‘Zet in op een nieuwe lichting daktuinen’

woensdag 16 juni 2021
Er is van alles gaande rond de gevel, maar laten we vooral het dak niet vergeten. Zo bepleit ook Friso Klapwijk, directeur van De Dakdokters: “De beschikbare buitenruimte in steden wordt steeds kleiner. Benut al die platte daken om de omgeving mooier en gezonder te maken. Maak ze groen!”

Auteurs: Reinoud Schaatsbergen en Frank de Groot

Friso Klapwijk
Friso Klapwijk, directeur De Dakdokters

De huidige COVID-19 pandemie drukt ons maar weer met de neus op de feiten: doordat we meer thuis zijn, wordt de kwaliteit van de directe leefomgeving belangrijker. “Mensen willen dan tenminste nog uitzicht hebben op groen of een frisse neus kunnen halen in een daktuin. Bedrijven kiezen ook steeds vaker voor daktuinen, zodat personeel in de pauzes naar buiten kan of zelfs buiten kan werken”, aldus Klapwijk.

Breed gedragen

De Dakdokters ontwerpen daktuinen, maar realiseren ze ook. “We zitten als Dakdokters met name in de bestaande bouw en daar zie je dat je alle facetten moet beheersen. Je moet die constructie snappen, soms aanpassingen doen, bouwfysische kennis hebben, noem maar op. Daarom hebben we alle disciplines onder één dak, zoals architecten, timmerlieden, dakdekkers en hoveniers.”

Door deze multidisciplinaire insteek heeft het bedrijf een breed blikveld binnen de bouwsector. Vanuit dat perspectief ziet Klapwijk dat het idee en vooral de schoonheid van groene daken intussen is geland. “Ik woon zelf in een dorp in de buurt van Amersfoort en ik zie overal begroeide daken verschijnen”, zegt Klapwijk. “Het is niet louter een Amsterdams feestje. Mensen hebben er plezier in. Architecten en ontwikkelaars hebben dit in beeld en hoewel uitvoerders nog wel eens vragen ‘waar je heengaat met die plantjes’, zie je de acceptatie ook daar bloeien.”

Toch is dat niet het hele plaatje, stipt hij aan: “Ik denk niet dat we moeten ontkennen dat de opgave een technisch complex verhaal is. Niet zozeer de daktuinen zelf, maar hoeveel er van een gebouw vereist wordt. Een daktuin moet in het voorlopig ontwerp al kloppen, dus er is veel minder ruimte om iets in de bouw nog te fixen. Doe je dat niet, dan zie je een toffe daktuin in sedum veranderen, of in helemaal niets.”

Ingewikkelde opgave

Groene daken bieden talloze voordelen: ze verbeteren het thermisch comfort van gebouwen, helpen hittestress verminderen, hebben een positief effect op het rendement van naastliggende zonnepanelen en ze dragen bij aan het vergroten van de biodiversiteit. Bovendien, zegt Klapwijk, is een groen dak gewoon mooier om naar te kijken. “Ik vind het onbegrijpelijk dat kinderen in scholen zitten waarvan de lokalen uitkijken op zwarte daken. Maar denk ook aan patiënten in ziekenhuizen of ouderen in verzorgingstehuizen.”

Met De Dakdokters streeft Klapwijk naar een groen en multifunctioneel daklandschap. Omdat ongeveer 80 procent van alle bestaande platte daken in Amsterdam geschikt is voor vergroening, volgens de directeur, richt het bedrijf zich alleen op renovatieprojecten. Ook elders in Nederland is er vaak meer mogelijk dan doorgaans wordt gedacht, weet hij. Het probleem zit hem echter in de financierbaarheid. “Als ik een appartementencomplex heb, gaat de hele VvE dan betalen voor een begroeid dak waarvan alleen de bovenste verdieping profijt heeft? Of hoe bekostig je het als woningcorporatie?”

Een prangend probleem voor vergroening, stelt Klapwijk, is dat er geen ‘generieke berekening van een terugverdientijd’ is. Hij pleit voor een expliciete en structurele oplossing voor dit financieringsvraagstuk. Eén die eigenlijk vrij voor de hand ligt. “Als je een groene gevel of groen dak maakt, gaan de stichtingskosten van het gebouw omhoog. En dat terwijl je eigenlijk natuurcompensatie toevoegt aan het gebouw, zoals het ontlasten van het hemelwaterriool. De gemeente hoeft dat dan deels niet elders te doen. Nu ben ik geen bouweconoom, maar je zou eigenlijk een flexibele korting op de grondprijs moeten hebben aan de hand van hoe groen of klimaatadaptief jouw gebouw is. Dat zou toch een waanzinnige stimulans zijn?”

Lees verder in Stedebouw & Architectuur, thema Gevels & Daken 2021

Dit is een verkorte versie van het artikel 'Zet in op een nieuwe lichting daktuinen' uit de Gevels & Daken-editie van Stedebouw & Architectuur. Deze editie verschijnt op 2 juli. Jezelf verzekeren van een exemplaar? Neem dan een abonnement.

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Dakpark aan de Antonio Vivaldistraat in Amsterdam. Foto door De Dakdokters

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Puzzelstukjes klimaatadaptatie en deelmobiliteit vallen op plek bij realisatie Leytsche Hof

30 mei om 11:28 uur

De fraaie waterneutrale binnentuin op het dak van de parkeergarage is één van de trekpleisters van een nieuw,…

Lees verder »
descriptionArtikel

Kom van die grond af!

26 mei om 12:01 uur

De ruim 18,5 vierkante kilometers plat dak in Rotterdam worden nog te weinig ingezet en de Rotterdamse…

Lees verder »
descriptionArtikel

MVRDV transformeert voormalige raffinaderij Hangzhou Grand Canal

22 mei om 10:58 uur

Het masterplan van MVRDV en OpenFabric heeft de competitie gewonnen voor de transformatie van het Hangzhou Oil…

Lees verder »
descriptionArtikel

Mondiale architectuurprijs voor Orga-project De Verwondering

17 mei om 13:14 uur

Orga-project basisschool De Verwondering heeft een internationale architectuurprijs in de wacht gesleept.…

Lees verder »
descriptionArtikel

Betaalbare in houtbouw uitgevoerde appartementen in hartje Nieuw-Vennep

15 mei om 09:00 uur

Timpaan is trots op het grotendeels in houtbouw uitgevoerde project in Nieuw-Vennep met 42 appartementen…

Lees verder »
descriptionArtikel

Meer van alles waar we minder van hebben

15 mei om 07:43 uur
De duurzaamheidsopgave gaat niet over energie, klimaat of materialen. Volgens Jaap Wiedenhoff, senior adviseur ABT…
Lees verder »
descriptionArtikel

KCAP wint aanbesteding in Zürich met 'wijk van de dansende koppels'

8 mei om 12:53 uur

Een voormalig industrieterrein in de buurt van het Zwitserse Zürich gaat door KCAP worden getransformeerd tot…

Lees verder »
descriptionArtikel

Het minst inspirerende het meest bestendig maken

8 mei om 07:30 uur

Het is tijd dat we renovatieprojecten serieuzer gaan nemen in de transitie naar een regeneratieve leefomgeving…

Lees verder »