Museum van Nationaal Monument Kamp Amersfoort in gebruik genomen

dinsdag 20 april 2021
Op 19 april is het nieuwe museum van Nationaal Monument Kamp Amersfoort (NMKA) in gebruik genomen. In dit straf- en doorgangskamp zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog ongeveer 47.000 gevangenen voor korte of langere tijd achter prikkeldraad gezet. De verhalen werden steeds door gidsen doorgegeven. Nu maken de architectuur en de tentoonstellingen duidelijk wat voor een plek Kamp Amersfoort was.

Het ontwerpteam, bestaande uit architect Jacques Prins (Inbo), landschapsarchitect Cor Geluk (Juurlink+Geluk) en Erik Bär (Tinker imagineers), maakte samen met Willemien Meershoek (directeur NMKA) met het heringerichte gebied en het nieuwe museum de geschiedenis voelbaar: de beklemming, het onrecht en de angst. 

De architectuur en het materiaalgebruik verbeelden de sfeer van destijds door het inpassen van verschillende originele elementen. Dit wordt versterkt door de gang vanuit het licht naar het donker en tenslotte weer naar het licht. Het werk vanuit de verschillende ontwerpdisciplines is nauw verweven en geeft een betekenis aan deze plek. 

Doorsnede Museum Kamp Amersfoort
Doorsnede van het museum. Beeld door Inbo

Bezienswaardigheden

Een centraal ontwerpthema is reflectie: reflectie op de geschiedenis en op de eigen rol in actuele dilemma’s. Dit komt onder meer tot uiting in de architectuur van het nieuwe bovengrondse paviljoen en in het interieur. De ontworpen route voert vanaf de recent verworven originele poort over de binnenplaats, die is omgeven door een stalen lamellenhek. Het pad voert verder langs een maquette van het kamp, langs voetafdrukken die het appèl verbeelden naar het entreepaviljoen van het museum. 

In het ondergrondse museum krijgen de personen uit het kamp een gezicht. De tentoonstelling legt ook de relatie naar onrecht vandaag de dag, bijvoorbeeld met een programma dat bezoekers confronteert met ongemakkelijke dilemma’s. De uitgang van het museum biedt een verrassend zicht op de tegenoverliggende schietbaan en het monument De Stenen Man. Bezoekers kunnen via het museumcafé naar het bosrijke buitengebied en de schietbaan wandelen of de restanten van een lijkenhuisje bekijken. 

Tentoontstelling Kamp Amersfoort
Tentoonstelling in het ondergrondse museum. Foto door Mike Bink

Jacques Prins: “De nieuwe gedenkplaats heeft een terughoudende architectuur. Die blijft net zolang actueel als het bestaande gebouw. Het is met recht een integraal ontwerp: de initiatiefnemers, het bestuur en personeelsleden, de tentoonstellingsontwerpers, de landschapsarchitect en de procesbegeleiders, iedereen had aanwijsbaar invloed op deze memorabele plek.”

Het museum wordt opengesteld voor publiek zodra de versoepelingen van de coronamaatregelen het toelaten.

Op 22 april verschijnt het boek De betekenis van een plek, dat de relatie blootlegt tussen de geschiedenis, de sporen in het landschap en het ontwerp van het nieuwe museum. 

Masterplan Kamp Amersfoort
Masterplan van Nationaal Monument Kamp Amersfoort door Inbo.

In 2020 trad Inbo op als gasthoofdredacteur van de Renovatie & Herstructurering-editie van ons vakblad. Benieuwd? Lees het magazine in onze online bibliotheek. Smaakt het naar meer? Overweeg dan eens een abonnement op Stedebouw & Architectuur.

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Foto door Ossip van Duivenbode

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

'Geen gelijke kansen als schoolgebouwen uit elkaar vallen'

12 okt 2023

Het derde Duurzame & Gezonde Scholen Congres in Utrecht was een ‘feest van herkenning’ en tegelijkertijd…

Lees verder »
descriptionArtikel

Vernieuwend ontwerp biedt verzorgingshuis weer toekomst

28 aug 2023

Hoe verbouw je een verzorgingshuis, zodat het voldoet aan de wensen en eisen die tegenwoordig en in de toekomst…

Lees verder »
descriptionArtikel

Verduurzaming en opwaardering vastgoed centraal tijdens voorjaarsbeurzen 54events

13 jun 2023
Optimaal behouden en benutten van regulier bestaand en monumentaal vastgoed: daar draaide het om, vorige week in…
Lees verder »
descriptionArtikel

Gevelverlichting draagt bij aan veiligheid en sfeer

8 jun 2023
Verlichting speelt een belangrijke rol in de openbare ruimte. In centrumgebieden en woongebieden, waar wonen en…
Lees verder »
descriptionArtikel

'Juist nu is verbindende kracht van architectuur van belang'

24 mei 2023

De winnaars van de verkiezing 'BNA Beste Gebouw van het Jaar 2023' richten zich allemaal op de thema's van de…

Lees verder »
descriptionArtikel

Mondiale architectuurprijs voor Orga-project De Verwondering

17 mei 2023

Orga-project basisschool De Verwondering heeft een internationale architectuurprijs in de wacht gesleept.…

Lees verder »
descriptionArtikel

Renovatie monumentale Museum Paleis Het Loo opgeleverd

18 apr 2023

Het monumentale Museum Paleis Het Loo is gerenoveerd en uitgebreid door KAAN Architecten. Het ontwerp is…

Lees verder »
descriptionArtikel

IJzersterk consortium wint aanbesteding Utrechts icoon Oopen

7 apr 2023

De gemeente Utrecht heeft een consortium van Edge, Heatherwick Studio en Nudus geselecteerd als winnaar van de…

Lees verder »