Museum van Nationaal Monument Kamp Amersfoort in gebruik genomen

dinsdag 20 april 2021
Op 19 april is het nieuwe museum van Nationaal Monument Kamp Amersfoort (NMKA) in gebruik genomen. In dit straf- en doorgangskamp zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog ongeveer 47.000 gevangenen voor korte of langere tijd achter prikkeldraad gezet. De verhalen werden steeds door gidsen doorgegeven. Nu maken de architectuur en de tentoonstellingen duidelijk wat voor een plek Kamp Amersfoort was.

Het ontwerpteam, bestaande uit architect Jacques Prins (Inbo), landschapsarchitect Cor Geluk (Juurlink+Geluk) en Erik Bär (Tinker imagineers), maakte samen met Willemien Meershoek (directeur NMKA) met het heringerichte gebied en het nieuwe museum de geschiedenis voelbaar: de beklemming, het onrecht en de angst. 

De architectuur en het materiaalgebruik verbeelden de sfeer van destijds door het inpassen van verschillende originele elementen. Dit wordt versterkt door de gang vanuit het licht naar het donker en tenslotte weer naar het licht. Het werk vanuit de verschillende ontwerpdisciplines is nauw verweven en geeft een betekenis aan deze plek. 

Doorsnede Museum Kamp Amersfoort
Doorsnede van het museum. Beeld door Inbo

Bezienswaardigheden

Een centraal ontwerpthema is reflectie: reflectie op de geschiedenis en op de eigen rol in actuele dilemma’s. Dit komt onder meer tot uiting in de architectuur van het nieuwe bovengrondse paviljoen en in het interieur. De ontworpen route voert vanaf de recent verworven originele poort over de binnenplaats, die is omgeven door een stalen lamellenhek. Het pad voert verder langs een maquette van het kamp, langs voetafdrukken die het appèl verbeelden naar het entreepaviljoen van het museum. 

In het ondergrondse museum krijgen de personen uit het kamp een gezicht. De tentoonstelling legt ook de relatie naar onrecht vandaag de dag, bijvoorbeeld met een programma dat bezoekers confronteert met ongemakkelijke dilemma’s. De uitgang van het museum biedt een verrassend zicht op de tegenoverliggende schietbaan en het monument De Stenen Man. Bezoekers kunnen via het museumcafé naar het bosrijke buitengebied en de schietbaan wandelen of de restanten van een lijkenhuisje bekijken. 

Tentoontstelling Kamp Amersfoort
Tentoonstelling in het ondergrondse museum. Foto door Mike Bink

Jacques Prins: “De nieuwe gedenkplaats heeft een terughoudende architectuur. Die blijft net zolang actueel als het bestaande gebouw. Het is met recht een integraal ontwerp: de initiatiefnemers, het bestuur en personeelsleden, de tentoonstellingsontwerpers, de landschapsarchitect en de procesbegeleiders, iedereen had aanwijsbaar invloed op deze memorabele plek.”

Het museum wordt opengesteld voor publiek zodra de versoepelingen van de coronamaatregelen het toelaten.

Op 22 april verschijnt het boek De betekenis van een plek, dat de relatie blootlegt tussen de geschiedenis, de sporen in het landschap en het ontwerp van het nieuwe museum. 

Masterplan Kamp Amersfoort
Masterplan van Nationaal Monument Kamp Amersfoort door Inbo.

In 2020 trad Inbo op als gasthoofdredacteur van de Renovatie & Herstructurering-editie van ons vakblad. Benieuwd? Lees het magazine in onze online bibliotheek. Smaakt het naar meer? Overweeg dan eens een abonnement op Stedebouw & Architectuur.

Reactie toevoegen

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Foto door Ossip van Duivenbode

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Modernisering onderwijsvastgoed moet radicaal anders

26 jun om 07:30 uur

De nood tot vernieuwing van onderwijshuisvesting is hoog. Te veel schoolgebouwen zijn gedateerd en ongezond.…

Lees verder »
descriptionArtikel

Stimulansen voor gezonde schoolpleinen

10 jun om 07:30 uurtimer11 min

In opdracht van de gemeente Den Haag onderzocht Esther Vlasveld, adviseur gezonde leefomgeving bij GGD…

Lees verder »
descriptionArtikel

Scholenbouw vraagt om samenwerking en standaardisatie

18 apr om 07:30 uurtimer10 min

Tijdens het seminar De leerling en leraar centraal, eind maart in de monumentale aula van het Libanon Lyceum (…

Lees verder »
descriptionArtikel

Innovatiesubsidie beschikbaar voor onderwijsvastgoed

14 apr om 09:00 uurtimer4 min

Met het nieuwe Innovatieprogramma Onderwijshuisvesting verbeter je het leerrendement en verlaag je het…

Lees verder »
descriptionArtikel

Seminar gezonde en toekomstbestendige schoolgebouwen

11 mrt om 07:30 uur

Kom jij op 31 maart ook naar het seminar over gezonde en toekomstbestendige schoolgebouwen in Rotterdam? Het…

Lees verder »
descriptionArtikel

Maak ook kans op de Blue Zone Festival Award

14 feb om 07:30 uur

Ben jij dagelijks bezig met ruimtelijke ontwikkelingen en maatschappelijke interventies? En dragen die ook bij…

Lees verder »
descriptionArtikel

Podcast S&A Luisterlandschap: vol energie in scholenbouw

5 feb om 07:30 uur

In de nieuwe podcast S&A Luisterlandschap duiken we diep in het realiseren van maatschappelijk vastgoed en…

Lees verder »
descriptionArtikel

De Nederlandse woonzorgmarkt in internationaal perspectief

2 dec 2024

In het kader van woningbouwbeleid en ouderenzorg moet Nederland de focus verleggen van…

Lees verder »