De Natuurrijke School: betere prestaties en gezondheid

donderdag 12 september 2024

Op steeds meer basisscholen wordt bewegen geïntegreerd in het lesprogramma. In een attractieve ruimte om dat buiten te doen en de pauzes actief door te brengen, is echter lang niet overal goed voorzien. Hoe moet het dan wel? Ontdek de Natuurrijke School.

Het is de organisatie IVN Natuureducatie die, in een column van Vincent van der Veen (impactregisseur Kind & Natuur), wijst op de lacunes in het Nederlandse basisonderwijs. En dat doet Van der Veen op een indringende manier: “IVN Natuureducatie roept staatssecretaris Paul op om een einde te maken aan de intensieve kindhouderij waarin kinderen op het schoolplein minder buitenruimte hebben dan een vrije uitloopkip en 99% van de onderwijstijd binnen doorbrengen.”
Het pleidooi van Van der Veen heeft alles te maken met onderzoeken waaruit blijkt dat lesstof veel beter blijft ‘hangen’ als dat gebeurt in combinatie met bewegen. De frisse buitenlucht nodigt daartoe helemaal uit en daar is de concentratie ook nog een stuk beter, zodat je bedompte schoollokalen kunt verlaten en tegelijkertijd aan je gezondheid werkt.

Normen

Dat het slecht gesteld is met de speelruimte die kinderen op basisscholen hebben, bleek dit jaar onder meer uit onderzoek van Pointer. Het tv-programma meldt onder meer: “Sinds 1997 is er een verordening van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, waarin staat dat een school een schoolplein nodig heeft van 3 vierkante meter per kind. Als een school meer dan 200 kinderen heeft, dan is 600 vierkante meter voldoende. Verschillende experts uiten al jaren kritiek op die norm en het maximum. Sinds 2021 is er een nieuwe norm die voorschrijft hoe groot schoolpleinen voor basisscholen moeten zijn. Per leerling moet op elk schoolplein minimaal 5 vierkante meter aan buitenspeelruimte zijn. Daarvan moet minimaal 2 vierkante meter onverhard zijn, tenzij het in een stedelijke omgeving is. Gemeenten nemen die norm vooralsnog alleen niet mee in hun beleid. Dat blijkt uit een steekproef van Pointer. De onderzochte gemeenten houden een andere norm aan, namelijk 3 vierkante meter per leerling, met een minimum van 300 vierkante meter buitenruimte in totaal.”

Monopolie klaslokaal

Ook bij de oplevering van nieuwe scholen is het nog lang niet pluis, aldus Van der Veen: “De scholenbouw past zich nog altijd niet aan. Daar heerst het monopolie van het klaslokaal op het leren. Continu worden schoolpleinen opgeleverd die veel weg hebben van te krappe stenen woestijnen. Door de versnipperde subsidies voor groene schoolpleinen ontstaat er bovendien een groene kansenongelijkheid in Nederland. Of je als kind kunt spelen, leren en bewegen op een fijne groene plek of op een klein, krap betegeld pleintje hangt nu heel erg af van waar je woont en waar je op school zit.”

Natuurrijke School

IVN Natuureducatie heeft een blauwdruk over hoe het wel kan gedoopt tot de Natuurrijke School. En stelt dat het contact met de natuur tijdens buitenlessen en natuuronderwijs kinderen creatiever, gezonder en socialer maakt. Het buiten leren draagt bij aan een verhoogde concentratie, betere leerprestaties én het stimuleert een milieubewuste houding. In deze onderzoeksrapporten en artikelen (bron: IVN Natuureducatie) lees je er meer over. Om zelf aan de slag te kunnen gaan, verzamelde de organisatie tips voor een groen schoolplein, evenals lespakketten voor een natuurles en een buitenlesdag.

Wie nog meer te weten wil komen over een gezonde school, binnen én buiten, kan terecht bij het jaarlijkse Duurzame en Gezonde Scholen Congres, dat dit jaar wordt gehouden op woensdag 13 november in Apeldoorn (Omnisport). Meld je hier meteen aan.

Bronnen: IVN Natuureducatie en Pointer.
Foto: Shutterstock

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

De finesses van een inclusief en groen schoolplein

4 okt om 07:30 uur

Schoolpleinen en speeltuinen worden steeds groener en avontuurlijker. Wat betekent dat voor kinderen met een (…

Lees verder »
descriptionArtikel

Oplossingen voor netcongestie onderwijsvastgoed

1 okt om 07:30 uur

Het volledige programma is bekend van ons populaire Duurzame & Gezonde Scholen Congres! Kom je op 13…

Lees verder »
descriptionArtikel

Hoe realiseer je een gezonde onderwijsomgeving?

25 sep om 08:00 uur

Wat zijn de essentiële omstandigheden om kinderen in het onderwijs voor te bereiden op hun verdere leven? Dan…

Lees verder »
descriptionArtikel

Terrassenlandschap voor nieuwe International School Utrecht

20 sep om 07:30 uur

Met een opmerkelijke serie van forse buitenruimten zal vanaf 2027 in Utrecht een bijzondere school opengaan.…

Lees verder »
descriptionArtikel

Biobased scholenbouw: klimaatdoelen en gezond binnenklimaat

18 sep om 07:30 uur

Ook het onderwijs zal een duurzaam steentje moeten bijdragen aan de doelstellingen van de klimaatakkoorden.…

Lees verder »
descriptionArtikel

Nooit meer slopen

5 sep om 07:30 uur

Het is de pakkende titel van het eerste programmaonderdeel van het Duurzame en Gezonde Scholen Congres dat…

Lees verder »
descriptionArtikel

Vernieuwde, integrale aanpak onderwijshuisvesting

16 mei om 10:00 uur

Wie actief is in het werkveld ‘onderwijshuisvesting’ en aan de slag wil gaan met een programmatische aanpak van…

Lees verder »
descriptionArtikel

Nieuwe school startpunt voor klimaatbestendige wijk

22 apr om 07:30 uur

Midden in een industrieel en steenachtig gebied een gezonde, veilige en groene leeromgeving creëren; dat was de…

Lees verder »