Ambachtelijk bouwen met cross laminated timber

Marijn en Floris Steenland, respectievelijk 28 en 30 jaar, groeiden op in het Groene Hart. Daar werd hun opvoeding gekleurd door een palet van bruine tinten. In de meubelmakerij van overgrootvader Wim, grootvader Wim en vader Jos Steenland (70) ontstond hun passie voor hout. Zij ontwikkelden en bouwden sinds 1903 in de regio Gouda hoogwaardige houten objecten, zoals woningen, (zeil) boten en meubels. Traditionele, ambachtelijke
gereedschappen waren daarbij de norm.
Met die achtergrond kozen beide broers ervoor om tot bouwkundig ingenieur te worden opgeleid. De leerstof daarbij, over de standaard manier van bouwen, bleek echter niet geheel aan hen besteed.
Traditioneel
“We kregen tijdens de studie”, begint Floris Steenland, “te maken met het boekwerk ‘SBR-Referentiedetails’. Een gebouw krijgt binnen dat kader steeds weer een kalkzandstenen binnenspouwblad, isolatie, een luchtspouw en dan een bakstenen buitenwand. Zo moest een gebouw eruitzien. Hoe beter je dat kon maken, hoe hoger je cijfer.”
“Afwijken van die standaard”, vult Marijn aan, “en met andere oplossingen komen, werd niet echt geaccepteerd. Zo ontdekten wij dat de hele bouwkolom enorm traditioneel is.”
Kruislaaghout
Het duo stuitte later op kruislaaghout (cross laminated timber/CLT). Dankzij computergestuurde CNC-machines, de maatvastheid en de mogelijkheid van verfijning tot op de millimeter, beviel het materiaal hun direct heel goed. De panelen (voor vloeren en wanden) kunnen tot twintig bij vier meter groot zijn en de gelaagdheid bepaalt de sterkte, de constructieve mogelijkheden en de isolatiewaarde.
Over de gunstige eigenschappen van CLT raken de broers niet uitgepraat. Floris: “Een CLT-element is volledig verlijmd. Je hebt ze in drie tot elf lagen, altijd een oneven aantal. Zo krijg je steeds dezelfde lamelrichting en tekening aan de buitenkant. Bovendien is een plank recht op de nerf sterker. Die kan dan heel goed tegen trek en druk.” Marijn vult aan: “Als je dit hout eenlaags toepast, gaat het veel meer werken. Door ze kruislings te verlijmen, komen de beste eigenschappen naar boven en houdt CLT zichzelf helemaal stijf.”
Lees verder in Stedebouw & Architectuur, thema Circulair Bouwen 2020
Dit is een voorpublicatie van het artikel Ambachtelijk bouwen met CLT in het magazine Stedebouw & Architectuur, thema Circulair Bouwen van 2020, dat op 20 mei verschijnt. Dit magazine lezen? Dat kan! Download de editie op 20 mei in onze nieuwe online bibliotheek.
Foto: The Cranberry Farm (Gouderak)
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
De MPG in relatie tot groot en groots wonen
18 jun om 07:30 uur 10 minDe MPG zou moeten aanzetten tot het bouwen met zo min mogelijk absolute impact. Toch komen kleinere woningen…
Gevels van kersenpitten of rioolwater
17 jun om 07:30 uur 2 minIn onze digitale magazines ontdek je bijzondere aspecten van de bouw in de rubriek Bouwstenen. Zoals het…
MVRDV neemt 'out of the box' wel heel letterlijk
6 jun om 07:30 uur 4 minMet een grote diversiteit aan uitkragende loggia's, erkers en hangende balkons tekent MVRDV voor een…
Na SAWA nog verder de hoogte in met hout
27 mei om 07:30 uur 5 minDeze maand ontvangen de eerste bewoners van SAWA in Rotterdam hun huissleutels. Daarmee is een belangrijke…
De finesses van prefab houtbouw
19 mei om 11:00 uur 8 minOp de levendige vakbeurs Houtbouw gaf Bob Elzen (Treetek) vorige week een diepgaand inkijkje in de ontwikkeling…
Meer mogelijkheden dankzij nieuwe biobased productbladen
15 mei om 07:30 uur 10 minNiet alleen bouwbedrijven zetten steeds meer in op het gebruik van biobased grondstoffen, ook de GWW-sector…
Sessie vakbeurs HOUTBOUW: ontwerpproces voor prefab houtbouw
7 mei om 07:30 uur 6 minVan dinsdag 13 tot en met donderdag 15 mei vindt in de Brabanthallen in Den Bosch de derde editie van de…
Nieuwe bewoners verleiden met natuurinclusieve tuin
23 apr om 07:30 uur 10 minRondleiding laat zien hoe bewoners van een nieuwbouwbuurt in Leusden zijn meegenomen bij de realisatie van een…
Reactie toevoegen