‘Veertig jaar achterstand in onderwijshuisvesting aanpakken’

Bart de Grunt (mijnplein) is de man van de heldere oneliners. Met als bekendste: ‘Een kind doorloopt sneller de basisschool dan wij die gebouwd krijgen.’ Zelf noemt dat hij dat soms ook 'foute oneliners': “Populisme is weliswaar fout, maar moeilijke dingen kunnen zo’n ontzettend makkelijke basis hebben. Die iedereen snapt, die iedereen voelt. Ongemakkelijk soms, schurend of om hartelijk om te lachen, maar in ieder geval blijven ze je bij.”

Zo is elk gesprek met De Grunt een lekkernij voor het oor, wat ook blijkt uit zijn teksten als gasthoofdredacteur in ons nieuwe magazine Scholenbouw. Zo verhult hij niet dat de toestand van enkele van ‘zijn’ gebouwen dramatisch is. De Grunt: “Daarin zou geen ambtenaar willen werken. Die zou naar huis gaan en de vakbond bellen. Ondertussen snappen we allemaal dat een goede school - liefst nog een kindcentrum - voor kinderen en gezin (zeker in de landelijke omgeving) veel toevoegen aan de wijk, het dorp en de gemeenschap. Waarom lukt het ons als verantwoordelijken dan niet om over de schaduw van ons project en resultaat heen te kijken? En te zien dat Total Cost of Ownership zoveel meer is dan alleen geld, en dat we bezig zijn om via bakstenen een toekomstvisie neer te zetten voor een hele gemeenschap?”

'Geen kunstwerken'

“Mijn appel”, vervolgt De Grunt, “is dat iedereen een veer moet laten om de veertig jaar achterstand in onderwijshuisvesting aan te pakken. Geen speeltjes meer, geen grote winsten, geen kunstwerken, maar de verantwoordelijkheid voelen dat we samen iets te doen hebben.”

Die verantwoordelijkheid neemt De Grunt ook letterlijk. Drie jaar geleden wilde hij in één keer drie scholen aanbesteden en toen kon dat nog niet. Nu begint de markt, volgens De Grunt, eindelijk te snappen dat dat toch wel handig en verstandig is. Daarbij probeert hij veel geld te besparen door in de processen te snijden. Zo scheelt het bundelen van aanbestedingen en het hanteren van standaard Programma’s van Eisen veel advieskosten. Een Programma van Wensen moet daarbij garanderen dat een specifieke school toch zijn eigen ei kwijt kan, zodat er geen uniforme blokkendozen in het landschap verschijnen. 

“Waarom zou elke keer iemand met een team aan tafel moeten gaan zitten om te beslissen over de toiletten en de kranen?”, vraagt De Grunt zich af. “Ik ben daarom naar een bouwmanagementbureau gestapt en heb hen gezegd: Wij willen in tien jaar tien scholen bouwen en dat red ik alleen als ik ga standaardiseren. Dat standaard bouwen gaat jou wel geld kosten, want na het eerste gebouw ga je negen keer hetzelfde trucje doen.”

Wie pakt handschoen op?

Dat alles maakt ten slotte duidelijk dat De Grunt niet alleen maar grote woorden in de mond neemt. Of, zoals hij zelf beschreef: “Dagelijks ben ik gewoon keihard aan de slag. De beste opvang en het onderwijs mogelijk maken met een topprofessionele organisatie. Als het moet, schud ik iedereen wakker, omdat we overal tegen hetzelfde aanlopen.”

Het themanummer Scholenbouw laat daarom op voorspraak van De Grunt betrokken experts aan het woord, die aan zijn pleidooien echt een bijdrage leveren: Martje Erkelens (ministerie OCW), architect Jimmy van der Aa (Studio A Kwadraat) en Karin Kuipers (Hegeman Industrieel Bouwen). “Daarmee hoop ik lezers te prikkelen en gooi een handschoen … wie pakt hem écht op?”

Ontdek nu de Sneak preview van ons themanummer Scholenbouw of neem meteen een premium abonnement en lees alle verhalen over scholenbouw in het magazine.

Blijf nog beter op de hoogte van al ons nieuws en abonneer je op de wekelijkse nieuwsbrief van Stedebouw & Architectuur.

Tekst: Ysbrand Visser
Beeld: render van het Kindcentrum Heeten (mijnplein, LEF Architecten)