Krachtig rood voor monumentale stadsbuurt
Dik dertig jaar geleden werd de Spandaugevangenis (1879) in Berlijn gesloopt. Het gevangenisterrein transformeerde in de loop der jaren tot een levendige stadsbuurt aan de groene westrand van Berlijn, in een stadsdeel dat economisch harder groeit dan de rest van de Duitse hoofdstad. Op dat terrein verrees recentelijk Wilhelm23, een kantoorgebouw naar ontwerp van het Berlijnse bureau project-s. Het compacte kantoorpand met zijn vierkante grondvorm van 21,74 bij 21,74 meter staat pal tussen twee neogotische gevangenispanden met getoogde ramen en gemetselde bogen. De nieuwbouw biedt bijna 2.000 m2 kantoorruimte, verdeeld over vier verdiepingen en een terugliggende vijfde verdieping met een breed dakterras als omloop. Het kantoorpand is onderkelderd: hier bevindt zich archiefruimte.
Monumentale details
Het monumentale gebouwensemble dat de nieuwbouw flankeert, speelde bij het ontwerp van Wilhelm23 nadrukkelijk een rol. De ligging tussen de twee bouwblokken uit de late negentiende eeuw vertaalde zich in een kantoorpand met gemetselde gevels – en veel aandacht voor baksteendetails. Project-s gaf de gemetselde façades uitkragende penanten, filigrane muurdammen in de negges, bijzondere verbanden, uitkragende koppenpartijen en geaccentueerde entrees.
Fotografie: Hagemeister / Florian Selig
Architect Nora Rasch van project-s: "Alle vier gebouwgevels zijn nagenoeg gelijkwaardig. Zodoende vonden wij het belangrijk om elke gevel van een midden te voorzien. Dat hebben we gedaan met de assen in de vensters, maar ook het uitwerken van eenduidige entrees was een zwaartepunt, gerealiseerd door het gebouw daar te laten terugwijken.“
Veelzijdig baksteen
Baksteen als gevelmateriaal was op deze locatie een voor de hand liggende keuze, aldus Arne Bennert van project-s. En de vormgevingsmogelijkheden van het gevelmateriaal konden binnen deze context volop worden benut, stellen Bennert en Rasch: “Onze insteek als ontwerpers was om het gebouw ritme te verlenen en dit ritme in de façades uit te drukken. Onder meer met een verfijnde gelaagde gevelstructuur. Juist in dit gebouw was voor ons van belang dat de baksteen, in samenspel met de verspringingen in de gevels, zijn veelzijdigheid kon tonen. Daarom ook kozen we niet voor een homogene, maar voor een levendig gebrande baksteen, die de nieuwbouw een sterke presentie verleent.“
Fotografie: Hagemeister / Florian Selig
Samen met Hagemeister ontwikkelde het Berlijnse architectenbureau de projectsortering „Wilhelmsrot FUoS“, die zich met zijn roodnuances oriënteert op de naastgelegen panden. De overige gevelelementen werden in een donker grijs uitgevoerd, afgestemd op de baksteensortering. Zo harmoniëren de kozijnen, de deurpartijen, de metalen lamellen van de buitenzonwering en de buitenverlichting met de levendigheid van de baksteengevels.
Auteur: Hans Fuchs

Fotografie: Hagemeister / Florian Selig
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Programma bekend voor Circulaire Openbare Ruimte Congres op 19 juni
13 jun om 07:30 uurOp 19 juni organiseert Straatbeeld voor de vierde keer het Circulaire Openbare Ruimte Congres. In Nijmegen is…
De finesses van prefab houtbouw
19 mei om 11:00 uur 8 minOp de levendige vakbeurs Houtbouw gaf Bob Elzen (Treetek) vorige week een diepgaand inkijkje in de ontwikkeling…
Sessie vakbeurs HOUTBOUW: ontwerpproces voor prefab houtbouw
7 mei om 07:30 uur 6 minVan dinsdag 13 tot en met donderdag 15 mei vindt in de Brabanthallen in Den Bosch de derde editie van de…
Film Architecton: Hoe kunnen we beter bouwen?
24 apr om 07:30 uur 4 minVanaf donderdag 1 mei draait in diverse bioscopen opnieuw een architectuurfilm. Recent zagen we al Oscar-…
Innovatieve oogstapp impuls voor circulariteit
17 feb om 07:30 uurWe praten wat af in het land. De organisaties in de bouw die zich bezighouden met verduurzaming en…
‘Wie de aarde belast, zorgt voor compensatie’
23 dec 2024"Biobased materialen moeten we zo veel mogelijk gebruiken, maar dat betekent niet dat we niet meer zo nauw…
Nieuwe locatie en datum voor ARCHITECT@WORK Amsterdam 2025
27 nov 2024ARCHITECT@WORK Amsterdam zal in 2025 plaatsvinden op een nieuwe, inspirerende locatie: De Kromhouthal, gelegen…
Pleidooi nieuwe bouwcultuur tijdens ARCHITECT@WORK
3 okt 2024Tijdens de tweedaagse beurs ARCHITECT@WORK werd in diverse lezingen een beeld geschetst van de nieuwe…
Reactie toevoegen