'Modulair bouwen werkt eigenlijk net als LEGO'

donderdag 6 april 2017
timer 4 min
Het realiseren van een volledig functioneel en architectonisch passend kantoorgebouw binnen vier maanden lijkt net zo onwaarschijnlijk als de eerste man op de maan. Toch presteerde Wagenbouw Bouwsystemen B.V. uit Sliedrecht het: met project ESA laat het bouwbedrijf de voordelen van de modulaire bouwtechniek zien, bovendien helemaal architectonisch verantwoord.

De Europese ruimtevaartorganisatie ESA (European Space Agency) had vijftien jaar geleden een groot probleem: ze moest binnen enkele maanden een volledig functionerend en architectonisch verantwoord kantoorgebouw in Noordwijk ter beschikking hebben. De realisatie hiervan zou echter minimaal acht maanden duren. Het hoog innovatieve bedrijf liep hiermee aan tegen de grenzen van de traditionele bouw: tijd.

Uitstekend voorstel

De ontwikkeling van een nieuw kantoorgebouw in acht maanden, met grote kans op vertraging, was geen optie. Dus vroeg men zich af of er geen innovatieve manier was om dit kantoorgebouw neer te zetten. ESA sloot vervolgens een deal met Wagenbouw en liet van tijdelijke units een semi-permanent kantoorgebouw op het terrein in Noordwijk bouwen.

Modulair bouwen is flexibel

“Elk gebouw is uniek in zijn vorm en uitstraling. Achter de schil zitten de meeste gebouwen echter op dezelfde manier in elkaar, met repeterende elementen,” vertelt John Ouburg, sales & marketing manager bij Wagenbouw Bouwsystemen B.V. “Vergelijk het met een huis van LEGO of een huis waarvan je afzonderlijk van elkaar de muren, vloer en technische elementen maakt. Uiteindelijk is het qua vorm en kleur hetzelfde huis, maar met de modulaire bouwmethodiek ben je in staat veel flexibeler en sneller te bouwen.” Bij modulair bouwen worden de elementen eerst in een fabriek samengesteld en getest. Vervolgens worden de modules in de volgorde van montage én op het juiste moment op de bouwplaats afgeleverd. Zo kunnen de modules snel en precies op tijd gemonteerd worden.


Architectonisch van nu

De modulaire methodiek combineert bouw- en installatietechniek en dat gaf bij project ESA veel voordelen. Nu is de tijd aangebroken om het kantoor uit te breiden met een nieuwe kantoorvleugel. De flexibiliteit van modulaire bouw biedt ESA daarbij wederom een groot voordeel. Ouburg: “De aanwezige units kunnen gemakkelijk geschakeld worden. De aanbouw kan daardoor niet alleen sneller, maar ook met aanzienlijk minder overlast plaatsvinden. Zo heeft ESA na de start van de bouw binnen één week een wind- en waterdicht gebouw en binnen vijf maanden staat er een complete nieuwe kantoorvleugel met - zoals nu de trend is - een volledig open karakter.” Modulair bouwen gaat tegenwoordig bovendien niet meer om de bekende, kant en klare standaardunits, maar om volledig afgewerkte semi-permanente bouw. “Voor ESA wordt gewerkt volgens een 100% maatwerkproject, met hele specifieke projectoplossingen. Denk hierbij aan constructieve voorzieningen in relatie tot een klasse 2 windgebied zonder dat deze de totaal flexibele binnenwandseparatie beperkingen geeft. Een zinken gevelafwerking en uiteraard complexe op de toekomst gerichte installatietechnieken. Het behoeft waarschijnlijk geen toelichting dat de veiligheidseisen het hoogst mogelijke niveau halen.”

Duurzaam naar de toekomst

Modulaire bouw is naast snel en flexibel ook duurzaam. Het gebouw is na de gebruiksperiode volledig opnieuw in te zetten, zonder achterblijvende milieubelastende resten. Ouburg: “De units worden gemaakt uit één serie en daardoor kunnen er grote schaalvoordelen worden behaald. Ook worden er met modulaire bouw nadrukkelijk minder faalkosten gemaakt. Een ander groot voordeel is de levensduur van het gebouw: de units zijn apart van elkaar te vervangen of bij te bouwen. Mocht ESA ooit besluiten om te verhuizen, dan zijn de losse units volledig inzetbaar voor een nieuw project. Het is eigenlijk net als met LEGO: modulaire bouw is herbruikbaar en dat past helemaal bij onze conjunctuurgevoelige markt. Vroeger bouwden we voor de komende vijftig jaar, tegenwoordig is vijftien jaar al een lange periode. Deze circulaire aanpak past uitstekend bij ruimtevaartorganisatie ESA. Samen werken we zo aan een duurzame toekomst.”

Plaatsing eerste unit

Om de jarenlange relatie tussen ESA en het modulaire bouwbedrijf te vieren, organiseert Wagenbouw een ‘plaatsing eerste unit moment’. “Zoals de traditionele bouw de eerste paal of eerste steen viert, viert het bouwbedrijf de plaatsing van de eerste unit.”



Van links naar rechts: Gerard Pellikaan, directeur Wagenbouw, en Franco Ongaron, Director of Technology, Eng. & Quality and Head of ESA/ESTEC establishments

Technisch hart

ESA heeft locaties in verschillende Europese landen. Het European Space Research and Technology Centre (ESTEC) is de grootste locatie en het technisch hart van ESA. Deze kraamkamer van Europese ruimtevaartactiviteiten is gevestigd in Noordwijk, Nederland. 
 

Dit artikel verscheen in Stedebouw & Architectuur, thema Bouw & Zorg, van 2017. Download deze editie in pdf in onze bibliotheek. Dit kan alleen als u lid bent van ons platform.

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.
'Modulair bouwen werkt eigenlijk net als LEGO'

Project ESA, Noordwijk

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Blue zones bieden een wenkend perspectief

3 apr om 07:30 uur

Blue zones zijn plekken in de wereld waar mensen relatief lang en gelukkig leven. “Blue zones bestaan overal,…

Lees verder »
descriptionArtikel

Pleidooi voor typologisch experiment

5 mrt om 07:30 uur

In 2006 ging LEVS architecten op zoek naar een nieuw onderkomen. Het bureau vond een mooie locatie op het…

Lees verder »
descriptionArtikel

Vijf maatregelen om funderingsschade goed aan te pakken

1 mrt om 10:00 uur

De Raad voor de leefomgeving en infrastructuur verwacht dat vierhonderdduizend panden in Nederland te maken…

Lees verder »
descriptionArtikel

Symposium over de kansen voor waterrijk bouwen

29 feb om 07:30 uur

Tijdens het symposium Building the Future, op maandag 18 maart in Zwolle, wordt ingegaan op stedenbouwkundige…

Lees verder »
descriptionArtikel

Nieuwe rekentool om CO₂-uitstoot terug te dringen

20 feb om 11:30 uur

Een groot deel van de CO₂-uitstoot in de bouw wordt toegeschreven aan het bouwen van nieuwe gebouwen. De…

Lees verder »
descriptionArtikel

Kunstmatig versus kunstzinnig

19 feb om 15:30 uur

De afbeelding bij dit webartikel was te mooi om te laten liggen als cover van onze Innovatiecatalogus 2024 (…

Lees verder »
descriptionArtikel

Kunstmatige intelligentie bedreiging voor architect?

9 feb om 07:30 uur

Als redactie kunnen we niet meer heen om kunstmatige intelligentie (AI), maar hoe zit dat in de bouwwereld?…

Lees verder »
descriptionArtikel

Bouwen binnen CO2-budget: zo doe je dat

6 feb om 07:30 uur

De huidige manier van ontwerpen en bouwen zorgt voor een grote CO2-uitstoot en een forse bijdrage aan de…

Lees verder »