'Biobased bouwen is niet zo nieuw meer, het innovatieve is het verbinden van de ketens'

Daan Bruggink van ORGA Architect.
"We kunnen er morgen mee beginnen", zegt Bruggink over 'De Nieuwe Oogst'. Het prijswinnende voorstel voorziet in een integraal plan waarbij het gaat om honderden woningen, ruimte voor dieren, permacultuur, een andere manier van samenleven en zingeven, biodiversiteit, verschillende landschappen en natuurlijke bouwgewassen. "Wij zijn gepokt en gemazeld in biobased bouwen. Daardoor konden we ons makkelijk richten op al die aspecten daar omheen. En daarop zoek je dan de juiste partijen bij elkaar. Dat is de kracht geweest achter dit plan, het verbinden van al die ketens."
De prijsvraag was uitgeschreven met het typerende 'kamerlandschap' rond Oirschot (Noord-Brabant) in gedachten en daar gaat het plan ook in de praktijk worden gebracht. Een aanzienlijk deel van het bouwmateriaal voor de nieuwe woningen wordt lokaal verbouwd en geoogst op een manier die bijdraagt aan de biodiversiteit en een gezonde bodem. Hierbij is een sleutelrol weggelegd voor de inzet van biobased bouwmaterialen zoals hout, hennep, vlas, lisdodde, bamboe, stro en zeewier. Daarbij wordt vooral ingezet op de productie van natuurlijke isolatiematerialen.
Naast het innovatieve verbinden van de ketens, zijn de bouwfysische berekeningen van ORGA doorslaggevend geweest voor het succes. Hiervoor geeft Bruggink een grote pluim aan Ralf van Tongeren. "Die werkt sinds begin dit jaar bij ons, een expert in biobased data. Met zijn bouwfysische berekeningen hebben we wel het verschil gemaakt denk ik."
Stro, vlas en hennep
"Wij laten zien wat biobased bouwen inhoudt en hoe dat kan. Wij kunnen morgen beginnen, met stro, vlas en hennep. Laat de lisdoddes en miscanthus (olifantengras, red.) ondertussen maar groeien en toetsen en dan gaan we die volgend jaar toepassen. Het biobased aspect is helemaal niet zo nieuw meer. Het innovatieve is het aan elkaar koppelen. Het landschappelijke, de inrichting, de sociale cohesie met de buurt, de agrariër die kansen ziet om producten te verbouwen", vertelt Bruggink gepassioneerd.
Vooral dat laatste aspect speelt direct in op het actueel maatschappelijke vraagstuk rondom veeteelt en hoe we als land de stikstofuitstoot gaan terugdringen. Afgelopen woensdag kwam bemiddelaar Johan Remkes naar buiten met zijn rapport 'Wat Wel Kan'.
"Het zegt wel iets dat je antwoord geeft op een rapport dat een dag eerder uitkomt. Toeval bestaat niet, zeggen ze dan. Je bent er maanden mee bezig en we zijn ons er zeer bewust dat de bouw zelf ook iets zal moeten doen in dit vraagstuk. En als je kunt aantonen dat en hoe dit kan, is dat natuurlijk heel mooi", aldus Bruggink, die uitlegt wat de volgende stap moet zijn.
Voldoende afzet
"Kun je de agrariër toezeggen dat hij een bepaalde afzet heeft? En waar dat stokt? Zit dat in regelgeving, toetsing? Je hebt verschillende grondstoffen die je natuurlijk moet testen. Je moet een continue basis hebben, een continue afzet. Hoe meer die vraag naar biobased materialen gaat groeien, hoe makkelijker een agrariër gaat zeggen 'ik kan dit leveren'.
Het gaat om ketens verbinden. Dat moet je nu goed organiseren. Neem isovlas, dat wordt in de traditionele bouw veel gebruikt als isolatiemateriaal. Maar die gebruiken alleen vlas. Hennep kan er zo doorheen, zeggen ze, door die apparaten. 'Maar we hebben nu een continue aanvoer, we weten wat isovlas doet. We hoeven het niet te toetsen.' Dus die houden het daarbij. Zulke partijen zou je ook kunnen stimuleren om andere materialen te produceren. Dat is het ketenverbinden dat je eigenlijk nog mist om er echt morgen mee te beginnen. Als je er morgen mee wilt beginnen kom je uit op hennep, vlas en stro. Dat is wel allemaal getoetst. Het andere moet je nog verbinden."
'Snel beginnen'
Bruggink staat met zijn ORGA Architect en andere partijen te trappelen om het plan in de praktijk te brengen. "De volgende stap is ontwikkelaars die ermee aan de slag gaan. Gemeenten en lokale partijen die zich eraan verbinden. Een visie op het hele plan. Daarop gaan wij dan ook huizen ontwerpen en bouwen. Wij richten ons op het realiseren. Dan kun je het laten zien. Dus laten we snel beginnen en dit aantoonbaar maken", aldus de man die tevens voorzitter was van de Adviesgroep Nieuwbouw & Renovatie van de Dutch Green Building Council. Tevens stond hij vijfmaal in de ABNAMRO Duurzame 50 (vorig jaar op vijf), op negen in de Innovatie Top 100 van het MKB, won hij onder meer de Nederlandse Bouwprijs en was hij Alumnus van het jaar van de TU Delft.
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Zo breng je circulariteit in de praktijk
8 dec om 07:45 uurOp de dag dat Het Nieuwe Normaal 1.0 in Amersfoort de circulariteit een reuze versnelling gaf, vulden experts…
VKG Architectuurprijs voor De Wheermolen en De Eenhoorn
8 dec om 07:45 uurAansluitend op ons Seminar Circulair Ontwerpen werden de winnaars bekendgemaakt van de dertiende editie van de…
Het belang van bacteriën in de stedelijke leefomgeving
4 dec om 10:30 uurDoor in de bebouwde omgeving meer natuur toe te staan, wordt niet alleen de biodiversiteit en afkoeling…
Van circulair naar regeneratief ontwerpen
1 dec om 10:45 uurIn februari staat traditioneel de Week van de Circulariteit op stapel, maar in de decembermaand van 2023 komt…
Natuurinclusief bouwen centraal in nieuw en gratis magazine
28 nov om 10:00 uurHoe kun je toekomstbestendig bouwen en dat met een integrale benadering? En kan Nederland koploper worden op…
Definitief ontwerp langste dakpark van Nederland vastgesteld
27 nov om 07:30 uurBovenop het iconisch spoorviaduct Hofbogen komt een bijzonder stadspark. Waar vroeger de treinen reden, kun je…
Kennisbank biedt levend document over natuurinclusief bouwen
24 nov om 07:30 uurVolgende week wordt tijdens het Congres Natuurlijk een grote stap gezet in het ontsluiten van kennis over…
Seminar met focus op circulair en regeneratief ontwerpen
24 nov om 07:30 uurJe laatste kans om dit jaar je kennis nog bij te spijkeren over circulair ontwerpen krijg je op 7 december in…
Reactie toevoegen