Ondergrondse fietsenstalling Leidseplein in Amsterdam geopend
Niet alleen het kunstwerk met de hagedissen is geïntegreerd in het ontwerp van de fietsenstalling, ook de brug over de Lijnbaansgracht in de kenmerkende architectuur van de Amsterdamse School vormt een leidend visueel element in het ontwerp van de stalling en de entree.
ZJA verwierf samen met Ballast Nedam de opdracht van de gemeente Amsterdam voor de bouw en het ontwerp van de fietsenstalling Leidseplein onder het Kleine-Gartmanplantsoen. Met het ondergronds brengen van alle fietsen is bovengronds een ruimtelijk, groen plein ontstaan, een ontwerp van landschapsarchitect Ruwan Aluvihare van de gemeente Amsterdam, met ruimte voor bezoekers aan het Leidseplein; een hernieuwde ontmoetingsplek voor de stad.
Erik Smits, project architect bij ZJA: “Voor de komst van de ondergrondse fietsenstalling Leidseplein stond het Kleine-Gartmanplantsoen vol met fietsen. Fietsen zijn nu ondergronds gebracht en op het plein erboven is een nieuwe verblijfsplek ontstaan voor bezoekers om te wandelen of te genieten van de zon tussen de bronzen hagedissen op het plantsoen of op één van de terrassen. Het plein maakt zo weer echt onderdeel uit van de stad.”

Amsterdamse School
De fietsenstalling heeft twee entrees; één voor voetgangers en één voor fietsers. De kenmerkende Amsterdamse School stijl van de brug over de Lijnbaansgracht is doorgezet in de wand van de entree van de fietsenstalling. Deze gemetselde wand in warmrode baksteen loopt ondergronds in een rechte lijn door tot de entree op het Leidseplein. De wand verbindt zo niet alleen beide entrees, maar verbindt ook de ondergrondse met de bovengrondse wereld.
Lichte en ruimtelijke fietsenstalling
In de nieuwe fietsenstalling kunnen 2.000 fietsen veilig en droog gestald worden. In het ontwerp is door ZJA veel aandacht besteed aan toetreding van daglicht in de fietsenstalling en verlichting boven de gangpaden. Opvallend zijn de bredere paden en grotere hoogte (3.20 m) van de fietsenstalling. Hierdoor is de fietsenstalling licht en ruimtelijk en de sfeer transparant en prettig, wat bijdraagt aan het gevoel van sociale veiligheid.

Bronzen hagedissen
Met de herinrichting van het Kleine-Gartmanplantsoen en de bouw van de fietsenstalling Leidseplein zijn ook de veertig hagedissen van het kunstwerk van Hans van Houwelingen teruggekeerd in het plantsoen. In het gras en op de natuurstenen muur die doorloopt in de entree van de fietsenstalling sieren veertig bronzen leguanen, varanen en agames het dak van de fietsenstalling. Als knipoog naar het kunstwerk is de vloer van de fietsenstalling voorzien van hagedissen die de voetganger naar de uitgang op het Leidseplein begeleiden.

Foto door ZJA
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Podcast met ‘vakmeester’ Hans van Heeswijk
29 aug 2024In de nieuwe podcastserie Takumi - de Weg naar Meesterschap is architect Hans van Heeswijk de eerste die aan de…
Ethiek van kunstmatige intelligentie in openbare ruimte
27 aug 2024Kunstmatige intelligentie - artificial intelligence (AI) - wordt al langer toegepast als belangrijk hulpmiddel…
Nieuwe Ring Zuid zorgvuldig ingebed in landschap Groningen
23 aug 2024Na een ingrijpende operatie wordt op maandag 2 september de zuidelijke ringweg van Groningen weer geopend voor…
Deelmobiliteit oplossing voor nieuwe gebiedsontwikkelingen?
8 aug 2024Wat is de impact van een autoluwe inrichting en een lage parkeernorm voor het mobiliteitsgedrag van de bewoners…
De gezondheidsvoordelen van een superblock
6 aug 2024Over de effecten van superblocks en andere manieren om straten autoluw te maken, publiceerde Verkeerskunde…
Internationale Knoop XL: groots en meeslepend
9 jul 2024In het noordelijk deel van het Eindhovense stationsgebied wordt de komende jaren 55 hectare grond (her)…
Collectieve woonvormen: inspirerende markt
18 jun 2024In mei vond in het Gelderse Huis der Provincie (Arnhem) de drukbezochte Inspiratiemarkt 'Van solo naar samen'…
Komst zero-emissiezones blijft achter
23 mei 2024In het Klimaatakkoord uit 2019 is afgesproken om stadslogistiek (alle bestel- en vrachtauto’s die in een stad…
Reactie toevoegen