'Naar duurzame scholen in een historische stad'

“Samen met mijn collega’s werken we hard aan de verduurzaming van de 26 Haarlemse openbare basisscholen in ons bezit", vertelt Aalberts, lid van het College van Bestuur van Stichting Spaarnesant, in een interview met Stedebouw & Architectuur. "We hebben inmiddels het nodige bereikt. Vier gasvrije scholen, zonnepanelen op vijftien schooldaken, forse energiebesparingen en binnenkort afvalscheiding op alle locaties. Maar daarmee zijn we er nog lang niet. De opgaves die voor ons liggen zijn enorm."

"We bouwen in Haarlem bijna geen nieuwe scholen en áls dat gebeurt, dan willen we dat die aan de meest duurzame normen voldoen. Die ambitie heeft niet alleen met de Klimaatdoelen van Parijs te maken, maar ook met wat wij zien als een van onze belangrijkste taken: als schoolorganisatie willen wij kinderen voorbereiden op een gelukkige, sociale en duurzame toekomst. Die voorbereiding gebeurt in schoolgebouwen. Een lastige opgave als je beseft dat de gemiddelde leeftijd van onze scholen 65 jaar is. Verbouwen, renoveren of een nieuw pand bouwen is voor ons hét moment om te verduurzamen. Dat doen we samen met externe partijen en met de gemeente Haarlem."

De uitgangspunten van verbouw, renovatie en nieuwbouw zijn door Spaarnesant vastgelegd in het huisvestingsbeleid. Aalberts hierover: “De insteek is altijd bovenschools – doe het samen met andere scholen. En: faciliteer IKC-vorming, passend onderwijs voor iedereen, en bouw altijd voldoende capaciteit. Veiligheid en functionaliteit staan voorop. Net als duurzaamheid: streef dat na daar waar het kan.”

Taakverdeling

Uitvoering van dit huisvestingsbeleid ligt niet alleen op het bordje van Spaarnesant. “Voor de onderwijshuisvesting van PO en VO in Haarlem is een taakverdeling afgesproken”, zegt Aalberts. “De gemeente heeft de zorgplicht voor onderwijshuisvesting voor het PO en VO en bekostigt dit uit het Gemeentefonds (niet geoormerkte rijksvergoeding). De gemeente maakt tweejaarlijks met de schoolbesturen een huisvestingsplan, het Integraal HuisvestingsPlan (IHP) of, in Haarlem, het Strategisch Huisvestings-Plan (SHO). De schoolbesturen zijn in Haarlem bouwheer met gemeentelijke middelen en kunnen alleen onder voorwaarden zelf investeren in gebouwen, zoals in duurzaamheid. En dan is er natuurlijk ook nog de systeemverantwoordelijkheid van het Rijk voor de bekostiging van zowel gemeenten als schoolbesturen.” Samenvattend zegt Aalberts: “Het investeringsmoment is een verantwoordelijkheid van de gemeente. Duurzaam onderhoud is een verantwoordelijkheid van het schoolbestuur.”

Aalberts gaat in een keynote dieper in op de immense duurzaamheidsopgave voor onderwijsvastgoed tijdens het Duurzame & Gezonde Scholen Congres op 10 november. Benieuwd? Meld je dan nu aan, het is gratis!