Samenwerking cruciaal bij circulair bouwproces in Utrechtse wijk

maandag 27 februari 2023
Zo moet het eruit komen te zien aan de Ivoordreef in Utrecht, met hergebruikte gevelpanelen.

Zo moet het eruit komen te zien aan de Ivoordreef in Utrecht, met hergebruikte gevelpanelen. circulair.ivoordreef.nl

Waarom in afwachting kijken naar de overheid en marktpartijen als je ook zelf het voortouw kunt nemen in het circulaire sloop- en bouwproces? Dit dachten de Utrechtse woningcorporatie Bo-Ex, Amvest en TBI-onderneming ERA Contour bij het aanpakken van een 10-hoogflat aan de Ivoordreef in de Utrechtse wijk Overvecht.

De flat voldeed niet meer aan de eisen van deze tijd, maar zat nog wel vol bruikbare materialen. Hierop is de woonflat circulair gesloopt met behoud van zoveel mogelijk materialen. Het eindresultaat is dat er in 2025 een niewbouwplan is gerealiseerd met een minimale milieuafdruk en een blijvende herinnering aan wat er vroeger stond. 

Met het tonen van deze circulaire ambitie heeft Bo-Ex samen met Amvest, ERA Contour en architectenbureau JVST het nieuwbouwplan voor de Ivoordreef gemaakt. Smart Bouwproject Management en Ingenieursbureau BOOT begeleiden de partijen in dit bijzondere proces. En circulaire sloopaannemer Lagemaat BV oogst en bewerkt de circulaire materialen.

Verduurzamen gebeurt bij Bo-Ex al veel in de bestaande woningen. Projectmanager Martijn Broekman van Bo-Ex is van mening dat het zeker ook nodig is in de nieuwbouw. “In plaats van nieuwe materialen gebruiken, die veel CO2 kosten, is het gunstiger om juist materialen te hergebruiken. Dat is de toekomst!” Samen met bovengenoemde partijen heeft Bo-Ex in kaart laten brengen welke materialen geoogst konden worden. Enthousiast vertelt hij: “Het leuke van circulariteit is dat je moet puzzelen. Wat is er en wat kun je gebruiken?”

Vormenboek met herbruikbare materialen

Het puzzelen heeft geleid tot een vormenboek met vrijkomende materialen die geschikt zijn voor de nieuwbouw. Elk element heeft een uniek nummer. Zo weet bouwer en ontwikkelaar ERA Contour straks precies welk herbruikbaar element op welke plek in de nieuwbouw terugkomt. Gebiedsontwikkelaar Patrick van Oosten van ERA Contour benadrukt het belang van samenwerking. “Een project als Ivoordreef is alleen maar haalbaar als alle partijen kennis delen, transparant samenwerken en creatief meedenken. Alleen dan ontstaat er een mooi project, dat ook nog financieel haalbaar is.”

Gevelpanelen van grindbeton

Beeldbepalend voor de Ivoordreef waren de gevelpanelen van grindbeton. Meer dan vijfhonderd panelen komen terug in de nieuwbouw. Balkonhekken worden galerijhekken, stortkokerkleppen worden klapstoeltjes in de entreehal, klinkers en stoeptegels worden hergebruikt in de openbare ruimte. Van de gekapte bomen worden nieuwe houten speelelementen gemaakt. En ook het pierenbadje, waar veel buurtbewoners goede herinneringen aan hebben, komt in een nieuwe vorm terug. Zo ontstaat er een gebied met herkenbare elementen uit het verleden. Naast product-hergebruik worden ook grondstoffen hergebruikt. Uiteindelijk levert één donorgebouw 500 gevelpanelen, 174 balkonhekken en 17.000 ton hergebruikt beton op. “Zo is de milieuafdruk voor Ivoordreef door het hergebruik van materialen en de inzet van bijvoorbeeld een WKO-installatie zoveel mogelijk verlaagd", zegt ontwikkelingsmanager Mark Geurtsen van Amvest trots.

Het afhijsen van de gevelpanelen, die zijn hergebruikt.
Het afhijsen van de gevelpanelen, die zijn hergebruikt. circulair.ivoordreef.nl

Leren van elkaars ervaringen

Op de vraag wat een belangrijke les is in dit traject, antwoordt Arend van de Beek, programmamanager circulariteit van Lagemaat BV: “Laten we niet het wiel opnieuw uitvinden en vooral leren van elkaars ervaringen.” In de bouw staat iedereen voor dezelfde uitdaging. De CO2 uitstoot moet drastisch omlaag, uitputting van natuurlijke bronnen moet stoppen en reststromen uit sloopprojecten moeten beter worden ingezet in nieuwbouw. Tegelijkertijd is circulair bouwen nog nieuw. Daarom wil Bo-Ex rondetafelgesprekken gaan organiseren met overheden en marktpartijen. Kennis en ervaring delen om successen te vergroten en falen te verkleinen. Alleen samen houden we de aarde mooi en schoon."

Wat feitelijke eigenschappen van dit project op een rij:

  • Aan de Einsteindreef komen 159 sociale huurappartementen voor Bo-Ex.
  • ERA Contour ontwikkelt samen met Amvest 74 koop eengezinswoningen en 74 middenhuurappartementen voor belegger Amvest.
  • In het midden van de buurt komt een autovrij plein om te spelen en elkaar te ontmoeten.
  • Op de hoek van de Kasaidreef en de Oranjerivierdreef komt een nieuw sportveld.
  • Toekomstige bewoners parkeren in parkeergarage met plek voor 169 auto’s.
     

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Kiezen en formeren in tijden van woningnood

5 nov om 07:30 uurtimer10 min

In het kader van de Tweede Kamerverkiezingen sprak ons Expertpanel zich uit over de woningnood. Welke…

Lees verder »
descriptionArtikel

De kracht van overkoepelende architectuur

23 okt om 07:30 uurtimer8 min

In de rubriek Bouwiconen wandelt architect Roel van der Zeeuw langs diverse opmerkelijke bouwblokken in de…

Lees verder »
descriptionArtikel

Schakelen tussen strategie en praktijk in de wijk

26 sep om 07:30 uurtimer11 min

Hoe kom je van mooie plannen voor een wijk tot concrete actie? Dat onderwerp staat centraal tijdens de viering…

Lees verder »
descriptionArtikel

Een plan mag geen vleesgeworden Funda-advertentie worden

16 sep om 07:30 uurtimer7 min

Lennart Arpots vervolgt de rubriek Future Architects en waarschuwt dat we door STOER weer donkere niet-…

Lees verder »
descriptionArtikel

Essentie van stedelijke cultuur: confrontatie en tolerantie

10 sep om 07:30 uurtimer6 min

In de rubriek Bouwiconen koos Mira Nekova niet voor een specifiek gebouw, maar voor een compleet stedelijk plan…

Lees verder »
descriptionArtikel

Kantoor vol Afval: prijswinnende circulaire inspiratiebron

2 sep om 07:30 uurtimer6 min

Wat gebeurt er als je een afgeschreven defensiekantoor niet sloopt, maar juist ziet als grondstofbank voor een…

Lees verder »
descriptionArtikel

Groei bewustwording, maar onvoldoende duurzame bouwprojecten

18 aug om 07:30 uurtimer4 min

Steeds meer internationale bouwpartijen zeggen zich bewust te zijn van het belang…

Lees verder »
descriptionArtikel

Stedelijke vernieuwing circulair door tijdelijke placemaking

16 jul om 07:30 uurtimer6 min

Het circulaire Stedelijke Vernieuwingsinitiatief van Leeuwarden is ook voor stedenbouwkundigen een kweekvijver…

Lees verder »