Zonder participatie geen vergunning

donderdag 27 mei 2021
Onder de Omgevingswet wordt bij het aanvragen van een Omgevingsvergunning participatie met de omgeving verplicht. Een indieningsvereiste dus. Wanneer hier niets aan wordt gedaan, ontstaat er een weigeringsgrond voor de aanvraag. Hoe een plannenmaker de participatie organiseert, is aan hem of haar. Hoog tijd dus dat jij als plannenmaker (of als ondersteuner van een plannermaker) meer leert over de ins en outs van participatie.

Uitstel Omgevingswet maakt goede voorbereiding meer mogelijk

Helaas, we kunnen de inwerkingtreding van de Omgevingswet toch niet kunnen vieren met een nieuwjaarsduik. In het vorige artikel gingen we nog uit van 1 januari 2022, maar de introductie is inmiddels opgeschoven met 6 maanden. Waarom? De monitor Omgevingswet van het ministerie van Binnenlandse Zaken toonde aan dat een groot aantal gemeenten nog lang niet voorbereid is. Vervelend, maar het uitstellen van de invoering doet niets af aan de urgentie om nu al te beginnen met de implementatie. Het geeft jou juist meer tijd voor een goede voorbereiding!

Om te helpen bij zo'n goede voorbereiding vertellen wij van Parolo wat er nou zoal zal veranderen met de komst van de Omgevingswet. In dit artikel geven wij je een overzicht van een aantal zaken waarmee je straks te maken krijgt.

Andere basishouding: kortere procedure en participatie vooraf 

De Omgevingswet brengt twee grote veranderingen met zich mee: 

  1. met de Omgevingswet worden procedures sterk verkort;
  2. de Omgevingswet zet in op het toepassen van algemene regels voor initiatieven.

Het betrekken van de omgeving bij de planvorming vormt een belangrijke bouwsteen bij deze veranderingen.  De Omgevingswet wil dat omwonenden, gebruikers en andere belanghebbenden in een vroeg stadium worden betrokken bij het planproces. Het idee: door het gebruiken van participatie om draagvlak te creëren vooraf, wordt er minder bezwaar gemaakt en beroep aangetekend achteraf. 

Participatieverordening

In de huidige Algemene wet bestuursrecht (Awb artikel 3.4) hadden gemeenten al inspraakverordening; betrokkenheid in de vorm van inspraak. Via deze verordening werden gemeenten verplicht om een belangenafweging te maken.

De Omgevingswet pakt dit anders aan. De bestaande inspraakverordening verandert in een participatieverordening. Om maatwerk op lokaal niveau te bevorderen is besloten om geen aanvullende voorschriften voor die participatie op te nemen in de Gemeentewet. Dus: alle vrijheid om zowel maatwerk als rechtszekerheid te bieden. 

Verandering van procedures: in 8 weken en participatie verplicht

Over het algemeen wordt bij het behandelen van een aanvraag de reguliere procedure de hoofdregel, volgens artikel 4.1 in de Awb (artikel 16.62 in de Omgevingswet). Deze procedure wordt verkort naar 8 weken, met een mogelijke verlenging tot 26 weken. Naast bouwtekeningen en technische documenten wordt een verslaglegging van het participatieproces een verplicht onderdeel bij het indienen van een initiatief. De gemeente wil namelijk al tijdens deze indieningsfase zien dat je aan belangenafweging hebt gedaan. Wanneer dit verslag er niet is, ontstaat er een directe weigeringsgrond.

Wel of geen vergunning nodig? Afwijken van het omgevingsplan 

Zoals gezegd gaat de nieuwe Omgevingswet voor algemene regels voor initiatieven zorgen. Hiermee daalt het aantal vergunningsplichtige activiteiten voor initiatiefnemers. De regels van een bestemmingsplan worden omgezet naar activiteiten in het Omgevingsplan. Daarbij is er voor veel van die activiteiten geen toestemming meer nodig. Een vergunning is alleen nog verplicht in verband met internationaalrechtelijke regelgeving of als de algemene regels (in het Omgevingsplan) niet toereikend zijn om alle belangen af te wegen. Wil je dus afwijken van een Omgevingsplan, dan moet je de omgeving betrekken. Dit is vergelijkbaar met de huidige afwijking van een bestemmingsplan. 

Bij de aanvraag van een omgevingsvergunning wordt een initiatiefnemer gevraagd of en hoe de omgeving betrokken is bij het initiatief. Een gemeente kan daarnaast ook participatie verplicht stellen voor bepaalde activiteiten. Dit gebeurt bij zogenoemde buitenplanse omgevingsplanactiviteiten, waarbij participatie moet hebben plaatsgevonden vóór de aanvraag van de omgevingsvergunning.

De verantwoordelijkheid voor het participatieproces ligt altijd bij de initiatiefnemer. Geen participatie? Dan mag het college van B&W je aanvraag buiten behandeling laten. Wordt een aanvraag voor een Omgevingsvergunning vóór invoering van de Omgevingswet ingediend? Dan blijft het oude recht (Wro/Wabo in combinatie met Awb) van toepassing voor de rest van de procedure. Aanvragen na de invoering gaan volgens de nieuwe Omgevingswet.  

Parolo

Maak een vliegende start met participatie

Wil jij voorkomen dat jouw initiatief bij de gemeente in de papierversnipperaar belandt? Maak dan een vliegende start door tijdig je participatieproces op orde te hebben! Weet je niet zeker hoe je dit moet aanpakken? Houd je zelf dan van informatie voorzien door onze volgende artikelen in de gaten te houden!

In ons volgende artikel gaan we verder in op de veranderingen onder de Omgevingswet. Met deze kennis op zak duiken we in daaropvolgende artikelen dieper in de participatiemogelijkheden en participatiestrategieën voor jouw processen. 

 


 

Benieuwd naar de mogelijkheden van onze online tool voor jou?

Maarten Bosman
Maarten Bosman, adviseur bij Parolo

Wellicht ben je al een stapje verder en kun je wat hulp gebruiken bij een project voor de vastlegging van informatie of het proces. Dan helpen we je graag ook verder met onze tooling. 

Meer weten? Vraag een online demo aan op parolo.nl/demo-aanvragen.

Reactie toevoegen

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Groots denken en grote plannen vergen stevig leiderschap

7 jul om 07:30 uurtimer12 min

Gebiedsontwikkeling vraagt naast het maken van stedenbouwkundige plannen om diverse vormen van samenwerking,…

Lees verder »
descriptionArtikel

Oud-minister Sybilla Dekker: ‘Begrijp hoe besturen werkt’

30 jun om 07:30 uurtimer13 min

Jarenlang stopte het Rijk de ruimtelijke ordening onder de zoden. Tot verdriet van Sybilla Dekker, voormalig…

Lees verder »
descriptionArtikel

Bewoners maken de buurt

25 jun om 07:30 uurtimer6 min

De Amsterdamse Rekenkamer waarschuwde dit voorjaar voor onleefbare en onveilige nieuwbouwwijken. In een column…

Lees verder »
descriptionArtikel

Nieuwe inspiratie voor toekomst en inrichting van Nederland

23 jun om 09:30 uurtimer14 min

Vanuit haar studie en werk ontwikkelde Mare de Wit niet alleen een scherpe focus op het thema water, maar ook…

Lees verder »
descriptionArtikel

Gebiedsontwikkeling: mens en maatschappij te veel een niche

12 jun om 07:30 uur

Vrouwen domineren ons nieuwe themanummer Gebiedsontwikkeling en niet in het minst dankzij de keuze van…

Lees verder »
descriptionArtikel

‘Hoe zit het sociaal weefsel in elkaar?’

11 jun om 07:30 uurtimer14 min

“Misschien zijn we te veel gaan leunen op techniek, ratio en economie.” Vandaar dat hoogleraar Co Verdaas, nu…

Lees verder »
descriptionArtikel

De 10 voordelen van collectief wonen

22 mei om 07:30 uurtimer8 min
Lees verder »
descriptionArtikel

Pleinen synoniem voor publieke gezondheid

21 mei om 07:30 uurtimer8 min

Tijdens het sfeervolle, tweede Blue Zone Festival in Amersfoort - boordevol kennis en ontmoeting - stonden…

Lees verder »