Frisse scholen – ‘Wees kritisch op wat voorhanden is’

maandag 30 augustus 2021

Jordy Aarts, architect bij LIAG

Veel schoolgebouwen in Nederland zijn aan renovatie onderhevig door hoge daglicht- en ventilatie-eisen. Een ogenschijnlijk fikse uitdaging, maar door slimme keuzes zijn die eisen vaak al te behalen met bestaande voorzieningen. Dat zegt Jordy Aarts, architect bij LIAG, die tijdens het webinar Frisse en Circulaire Scholen op 22 september kansen voor schoolrenovatie uit de doeken doet.

“Door kritisch te kijken naar hetgeen je voorhanden hebt, kun je linksom of rechtsom vaak meer dan je in eerste instantie voor mogelijk houdt”, stelt Aarts. Dit illustreert hij aan de hand van twee spraakmakende voorbeelden: de Leister Igge in Opeinde en Hogeschool Windesheim in Zwolle. “We hadden te maken met scholen waar geen luchtbehandelingssysteem aanwezig was”, vertelt Aarts. “De ramen konden open en er was een ouderwetse verwarming, maar dat was het.” In beide gevallen werd door slimme keuzes aan de eisen voldaan, zonder dat daar een kostbare nieuwbouw tegenover stond.

Minder volume = lager vebruik

Bij Leister Igge was dat een kwestie van gebouwstructuur. “De school kenmerkte zich door een aantal aanbouwen die in de loop der jaren waren gebouwd, met een soort doolhofstructuur als gevolg”, legt Aarts uit. Door de plattegrond opnieuw vorm te geven en het aanbouwgedeelte weg te halen, heeft LIAG een compacter gebouw weten neer te zetten. “De structuur is nu dusdanig logisch dat er minder verkeersruimte nodig is. We hebben dus minder BVO, maar netto meer functioneel oppervlak.”

Door de vraag te stellen of het gebouw anders en slimmer kan worden gestructureerd, is Leister Igge een frissere omgeving geworden. Want, legt Aarts uit: “Omdat je minder volume nodig hebt, heb je te maken met een andere dimensionering. Je hebt minder kuub en dus een lager verbruik.” De luchtbehandeling is vervolgens per lokaal vraaggestuurd geregeld, omdat een algemeen systeem in het bestaande gebouw niet mogelijk bleek. Ook hier gaf effectief omgaan met de ruimte die je hebt de doorslag.

Leister Igge
De Leister Igge. Foto door Mart Stevens

Modulair en circulair

De renovatie van Windesheim volgde een soortgelijke route. “De verdiepingshoogte in het gebouw waren niet voldoende om een extra plafond aan te hangen voor de installaties en nog te voldoen aan het Bouwbesluit”, vertelt Aarts. “Dus kozen we voor een modulair en circulair gevelsysteem waar alle ventilatieconcepten in werden opgenomen.”

Dat bracht andere uitdagingen met zich mee, stipt Aarts aan, iets waar de architect tijdens het webinar op door wil gaan. “De daglicht- en ventilatie-eisen behalen bij renovatie is toch lastiger dan bij volledige nieuwbouw”, aldus de architect. “Er zijn wat valkuilen en moeilijkheden. In het geval van Windesheim brachten we door het nieuwe systeem veel perforatie aan in de gevel, wat weer wat doet met de isolatie. Laat staan het feit dat je op het kozijnoppervlakte moet letten om aan de daglichteisen te blijven voldoen.”

Gevelsysteem Windesheim
Impressie van het modulaire en circulaire gevelsysteem van Hogeschool Windesheim in Zwolle. Beeld door LIAG

Webinar Frisse en Circulaire Scholen

Door het modulaire gevelsysteem kunnen de twee gebouwen van Hogeschool Windesheim er weer minimaal 20 jaar tegenaan, geheel met beter binnenklimaat en lager energieverbruik. Ook Leister Igge  intussen een Nul-op-de-Meter-school, haalde veel baat uit de renovatie. Dit succes, maar ook de uitdagingen die LIAG onderweg tegenkwam, staan centraal in de presentatie van Aarts tijdens het webinar Frisse en Circulaire Scholen op 22 september.

Benieuwd geraakt? Meld je dan nu aan voor het webinar.

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Nieuwe PvE Frisse Scholen 2025: van voldoende tot uitmuntend

4 dec om 10:45 uurtimer4 min

Een gezond, comfortabel en energiezuinig schoolgebouw: dát is de ambitie achter het vernieuwde Programma van…

Lees verder »
descriptionArtikel

Toekomstbestendige scholen én sterke wijken in Zwolle

20 nov om 07:30 uurtimer4 min

De gemeente Zwolle staat voor een grote onderwijsopgave. De komende zestien jaar worden tientallen…

Lees verder »
descriptionArtikel

‘Veertig jaar achterstand in onderwijshuisvesting aanpakken’

17 nov om 07:30 uurtimer6 min

In de portefeuille van schoolbestuurder Bart de Grunt vind je gebouwen die niet wind- en waterdicht zijn.…

Lees verder »
descriptionArtikel

Nieuwe school X11 versterkt stedelijk leven Merwede

13 nov om 07:30 uurtimer5 min

NEXT architects heeft met Rademacher de Vries Architecten de ontwerpcompetitie gewonnen voor X11, de Utrechtse…

Lees verder »
descriptionArtikel

Nieuw themanummer: volop kansen voor scholenbouw

11 nov om 16:15 uurtimer6 min

Scholenbouw is hot! Na het geslaagde Duurzame & Gezonde Scholen Congres van afgelopen week, publiceren we…

Lees verder »
descriptionArtikel

Veel impulsen en smaakmakers tijdens congres scholenbouw

7 nov om 14:45 uurtimer13 min

Naast de eerste winnaar van de Smaakmaker-award, architect Yaike Dunselman, bracht de jubileumeditie van het…

Lees verder »

Hoe maak je een MFA écht toekomstbestendig?

3 nov om 15:00 uurtimer4 min

Onderwijs, kinderopvang, sport en welzijn samen onder één dak. Dat klinkt logisch en efficiënt, maar achter de…

Lees verder »
descriptionArtikel

De weeffout in het onderwijsvastgoed

29 okt om 07:29 uurtimer5 min

Schoolbestuurder Bart de Grunt (mijnplein) is misschien wel de hardst roepende in de woestijn van…

Lees verder »