Het gaat niet om draagvlak
Menig ambtenaar vindt de zelfbeheerinitiatieven van bewoners een prima ontwikkeling, maar wil er als gemeente geen last van hebben. Een beetje een rare opstelling natuurlijk, want het in productie nemen van een plantsoen als moestuin voor de buurt kent meestal alleen maar winnaars. De trekkers van zo’n groen buurtproject realiseren hun droom, bewoners ontmoeten elkaar daar en werken aan verbetering van hun buurt en hun eigen vaardigheden en de grondeigenaar (gemeente) hoeft geen onderhoud te doen en kan (soms) een vergoeding tegemoet zien. Waar zit de last dan?
Risico’s beheersen
Achtereenvolgens wordt dan meestal genoemd: onenigheid tussen de groep moestuin liefhebbers en omwonenden, ruzie binnen de groep, kans op overlast (inclusief de kans dat externen zoals jongeren op de tuin komen hangen) en zelfs de continuïteit van het groene initiatief komt aan bod. Soms wordt er ook hardop aan de deskundigheid en vaardigheden van de groep bewoners getwijfeld. Meer draagvlak, grotere vertegenwoordiging en betere representativiteit kunnen dan voorkomen dat de gemeente er last van krijgt, zo meent men.
Volgens mij wordt er een soort risico-inschatting gemaakt die lijkt op hoe een overheid met een private partij zoals een projectontwikkelaar omgaat. Ook doet het mij denken aan de wijze waarop gemeenten hun beleidsparticipatie meestal vorm geven: veel draagvlak vergroot de kans dat een project slaagt, toch?
Een hamer blijft een hamer
Als je niet goed weet wat belangrijk is bij de behandeling en ondersteuning van burgerinitiatieven, dan gebruik je makkelijk de verkeerde instrumenten. Dan zitten er in je gereedschapskist alleen maar hamers. Dat geldt ook voor de begrippen draagvlak en representativiteit. Initiatiefnemers zelf weten best dat hun moestuin alleen kans van slagen heeft als de buurt er achter staat, want daar moeten de diverse vrijwilligers vandaan komen. Zij weten ook precies hoe de ideale werkgroep eruit ziet en doen alle moeite om ieders talenten zo goed mogelijk te benutten. Ook wat betreft hun “omgeving” zijn zij scherp om de juiste stakeholders te vinden, om zo de voortgang van hun groene initiatief te borgen.
Zakelijke partners, fans en ambassadeurs
Een goede manier om dat krachtenveld rond burgerinitiatieven in beeld te brengen is een indeling in drieën:
- zakelijke partners, waarmee afspraken gemaakt worden rond geld, werkzaamheden en verantwoordelijkheden;
- fans, die het groene initiatief toejuichen en erover verder vertellen, en;
- ambassadeurs, die deuren openen en ruggesteun bieden.
Anders dan bij draagvlak en representativiteit vanuit het perspectief van een overheid, proberen maatschappelijke initiatieven een zo gunstig mogelijke rolverdeling van aangesloten organisaties en personen te realiseren. Een uitgelezen kans voor de gemeente om dan daarbij aan te sluiten, lijkt mij.
* Delen van deze blog zijn gebruikt voor presentaties en lezingen, o.a. tijdens de Acquire Publishing Dag van de Openbare Ruimte (Houten, oktober 2015) en LPB congres (Tilburg, november 2015).
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
3D-geprinte ode aan iconische Amsterdamse grachtenbrug
15 dec 2023Na een pitch met drie ontwerpers was het kunstenaar Street Art Frankey die een opmerkelijke verbinding ontwierp…
Jouw kans voor nieuwe koers ruimtelijke ordening
6 dec 2023Heb je de uitnodiging van Populytics ook in je mailbox ontvangen? Om mee te denken over de inrichting van…
Gezond, duurzaam en betaalbaar wonen mogelijk maken
5 dec 2023Hoe gezond en energiezuinig is een verduurzaamde woning nu echt? In een uitgebreid onderzoek door de Woonbond…
WeerWoord 2030 biedt antwoorden voor klimaatverandering
30 nov 2023De wereld gaat vanaf vanavond in Dubai opnieuw op zoek naar antwoorden die moeten leiden tot een daling van het…
Ruimtelijke kwaliteit realiseren die niet vanzelfsprekend is
22 nov 2023Hij zit nog na te genieten tegenover ons. Raymond van Sabben, de architect die een dag eerder zijn creatie, de…
Welke overheden mikken op echt duurzame aanbestedingen?
15 nov 2023Het Aanbestedingsinstituut beoordeelt jaarlijks de duurzaamheid van publieke opdrachtgevers. Daaruit komt ten…
Dat wil jij ook: breed gedragen, vrolijk participatietraject
6 nov 2023Hoe ga jij om met tegenstrijdige belangen in je ruimtelijke project? En maak je er een breed gedragen en…
Stimulering gezonde, duurzame woningbouw met puntensysteem
19 okt 2023Sinds ruim een jaar hanteert de gemeente Veenendaal een puntensysteem om gezonde, groene en duurzame woningbouw…
Reactie toevoegen