Het vernuft zit onder het (weg)oppervlak
Vooral in steden zijn de weersveranderingen steeds zichtbaarder en moeten innovaties voor oplossingen zorgen. Dat komt vooral omdat het stedelijk gebied niet is ingericht op 170 mm regenval in 8 uur tijd (5 september 2018 in Boskoop). De WaterStraat wil daar verandering in brengen.
Ondanks dat er veel Waterstraten zijn in Nederland is de WaterStraat in dit artikel geen fysieke weg. Het is de route naar klimaatadaptief bouwen, een plek waar ondernemers, kennisinstellingen en overheden elkaar vinden om gezamenlijk de effecten van de weersomslag het hoofd te bieden. In Delft, op het terrein van The Green Village, treffen partijen elkaar regelmatig en worden nieuwe vindingen getest. Vaak in anonimiteit, maar tijdens het congres ‘Klimaatadaptief … hoe dan?’ werden alle kranen opengezet.
NAS
Eerst was er ruimte voor de sprekers. Zoals Stef Meijs van de Nationale Adaptatie Strategie (NAS). “We moeten de komende jaren flink doorpakken. De weersextremen nemen toe, regenbuien intensiveren en de zomers kenmerken zich door droogte. Nu staan we niet stil, er is een Deltaplan en de NAS, maar we moeten wel hard met elkaar aan de slag.” Gemeenten, provincies en waterschappen moeten bijvoorbeeld risicodialogen gaan voeren. De klimaatatlas biedt daarvoor veel aanknopingspunten. Op de atlas zijn de knelpunten en kwetsbaarheden van gebieden in beeld gebracht. Het biedt daardoor een goed startpunt om de klimaatadaptatiestrategie concreet te maken. “Daarnaast is innoveren nodig en het opschalen van goede ideeën.” De WaterStraat biedt daarvoor ruimte.
Innovatieve kracht
Op 18 juni werd wederom duidelijk dat Nederland een waterland is. We hebben de innovatievekracht om water te beteugelen. Eeuwenlang deden we dat door dijken te bouwen, maar voor het water dat via wolken ons land binnendrijft is een andere aanpak nodig. Met name op straatniveau valt nog veel te verbeteren. De WaterStraat toont echter dat we ook hierin een ondernemend land zijn. Ruim zeventig systemen zijn en worden getest, zowel systeeminnovaties als materiaalverbeteringen.
Want ook andere klinkers gebruiken, kan bijdragen aan een betere waterhuishouding. De Bufferklinker is een voorbeeld hiervan. De waterpasserende klinkers zijn betonnen straatklinkers met een holte onder het rijvlak. Het regenwater wordt in de holte opgevangen, gebufferd en geïnfiltreerd op de plaats waar het regenwater valt, zonder de aanwezigheid van riolering.Leidingen, kolken, putten en pompen zijn overbodig.
Klinkers en tegels
Rob Alards van Tile System X is een innovatieve ondernemer. “In Delft testen we onze keramische klinkers. Ze kunnen 5 liter water per vierkante meter absorberen en geven het water vertraagd af aan de bodem. Met warm weer verdampt het water, waardoor we bovendien de hittestress verminderen. Waarom het voor ons zo belangrijk is om een realistische testomgeving te hebben, is omdat er veel vragen komen van bijvoorbeeld gemeenten over het onderhoud op lange termijn. Hier laten we zien dat deze klinkers een volwaardig en beter alternatief zijn.”En zo zijn er veel meer voorbeelden die inmiddels ook hun weg naar de markt vinden. Zoals Rain(a)Way. De gemeente Heemskerk gebruikt Rain(a)Way Flood Bold-tegels als scheiding tussen de fiets- en voetpaden.
Systemen
Daarnaast worden er systemen getest. Bijvoorbeeld de Gatenkaasweg van Van Dijk Maasland. Dit is een lichte wegconstructie met een schuimbeton fundering. En er zijn systemen die vanuit een circulair oogpunt interessant zijn. Voorbeelden zijn Rainroad, met een reservoir onder het wegdek, en Urban Rainshell, een concept waarbij regenwater onder het wegdek wordt gezuiverd door schelpen en mineralen. En dat geldt ook voor Field Factors. Karina Peňa: “Zoetwater wordt steeds schaarser. We moeten anders denken en dit kostbare vocht niet klakkeloos afvoeren terwijl we het ook kunnen opvangen, zuiveren, opslaan en later gebruiken of infiltreren in de bodem.”
Dit artikel is verschenen in Stedebouw en Architectuur 03/2019, thema Gevels en Daken. Lees meer van Stedebouw en Architectuur in onze bibliotheek.

Meer artikelen met dit thema
Gevels van kersenpitten of rioolwater
17 jun om 07:30 uur 2 minIn onze digitale magazines ontdek je bijzondere aspecten van de bouw in de rubriek Bouwstenen. Zoals het…
Na SAWA nog verder de hoogte in met hout
27 mei om 07:30 uur 5 minDeze maand ontvangen de eerste bewoners van SAWA in Rotterdam hun huissleutels. Daarmee is een belangrijke…
De finesses van prefab houtbouw
19 mei om 11:00 uur 8 minOp de levendige vakbeurs Houtbouw gaf Bob Elzen (Treetek) vorige week een diepgaand inkijkje in de ontwikkeling…
Meer mogelijkheden dankzij nieuwe biobased productbladen
15 mei om 07:30 uur 10 minNiet alleen bouwbedrijven zetten steeds meer in op het gebruik van biobased grondstoffen, ook de GWW-sector…
Sessie vakbeurs HOUTBOUW: ontwerpproces voor prefab houtbouw
7 mei om 07:30 uur 6 minVan dinsdag 13 tot en met donderdag 15 mei vindt in de Brabanthallen in Den Bosch de derde editie van de…
Collectief wonen: antwoord op dubbele vergrijzing & zorgdruk
15 apr om 07:30 uur 5 minIn Nederland neemt de druk op wonen en zorg toe, mede door de dubbele vergrijzing. Tegelijkertijd willen steeds…
Twee keer op de fiets langs ecodorpen en -gemeenschappen
4 apr om 07:30 uurDe Nederlandse tak van het Global Ecovillage Network biedt ondersteuning aan individuen en gemeenschappen die…
Duurzaam bouwen: kansen om gebouw eigen uitstraling te geven
25 feb om 07:30 uurWe vervolgen de rubriek Future Architects op deze website met Marije Sanders van Archifit. Haar pleidooi: maak…
Reactie toevoegen