Duurzaamheid: Vergeet de rampspoed, koester het positieve verhaal
Mensen horen telkens wat niet mag, aldus Stoknes. Eet geen vlees, rij minder hard, vlieg niet, kook niet meer op gas. Ze stompen ervan af. Apocalyps vermoeidheid noemt Stoknes dit gevoel. Deze angstboodschap werkt niet, zo blijkt uit zijn onderzoek. Stoknes onderzoekt de psychologische barrières die mensen opwerpen bij klimaatverandering. Zo zijn veel mensen murw geworden van 30 jaar negatieve klimaatverhalen.
Mensen verzinnen uitvluchten
Het thema is ook te ver weg voor ze, mensen zijn bezig met hun eigen leven nu, met hun naaste omgeving, hun familie, hun werk. Mensen verzinnen uitvluchten waardoor zij zich kunnen onttrekken aan het gewenste gedrag (‘andere landen doen nog veel minder’ of ‘mijn buurman vliegt drie keer per jaar naar Indonesië’, ‘mijn verandering doet er helemaal niet toe’. (Zie voor alle vijf psychologische barrières de veelbekeken TED lezing van Per Espen Stoknes)
Leg nadruk op een cultuur die innovatief is en die wil bloeien
We moeten het omdraaien, zo stelt Stoknes. Niet wat er te verliezen valt, maar wat er te winnen is. Niet een cultuur beschrijven die zich verdedigt en de nadruk legt op inleveren, maar een cultuur die innovatief is en die wil bloeien. Die onszelf en onze naasten beschermt. Rolmodellen helpen daarbij, maar vooral goede verhalen. Verhalen die een wereld schetsen met nieuwe kwaliteiten, gezonder, veiliger en eerlijker dan de huidige maatschappij.
Vergeet de rampspoed en zoek de positieve verhalen.
Ontwerpers kunnen hier een belangrijke bijdrage aan leveren. Vergeet de rampspoed en zoek de positieve verhalen. Ontwerpers kunnen deze verhalen vertellen én verbeelden. Toon welke voordelen mensen hebben bij klimaataanpassingen. Laat zien dat het een aangenamere omgeving brengt. Een veiligere en gezondere wereld die wel in balans is met de aarde. En concretiseer vervolgens deze verhalen. Hoe kleinschalig ook, elk gerealiseerd voorbeeld vormt weer een inspiratie voor anderen.
De winst voor de mensen en voor de maatschappij
Vertellen en verbeelden moeten ontwerpers niet alleen doen. Alsjeblieft niet zeg, dan krijg je van die ‘greenporn’ renderings waar Pinterest vol mee staat. Deze renderings leggen de nadruk op het uiterlijk. Het is essentieel de nadruk juist te leggen bij de winst voor de mensen en voor de maatschappij. Een breed, samenhangend en verleidelijk verhaal met vele invalshoeken is wat er nodig is: sociaal, economisch, cultureel. Verteld door economen, sociologen, psychologen, ondernemers, bewoners samen.
Wie werkt er al aan? Wie doet er mee?
Niet makkelijk maar wel een uitdagende opgave. Ik ga er de komende jaren meer werk van maken om deze verhalen body te geven. Wie werkt er al aan? Wie doet er mee?
Column Frido van Nieuwamerongen, Arconiko architecten

Frido van Nieuwamerongen, Arconiko architecten
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Top-10 innovaties die het gaan maken in 2024
1 feb 2024Als transitiemaker bij Squarewise en innovatiecoach bij TKI Urban Energy is Niels Rood dagelijks met innovaties…
Innovatiecatalogus: Nieuwe bouwcultuur & bouwen zonder CO2
10 jan 2024In de jaarlijkse Innovatiecatalogus 2024 van Stedebouw & Architectuur kijken we traditioneel naar de…
Plattegrond dorp bepaalt dimensies zakelijk complex in China
19 dec 2023In het financiële en zakendistrict Jiaozi Park in Chengdu wordt momenteel de laatste vrije kavel bebouwd met…
Minister voor Beleving dient mens, emoties en ervaringen
18 dec 2023In de bouw- en mobiliteitswereld wordt onder meer vol verwachting uitgekeken naar de…
3D-geprinte ode aan iconische Amsterdamse grachtenbrug
15 dec 2023Na een pitch met drie ontwerpers was het kunstenaar Street Art Frankey die een opmerkelijke verbinding ontwierp…
WeerWoord 2030 biedt antwoorden voor klimaatverandering
30 nov 2023De wereld gaat vanaf vanavond in Dubai opnieuw op zoek naar antwoorden die moeten leiden tot een daling van het…
Ruimtelijke kwaliteit realiseren die niet vanzelfsprekend is
22 nov 2023Hij zit nog na te genieten tegenover ons. Raymond van Sabben, de architect die een dag eerder zijn creatie, de…
Welke overheden mikken op echt duurzame aanbestedingen?
15 nov 2023Het Aanbestedingsinstituut beoordeelt jaarlijks de duurzaamheid van publieke opdrachtgevers. Daaruit komt ten…
Reactie toevoegen