Stedendriehoek wordt innovatielab voor energietransitie

maandag 14 september 2015
timer 5 min
In het Havenkwartier van Deventer zijn op vrijdag 11 september de vier beste inzendingen van de Eo Wijers-prijsvraag over een energieneutrale Stedendriehoek (Apeldoorn, Deventer, Zutphen) bekendgemaakt. Deze vier bekroonde inzenders gaan de komende drie maanden samen hun ideeën uitwerken om te komen tot een veelomvattend plan om de Stedendriehoek in 2030 energieneutraal te maken, voortbouwend op initiatieven die al eerder in de regio zijn genomen.

 

De vier beste inzenders gaan volgens de jury van de prijsvraag de regio helpen de sprong te maken, die noodzakelijk is om de regio in 2030 energieneutraal te laten zijn. Door ze samen verder uit te werken, kan de Stedendriehoek uitgroeien tot hét levende laboratorium in Nederland voor de energietransitie.

 

 24 inzendingen

In totaal zijn er 24 inzendingen gedaan door grote en kleinere Nederlandse bureaus die deskundig en creatief zijn op het gebied van energietransitie en gebiedsontwikkeling. Het gaat om zowel bekende Nederlandse bureaus als om nieuwkomers, vaak samenwerkend in consortia die voor deze gelegenheid zijn samengesteld. De jury van nationale en regionale experts stond onder leiding van Co Verdaas.

 

De komende maanden wordt een atelier ingericht waarin de ideeën worden uitgewerkt tot een regionale strategie. De volgende elementen van de bekroonde inzendingen krijgen daarbij de aandacht:

-          een smart energy grid op regionaal niveau (een idee van de inzenders van Hub Vooruit)

-          het stimuleren van bedrijfsclusters van maakindustrie, grondstofleverantie, energieproductie en afvalverwerking (LIII De Groene Fabriek)

-          het vormgeven van een revolverend ontwikkelingsfonds (Schakelen) in relatie met een belastingsysteem gericht op het stimuleren van koolstofarme activiteiten (S3H-BTK).

Bovenal zal er veel aandacht zijn voor een regionale organisatie die lokale initiatieven kan verbinden en die de burgers, bedrijven en kennisinstellingen voluit kan betrekken bij de concrete stappen op weg naar energieneutraliteit.

 

Dit laatste punt, concrete stappen nemen samen met de mensen uit de regio, staat hoog op de verlanglijst van Gelderse gedeputeerde Jan Markink. Hij heeft steun vanuit het Gelderse energieakkoord toegezegd. Dat gebeurde aan de gesprekstafel bij de uit de Stedendriehoek afkomstige wetenschapsjournalist Diederik Jekel. De Overijsselse gedeputeerde Bert Boerman zat ook bij Jekel aan tafel en heeft tijdens de bijeenkomst in Deventer benadrukt, dat er ruimte moet worden gemaakt voor innovatie in de hele keten van maatregelen. En dat bij experimenteren ook hoort dat er fouten kunnen worden gemaakt. Op het Prinsjesfestival van Overijssel, maandag 14 september in Den Haag, zullen de ambitie van de Stedendriehoek als energieneutrale regio en de resultaten van de Eo Wijers-prijsvraag prominent naar voren worden gebracht.

Paradigma

De ‘vaandeldrager’ van de prijsvraag in de Stedendriehoek is Sebastiaan van ’t Erve, burgemeester van Lochem. Hij zegt: “De bouwstenen die de prijswinnaars hebben aangeleverd verbinden we met onze lokale initiatieven om zo een flinke stap naar energieneutraliteit te zetten. De negen inzendingen die een eervolle vermelding hebben gekregen dragen daar ook aan bij. We vroegen om een paradigmaverschuiving in het denken over energie. Ik heb alle vertrouwen dat het atelier, dat de komende maanden plaatsvindt, gaat beschrijven hoe we die verschuiving in onze regio samen tot stand kunnen brengen. Daarmee kan onze regio model staan voor andere delen van Nederland.’

 

De vier beste inzendingen en de teams

De nummers 1/2

LIII De Groene Fabriek’ gaat uit van de bedrijven in de regio, die kans zien om grondstofverwerking, restwarmte, cleantechproductie, afvalverwerking en energie-uitwisseling en -opwekking te clusteren. Door agrarische gewassen uit de regio erin te betrekken wordt een connectie gelegd tussen stad en land. Deze inzending benut bestaande (en vaak leegstaande) bedrijventerreinen in de nabijheid van bevolkingsconcentraties. LIII De Groene Fabriek was een inzending van IAA Stedenbouw en Landschap.

 

S3H-BTK’ gaat over financiële prikkels vanuit de overheid. Het plan introduceert een ‘BTK’, een Belasting Toegevoegde Koolstof, om CO2 te belasten en te beprijzen. Daarnaast biedt deze inzending volgens de jury een werkelijke transitie: een omslag van keten naar kringloop, van enkelvoudig naar meervoudig, van bezit en kopen naar hergebruik en lenen. Deze inzending was van een consortium van Witteveen+Bos, H+N+S, Wing, Fabric, Marco Broekman en CE Delft.

 

De nummers 3/4

In ‘Hub Vooruit’ staan knooppunten in het landschap centraal die (ook digitaal) verbinding maken tussen energie, wonen, werken en transport. Voor de uitvoering denken de inzenders aan een ‘energieschap’: een nieuw publiek‐privaat samenwerkingsverband. Dit was een inzending van Rho Adviseurs, Kruitkok Landschapsarchitecten, Dominic Tegelbeckers Stedebouw&Architectuur, Bestwerk, Jelle Rijpma Advies en anderen.

Schakelen’ gaat vooral over hoe de energietransitie moet worden uitgevoerd en hoe energieproductie, door deze beleefbaar te maken in het landschap, (weer) dicht bij de burger kan worden gebracht. Financierings- en organisatiemodellen worden gekoppeld aan locatiespecifieke initiatieven, zoals een Krachthonk in Bathmen of ‘maakplaatsen’ aan het Twentekanaal. Dit was een inzending van The Cloud Collective, Werkend Landschap en Transition Lab.

 

Stimuleringsprijs jonge vakgenoten

De speciale stimuleringsprijs voor jonge vakgenoten ging naar de gezamenlijke inzending ‘Navitas Loci – energie van de plek’ van Nikki Steerneman, Stein van Brunschot, Sanne Janssen, Nout Sterk, Dirk van de Ven, Robbert Versteeg en Erik Weug.

 

Publieksprijs

Het voorprogramma van deze finale bestond uit de tentoonstelling: ‘24 ideeën voor een energieneutrale Stedendriehoek’. Na de opening in juli in Lochem reisde de tentoonstelling door een aantal gemeenten van de Stedendriehoek. Bij de tentoonstelling konden bezoekers stemmen op hun persoonlijke favoriet. De publieksprijs werd vrijdag uitgereikt aan ‘Heritage High Tech 2030’, een inzending van Kristinsson Reitsema duurzame innovatie, Architecten- en ingenieursbureau Kristinsson, Tauw  en Nibe Energietechniek. Zij hebben een innovatieve oplossing bedacht voor de verwarming van bestaande woningen. 

Reactie toevoegen

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.
Stedendriehoek wordt innovatielab voor energietransitie

EO Weijers publieksprijs werd vrijdag uitgereikt aan ‘Heritage High Tech 2030’, een inzending van Kristinsson Reitsema duurzame innovatie, Architecten- en ingenieursbureau Kristinsson, Tauw en Nibe Energietechniek.

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Droogtemonitor: de laatste stand van zaken

2 jul om 07:30 uur

De vakanties zijn begonnen, het zomerweer is daar, maar ook potentieel schadelijke droogte. Hoe houd je…

Lees verder »
descriptionArtikel

Bouw moet zich voorbereiden op nieuwe Europese emissie-eis

23 jun om 13:45 uurtimer6 min

Demissionair minister Mona Keijzer gaat de aangekondigde aanscherping van de milieu-prestatie-eis (MPG) voor…

Lees verder »
descriptionArtikel

Excursie: honderden woningen binnen UNESCO Werelderfgoed

14 mei om 07:30 uurtimer4 min

Hoe bouw je honderden nieuwe woningen in een gebied dat officieel te boek staat als UNESCO Werelderfgoed? Je…

Lees verder »
descriptionArtikel

Bereken de hittestress in straten en op pleinen

13 mei om 07:30 uurtimer11 min

Veel pleinen in Nederland zijn ingericht voor markten en evenementen en ontberen klimaatadaptieve kwaliteiten.…

Lees verder »
descriptionArtikel

Warmtewerende oppervlakten in plangebieden

29 apr om 07:30 uurtimer4 min

In de 'Maatlat voor een groene klimaatadaptieve gebouwde omgeving' wordt gesproken over het belang van '…

Lees verder »
descriptionArtikel

Nieuw biodiversiteitsplan geeft Amsterdam meer ademruimte

25 apr om 07:30 uurtimer4 min

Biodiversiteit is ook in een stedelijke omgeving van groot belang: wilde bijen zorgen voor de bestuiving van…

Lees verder »
descriptionArtikel

Twee keer op de fiets langs ecodorpen en -gemeenschappen

4 apr om 07:30 uur

De Nederlandse tak van het Global Ecovillage Network biedt ondersteuning aan individuen en gemeenschappen die…

Lees verder »
descriptionArtikel

Vakbeurs effecten klimaatverandering op openbare ruimte

28 mrt om 07:30 uur

Op 16 en 17 april 2025 ben je van harte welkom op de Nationale Klimaat Vakbeurs in Expo Houten, hét evenement…

Lees verder »