Zimbabwaanse wijk en architect leren van elkaar
Van Ommeren loopt door de straten van de buitenwijk Chikanga als hij ineens door een wildvreemde metselaar bij zijn arm wordt gegrepen. De man sleurt Van Ommeren meters met zich mee. Kwaad in het zin heeft de metselaar niet. Hij wil enkel en alleen aan zijn familie laten zien wie die blanke architect toch is die hem zoveel metselwerk heeft bezorgd. Van Ommeren diept de smakelijke anekdote graag op uit zijn geheugen. “Van de trots en de passie die ik daar gezien heb, kunnen wij nog een hoop leren”, vertelt hij.
Gemeenschapscentrum voor Chikanga
Mutare, de vierde stad van Zimbabwe, heeft een stedenband met Haarlem. Als geboren Haarlemmer raakt Van Ommeren verzeild in het project Chikanga Community Centre. De buitenwijk Chikanga heeft als grote wens een gemeenschapscentrum, dat voor iedereen iets te bieden heeft. De architect ontwerpt een plan voor een bijzonder gebouw, waarin een huiswerkruimte, bibliotheek, gemeenteloket en activiteitenruimte zijn gevestigd. “Zulke gebouwtjes zijn daar ontzettend belangrijk, vooral het sociale aspect ervan. De mensen doen daar heel veel samen. Kinderen maken huiswerk, ouders volgen er danslessen”, legt Van Ommeren uit.
Bestaande middelen anders gebruiken
Lokale aannemers en metselaars leren van de westerse expertise. De architect stuurt vooral aan op gebruikseisen en randvoorwaarden, terwijl lokale bouwers bekende materialen als uitgangspunt nemen. “Ik heb ze bijvoorbeeld verteld over de verschillende manieren van metselen. Dat je als metselaar herkenbaar kunt metselen met een eigen handelsmerk. Bestaande middelen op een andere manier gebruiken, dat is wel degelijk iets wat ze geleerd hebben”, legt Van Ommeren uit. Centraal in het ontwerp staat de ‘weaverbird’, een vogel die veel voorkomt in Zimbabwe. “Het beestje maakt gebruik van dezelfde materialen als andere vogels, maar past deze op een heel andere manier toe. Dat was ook mijn doelstelling met het gemeenschapscentrum.”
Leren van bijzondere airco
Anderzijds profiteert de architect van de kennisuitwisseling. Zo maakt hij in zijn ontwerp gebruik van een bijzondere airconditioning, die in Zimbabwe vaak wordt toegepast. Deze airconditioning werkt aan de hand van een dubbel plafond. Door de zon opgewarmde lucht veroorzaakt tussen de twee plafondlagen een luchtstroom. Het ontstane drukverschil zorgt ervoor dat de ruimtes op een natuurlijke wijze worden geventileerd. “Het is een passieve airconditioning, die in feite werkt op basis van zonne-energie”, legt Van Ommeren.
Het meest leerde Van Ommeren uiteindelijk van de weerbarstige praktijk. Waar de voorbereidingen van het project bijna vijf jaar in beslag namen, daar waren de officiële zaken binnen een week geregeld. “In één week tijd werd het bouwkavel aangewezen, de bestemming gewijzigd, de aannemer geselecteerd en gestart met de bouw”, aldus Van Ommeren. Lachend: “Daar kunnen wij ook nog wel iets van leren.”
Meer informatie: www.vo-a.nl
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Groot deel gebouwde omgeving toe aan vervanging
19 apr om 07:30 uurNederland heeft altijd hard gewerkt aan de kwaliteit van de gebouwde omgeving. Om de kwaliteit van de…
Afdichting WTC Kunstvijver Schiphol
18 apr om 11:00 uurWie wel eens op Schiphol is geweest, zal het misschien herkennen: de WTC kunstvijver, met enorme ’drijvende’,…
Kun je vernieuwen door het verleden te omarmen?
17 apr om 07:30 uurTijdens het nieuwe kunst- en architectuurfestival Cherish or Destroy luidt de centrale vraag: in hoeverre moet…
Waar kan er in Nederland nog worden gebouwd?
16 apr om 07:30 uurHet ministerie van Infrastructuur en Waterstaat publiceerde onlangs sturingskaarten, waaruit blijkt waar in de…
Nieuwe kansen voor innovatieve woonvormen
15 apr om 07:30 uurWie actief is op het gebied van wooncoöperaties, CPO’s en andere collaboratieve…
Challenge geeft inzicht in vergroeningspotenties
11 apr om 07:30 uurHoe groen is jouw stad? Met de Groene Stad Challenge krijgen gemeenten daar een goed inzicht in, zoals blijkt…
Almere zet verdichting in voor vergroening
10 apr om 07:30 uurVoor het eerst in de geschiedenis van Almere wordt het stedelijk gebied verdicht. In het hart van de stad zijn…
De impact van verdichting bij een stationsgebied
8 apr om 07:30 uurIn een nieuwe uitgave van De Zwarte Hond vertelt Daan Zandbelt over de kansen voor…
Reactie toevoegen