'Natuur levert enorme positieve effecten voor het leervermogen van het kind'

Daan Bruggink is spreker tijdens het seminar Circulair schoolontwerp en biobased materialen op 21 juni in Wijchen. Meld je hier gratis aan.

Bruggink maakt biofilische architectuur; gebouwen waarbij de natuur maximaal geïntegreerd is om de gezondheid van diens gebruikers te verbeteren. Deze vorm van ontwerpen heeft hij ook toegepast toen hij de opdracht kreeg om de meest ecologische school van Nederland te bouwen. De Verwondering, gelegen in Almere, is intussen opgeleverd en won de Gouden Kikker 2021.

"Wanneer je de natuur in al haar vormen en schoonheid integreert in de onderwijsomgeving, levert dit enorme positieve effecten op voor de gesteldheid, de concentratie en het leervermogen van kinderen", vertelt Bruggink over de visie achter basisschool De Verwondering. "Het uitzien op het houten interieur creëert bijvoorbeeld een gevoel van warmte en werkt uitnodigend en ontspannend. Onze zintuigen worden geactiveerd door de natuur en waarnemingen worden intenser. Een interieur als dat van De Verwondering stimuleert daarnaast het tastgevoel en dat - tactiele stimulatie - vermindert stress, en activeert of ontspant juist."

Dak-kippen 

De Verwondering bestaat uit clusters met lokalen die biotopen vormen voor leerlingen van verschillende leeftijdsgroepen. De biotopen zijn zo ontworpen ten opzichte van elkaar dat er een natuurlijk tussenruimte ontstaat, de centrale ruimte. De opbouw en vormgeving van de clusters en constructie bevatten een overdaad aan natuurlijke elementen en verwijzingen naar de natuur. Zo is het gebouw - deels voorzien van een vegetatiedak - omringd door bomen die als zonwering fungeren. Hemelwater loopt via een spuwer het plein op en vindt zijn weg door het natuurlijke speelterrein, zodat kinderen ook naar buiten willen als het regent. Op het dak van het laagste cluster, de onderbouw, bevindt zich een openluchtlokaal, deels overdekt en omringd door het vegetatiedak, waarop zelfs kippen lopen. Het buitenlokaal wordt het hele jaar door gebruikt. Op die manier ervaren de leerlingen de veranderingen door de seizoenen. 

De materialen en technieken in het hybride CLT/houtskeletbouw schoolgebouw zijn duurzaam, divers en innovatief: draagkolommen van geschaafde boomstammen, houten kanaalplaatvloeren, Marmoleum, binnenwanden van ongebakken leemsteen, akoestische kurkwanden, natuurlijke ventilatieluiken en een ijsbuffervat in de grond voor warmte en koeling. Een groot deel van de binnen- en buitengevels worden bedekt met zelfgroeiende groenwanden.

Binnen het schoolgebouw heeft ORGA beschutte zones ontworpen waar leerlingen en personeel zich kunnen terugtrekken. Bruggink: ‘Door op een natuurlijke wijze te werken met licht, gedempte kleuren & tonen, zacht aanvoelend meubilair en een mooi uitzicht, bevorderen we ontspanning, inzicht en concentratie.’ Het zicht op de omringende natuur is geoptimaliseerd door de enorme raampartijen. 

Zuurstofniveau

De groengevels - die zich zowel binnen als buiten bevinden - vergroten niet alleen de uitkijk op plantengroen, maar verbeteren de luchtkwaliteit en het zuurstofniveau in het gebouw tevens aanzienlijk. Ook dat heeft weer een positieve invloed op de concentratie van leerlingen en werknemers. Bovendien fungeert het groen als een effectieve geluidsbuffer en helpt bij een aangename akoestiek in de klaslokalen. De grote ramen en reflecterende oppervlakken, tenslotte, optimaliseren de blootstelling aan natuurlijk daglicht en creëren een stimulerende omgeving, die de leersnelheid en prestatieniveaus van de leerlingen ten goede komen.

De hoge duurzaamheidsambities hebben geresulteerd in een demontabel gebouw dat volledig circulair is. De hoofdzakelijk biobased materialen zijn vastgelegd in een materialenpaspoort voor later hergebruik. Verder heeft De Verwondering een energielabel van A+++, GPR scores tussen de 8 en 10 in alle categorieën en Frisse Scholen Klasse B. 

Luister naar Brugginks visie tijdens het seminar Circulair schoolontwerp en biobased materialen

Meer weten over de visie van ORGA architect op gezonde en frisse scholen? Kom dan gratis naar het seminar Circulair schoolontwerp en biobased materialen op 21 juni in de Meshallen in Wijchen. Naast een lunch en een netwerkborrel kun je ook genieten van een rondleiding door de Inspiratiecampus in Wijchen, waar je alle inrichtingscomponenten van een onderwijsgebouw gemaakt ziet worden.

Mis het niet! Lees hier meer informatie over het seminar en over de aanmeldingsmogelijkheden.