‘Zet in op een nieuwe lichting daktuinen’
Auteurs: Reinoud Schaatsbergen en Frank de Groot

De huidige COVID-19 pandemie drukt ons maar weer met de neus op de feiten: doordat we meer thuis zijn, wordt de kwaliteit van de directe leefomgeving belangrijker. “Mensen willen dan tenminste nog uitzicht hebben op groen of een frisse neus kunnen halen in een daktuin. Bedrijven kiezen ook steeds vaker voor daktuinen, zodat personeel in de pauzes naar buiten kan of zelfs buiten kan werken”, aldus Klapwijk.
Breed gedragen
De Dakdokters ontwerpen daktuinen, maar realiseren ze ook. “We zitten als Dakdokters met name in de bestaande bouw en daar zie je dat je alle facetten moet beheersen. Je moet die constructie snappen, soms aanpassingen doen, bouwfysische kennis hebben, noem maar op. Daarom hebben we alle disciplines onder één dak, zoals architecten, timmerlieden, dakdekkers en hoveniers.”
Door deze multidisciplinaire insteek heeft het bedrijf een breed blikveld binnen de bouwsector. Vanuit dat perspectief ziet Klapwijk dat het idee en vooral de schoonheid van groene daken intussen is geland. “Ik woon zelf in een dorp in de buurt van Amersfoort en ik zie overal begroeide daken verschijnen”, zegt Klapwijk. “Het is niet louter een Amsterdams feestje. Mensen hebben er plezier in. Architecten en ontwikkelaars hebben dit in beeld en hoewel uitvoerders nog wel eens vragen ‘waar je heengaat met die plantjes’, zie je de acceptatie ook daar bloeien.”
Toch is dat niet het hele plaatje, stipt hij aan: “Ik denk niet dat we moeten ontkennen dat de opgave een technisch complex verhaal is. Niet zozeer de daktuinen zelf, maar hoeveel er van een gebouw vereist wordt. Een daktuin moet in het voorlopig ontwerp al kloppen, dus er is veel minder ruimte om iets in de bouw nog te fixen. Doe je dat niet, dan zie je een toffe daktuin in sedum veranderen, of in helemaal niets.”
Ingewikkelde opgave
Groene daken bieden talloze voordelen: ze verbeteren het thermisch comfort van gebouwen, helpen hittestress verminderen, hebben een positief effect op het rendement van naastliggende zonnepanelen en ze dragen bij aan het vergroten van de biodiversiteit. Bovendien, zegt Klapwijk, is een groen dak gewoon mooier om naar te kijken. “Ik vind het onbegrijpelijk dat kinderen in scholen zitten waarvan de lokalen uitkijken op zwarte daken. Maar denk ook aan patiënten in ziekenhuizen of ouderen in verzorgingstehuizen.”
Met De Dakdokters streeft Klapwijk naar een groen en multifunctioneel daklandschap. Omdat ongeveer 80 procent van alle bestaande platte daken in Amsterdam geschikt is voor vergroening, volgens de directeur, richt het bedrijf zich alleen op renovatieprojecten. Ook elders in Nederland is er vaak meer mogelijk dan doorgaans wordt gedacht, weet hij. Het probleem zit hem echter in de financierbaarheid. “Als ik een appartementencomplex heb, gaat de hele VvE dan betalen voor een begroeid dak waarvan alleen de bovenste verdieping profijt heeft? Of hoe bekostig je het als woningcorporatie?”
Een prangend probleem voor vergroening, stelt Klapwijk, is dat er geen ‘generieke berekening van een terugverdientijd’ is. Hij pleit voor een expliciete en structurele oplossing voor dit financieringsvraagstuk. Eén die eigenlijk vrij voor de hand ligt. “Als je een groene gevel of groen dak maakt, gaan de stichtingskosten van het gebouw omhoog. En dat terwijl je eigenlijk natuurcompensatie toevoegt aan het gebouw, zoals het ontlasten van het hemelwaterriool. De gemeente hoeft dat dan deels niet elders te doen. Nu ben ik geen bouweconoom, maar je zou eigenlijk een flexibele korting op de grondprijs moeten hebben aan de hand van hoe groen of klimaatadaptief jouw gebouw is. Dat zou toch een waanzinnige stimulans zijn?”
Lees verder in Stedebouw & Architectuur, thema Gevels & Daken 2021
Dit is een verkorte versie van het artikel 'Zet in op een nieuwe lichting daktuinen' uit de Gevels & Daken-editie van Stedebouw & Architectuur. Deze editie verschijnt op 2 juli. Jezelf verzekeren van een exemplaar? Neem dan een abonnement.
Dakpark aan de Antonio Vivaldistraat in Amsterdam. Foto door De Dakdokters
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Puzzelstukjes klimaatadaptatie en deelmobiliteit vallen op plek bij realisatie Leytsche Hof
30 mei om 11:28 uurDe fraaie waterneutrale binnentuin op het dak van de parkeergarage is één van de trekpleisters van een nieuw,…
Kom van die grond af!
26 mei om 12:01 uurDe ruim 18,5 vierkante kilometers plat dak in Rotterdam worden nog te weinig ingezet en de Rotterdamse…
MVRDV transformeert voormalige raffinaderij Hangzhou Grand Canal
22 mei om 10:58 uurHet masterplan van MVRDV en OpenFabric heeft de competitie gewonnen voor de transformatie van het Hangzhou Oil…
Mondiale architectuurprijs voor Orga-project De Verwondering
17 mei om 13:14 uurOrga-project basisschool De Verwondering heeft een internationale architectuurprijs in de wacht gesleept.…
Betaalbare in houtbouw uitgevoerde appartementen in hartje Nieuw-Vennep
15 mei om 09:00 uurTimpaan is trots op het grotendeels in houtbouw uitgevoerde project in Nieuw-Vennep met 42 appartementen…
Meer van alles waar we minder van hebben
15 mei om 07:43 uurKCAP wint aanbesteding in Zürich met 'wijk van de dansende koppels'
8 mei om 12:53 uurEen voormalig industrieterrein in de buurt van het Zwitserse Zürich gaat door KCAP worden getransformeerd tot…
Het minst inspirerende het meest bestendig maken
8 mei om 07:30 uurHet is tijd dat we renovatieprojecten serieuzer gaan nemen in de transitie naar een regeneratieve leefomgeving…
Reactie toevoegen