Maximale NPC-score voor flexibele ecotegels van PHOMI

dinsdag 24 januari 2023
Als je nog nooit van Modified Clay Materials (MCM) hebt gehoord, zet je dan schrap. Het ecologische materiaal van fabrikant PHOMI is in 2022 als eerste bouwproduct in de Nationale Product Catalogus (NPC) de hoogste score behaald. Het product is op basis van duurzaamheid, circulariteit en gezondheid gemeten en beoordeeld volgens het Global Sustainable Enterprise Systeem (GSES).

Met MCM zet PHOMI een afwerkingsmateriaal op de markt dat alle certificaten heeft afgevinkt. In een tijd waarin architecten, ontwikkelaars en opdrachtgevers niet anders meer kunnen dan voor de duurzame optie te gaan, is MCM als een redder in nood. De flexibele ecotegels van PHOMI zijn gebaseerd op klei, maar met de uitstraling van (natuur)steen, hout, beton, geweven structuur en leer. Met andere woorden: alle bestaande oppervlaktes zijn bij PHOMI te krijgen. De tegels zijn geschikt als wand- en gevelbekleding en zijn op bijna elk vlak duurzaam en circulair te noemen (zie onder). 

Phomi gevelNiet voor niets behaalde het product de maximale duurzaamheidsscore – namelijk 5 planeten – op het GSES-platform. Aan de score liggen onder meer de in de bouw bekende LCA- (Life Cycle Assessment) en de EPD- (Environmental Product Declaration) beoordelingen ten grondslag. De LCA-analyse is een methode om de milieubelasting van de volledige levenscyclus van een product te bepalen, dus van winning van de grondstoffen, via productie, transport en gebruik, tot en met de afvalverwerking of bewerking voor hergebruik. De EPD drukt de milieu-impact van een product uit over de levensduur van een gebouw (60 jaar).


Over de Nationale Product Catalogus
De NPC, een initiatief van Cirkelstad en GSES, ambieert om de meest betrouwbare bron te worden voor circulaire productdata: alle bouwproducten in één database voor iedereen gratis toegankelijk. De NPC is opgezet als een laagdrempelig digitaal registratiesysteem met informatie die is geverifieerd door een onafhankelijke instelling. Zo creëert de NPC een gelijk speelveld, faciliteert ze de selectie van bouwproducten op duurzaamheid en krijgen fabrikanten inzicht in het verbeterpotentieel van hun aanbod. Tot slot kunnen beslissers de NPC gebruiken om beschikbare circulaire productalternatieven te zoeken. 
 


Opschalen

Toch is MCM nog niet gemeengoed op de Nederlandse markt. Volgens Denis Borisov van PHOMI is slechts één factor daar debet aan: “Importeurs durven het besluit niet te nemen.” Volgens Borisov is dit juist hét moment om op MCM in te zetten. “Andere gevelbekleding gebruikt gas, veel materiaal is niet (meer) beschikbaar of het is te duur. Je hebt nu CO2-neutrale materialen nodig, of je het nou wilt of niet.” In die zin is het een kwestie van tijd voordat alle materialen een duurzaam of circulair alternatief heeft. Vroeg instappen heeft wat dat betreft enkel voordelen. “Je moet allang verder zijn dan dit, anders schieten we niet op.”

Volgens Borisov is er vanuit architecten al veel vraag naar MCM. Ook opdrachtgevers beginnen interesse te tonen, maar loopt het vaak stuk bij de uitvoerende partij. “Zij gebruiken het materiaal dat ze gewend zijn”, aldus Borisov. “Gemak dient uiteindelijk de mens, ook al wordt er over nieuwe materialen gesproken.” Desondanks ziet hij een kentering. “Veel gesprekken over nieuwe materialen gaat over certificaten: je hebt een LCA en EPD nodig en een notering in het NMD, anders kun je het voor nieuwbouw of zelfs renovatie wel vergeten. Toch, op het moment dat een materiaal al die vinkjes heeft gezet, worden er alsnog geen vervolgstappen gezet door importeurs om het op voorraad te nemen. Iedereen praat er dus over, maar niemand heeft het over de schaal.”


De voordelen van Modified Clay Materials
MCM zijn op klei gebaseerde ecotegels met de uitstraling van (natuur)steen, hout, beton, metaal, geweven structuren en leer. De tegels zijn waterafstotend, vorst- en hittebestendig, schok- en impactbestendig, niet-ontvlambaar, duurzaam en 100% recyclebaar. Ook zijn de tegels lichtgewicht, flexibel en in veel uitvoeringen ultradun (2 mm). Bovendien is MCM ook toe te passen op andere systemen, bijvoorbeeld door het op isolatie te verlijmen. 
 


MCM in de praktijk

Ben je dus op zoek naar gevelbekleding die je op grote schaal kunt toepassen, dan ben je bij MCM aan het goede eind. Volgens Borisov is het materiaal in grote volumes te leveren en gezien het minder lijm gebruikt en voor zowel binnen- als buitenafwerking te gebruiken is, kun je sneller te werk. Bewijs hiervoor is onder andere een succesvol project in Oostenrijk, waar een nieuw gebouwd winkelcentrum volledig met MCM is afgewerkt. “De opdrachtgever hechte veel waarde aan een natuurlijke, maar ook chique uitstraling”, zegt Borisov. “De keuze voor MCM was daarom snel gemaakt, gezien het materiaal ook nog eens volledig CO2-neutraal is. Bovendien konden ze het project sneller opleveren omdat MCM zeer gebruiks- en onderhoudsvriendelijk is. Uit een berekening bleek dat ze met een traditionele afwerking drie keer zo lang bezig zouden zijn geweest.”

Phomi gevelelementen

“Als je deze drie dingen hebt – gebruiksvriendelijkheid, geldbesparing en de looks – dan kun je aan grote projecten leveren”, zegt Borisov. Daarom is PHOMI klaar voor de volgende stap om MCM breder aan te bieden in Europa. “We hebben het materiaal, de productie is er en de certificaten zijn gehaald. Nu zijn de importeurs, grote eindverbruikers, bouwbedrijven en producenten aan zet. Mijn boodschap aan hen: laten we de bouw verder helpen en de wereld een stukje groener maken!”


Dit artikel verscheen eerder in de Innovatiecatalogus 2023, die op 2 januari 2023 verscheen. Je kunt de editie nabestellen. Een exemplaar kost € 35,- exclusief verzendkosten. Mail naar administratie@acquirepublishing.nl met jouw NAW-gegevens en (indien noodzakelijk) een opdrachtnummer.

Gegarandeerd alle edities van Stedebouw & Architectuur per jaar ontvangen, inclusief de Innovatiecatalogus? Neem dan een abonnement.

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Bouwen binnen CO2-budget: zo doe je dat

6 feb om 07:30 uur

De huidige manier van ontwerpen en bouwen zorgt voor een grote CO2-uitstoot en een forse bijdrage aan de…

Lees verder »
descriptionArtikel

Innovaties in dakbedekking gebaat bij circulair ontwerp

30 jan om 07:30 uur

Door de groeiende aandacht voor de herkomst, levensduur en hergebruik van producten, verandert ook de…

Lees verder »
descriptionArtikel

Zo realiseer je ‘meest circulaire kindcentrum van Nederland’

29 jan om 07:30 uur

Dankzij de hoge duurzaamheidsambitie van de gemeente wordt in Kampen het ‘meest circulaire kindcentrum van…

Lees verder »
descriptionArtikel

Zonder aandacht voor logistiek verliezen centra vitaliteit

26 jan om 09:30 uur

De druk op de openbare ruimte in Nederland neemt toe. Steeds meer domeinen claimen een aandeel. Steeds meer…

Lees verder »
descriptionArtikel

Collectiviteit, gezondheid en natuur centraal in Kerkebosch

17 jan om 17:00 uur

De recent ontwikkelde woonwijk Elix, gelegen in Zeist Kerkebosch, bestaat uit veertien duurzame en circulaire…

Lees verder »
descriptionArtikel

Ruimtelijke scheiding zorgt voor gezondheidsachterstanden

12 jan om 12:00 uur

In het recent door het Planbureau voor de Leefomgeving gepubliceerde rapport 'Gezondheidsachterstanden: Kijk…

Lees verder »
descriptionArtikel

Innovatiecatalogus: Nieuwe bouwcultuur & bouwen zonder CO2

10 jan om 11:00 uur

In de jaarlijkse Innovatiecatalogus 2024 van Stedebouw & Architectuur kijken we traditioneel naar de…

Lees verder »
descriptionArtikel

Fusie van belangen bevordert duurzame woningbouw

9 jan om 14:50 uur

Eind deze maand gaan experts en betrokkenen in het seminar De Bewoner Centraal 2.0 (30 januari, Utrecht) dieper…

Lees verder »