkleppen worden klapstoeltjes in de entreehal, klinkers en stoeptegels worden hergebruikt in de openbare ruimte. Van de gekapte bomen worden nieuwe houten speelelementen gemaakt. En ook het pierenbadje, waar veel buurtbewoners goede herinneringen aan hebben, komt in een nieuwe vorm terug. Zo ontstaat er een gebied met herkenbare elementen uit het verleden. Naast product-hergebruik worden ook grondstoffen hergebruikt. Uiteindelijk levert één donorgebouw 500 gevelpanelen, 174 balkonhekken en 17.000 ton hergebruikt beton op. “Zo is de milieuafdruk voor Ivoordreef door het hergebruik van materialen en de inzet van bijvoorbeeld een WKO-installatie zoveel mogelijk verlaagd", zegt ontwikkelingsmanager Mark Geurtsen van Amvest trots.

Het afhijsen van de gevelpanelen, die zijn hergebruikt.
Het afhijsen van de gevelpanelen, die zijn hergebruikt. circulair.ivoordreef.nl

Leren van elkaars ervaringen

Op de vraag wat een belangrijke les is in dit traject, antwoordt Arend van de Beek, programmamanager circulariteit van Lagemaat BV: “Laten we niet het wiel opnieuw uitvinden en vooral leren van elkaars ervaringen.” In de bouw staat iedereen voor dezelfde uitdaging. De CO2 uitstoot moet drastisch omlaag, uitputting van natuurlijke bronnen moet stoppen en reststromen uit sloopprojecten moeten beter worden ingezet in nieuwbouw. Tegelijkertijd is circulair bouwen nog nieuw. Daarom wil Bo-Ex rondetafelgesprekken gaan organiseren met overheden en marktpartijen. Kennis en ervaring delen om successen te vergroten en falen te verkleinen. Alleen samen houden we de aarde mooi en schoon."

Wat feitelijke eigenschappen van dit project op een rij:

  • Aan de Einsteindreef komen 159 sociale huurappartementen voor Bo-Ex.
  • ERA Contour ontwikkelt samen met Amvest 74 koop eengezinswoningen en 74 middenhuurappartementen voor belegger Amvest.
  • In het midden van de buurt komt een autovrij plein om te spelen en elkaar te ontmoeten.
  • Op de hoek van de Kasaidreef en de Oranjerivierdreef komt een nieuw sportveld.
  • Toekomstige bewoners parkeren in parkeergarage met plek voor 169 auto’s.
     

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Meer artikelen met dit thema

Gebruikte kanaalplaatvloeren terug in de keten mét garantie

9 nov 2023

Voor het eerst wordt in Nederland garantie gegeven op het hergebruiken van een gerecycled constructief bouwdeel…

Lees verder »
descriptionArtikel

Kunststofkozijnenbranche werkt keihard aan circulaire doelstelling

2 nov 2023

Grote fabrikanten en profielleveranciers in de Nederlandse kunststofkozijnenbranche zijn diep doordrongen van…

Lees verder »
descriptionArtikel

Doorbouwgarantie moet versnelling bieden aan nieuwbouw

19 okt 2023

In de Tweede Kamer is een meerderheid voor de invoering van een ‘doorbouwgarantie’. Dit betekent dat…

Lees verder »
descriptionArtikel

Stimulering gezonde, duurzame woningbouw met puntensysteem

19 okt 2023

Sinds ruim een jaar hanteert de gemeente Veenendaal een puntensysteem om gezonde, groene en duurzame woningbouw…

Lees verder »
descriptionArtikel

ARCHITECT@WORK voortaan jaarlijks in Amsterdam of Rotterdam

18 okt 2023

De eerste editie van ARCHITECT@WORK The Netherlands in de metropoolregio Amsterdam was volgens de organisatie…

Lees verder »
descriptionArtikel

Seminar Circulair Ontwerpen: disruptieve toekomst materialen

17 okt 2023

Met vooraanstaande experts uit de circulaire wereld wordt op donderdag 7 december in de Metaal Kathedraal (…

Lees verder »
descriptionArtikel

Circulair inspiratieboek toont opties voor schoolgebouwen

17 okt 2023

Om te garanderen dat de bouwsector in 2050 volledig duurzaam en circulair is, staan er nog belangrijke…

Lees verder »
descriptionArtikel

Klimaatparken als concept voor meervoudig ruimtegebruik

6 okt 2023

Klimaatparken en vertical farming kunnen bijdragen aan het oplossen van de ruimtelijke puzzel. Dit betoogt…

Lees verder »