Vraag 4: Ketenintegratie en open innovatie.

Joop Ketelaers

Eens. Ondanks dat er al veel mogelijk is worden de successen nu geboekt daar waar er wordt samengewerkt. Het gaat vervolgens niet alleen om technische innovaties, maar ook sociale en juridische. De afnemers gaan een veel grotere rol spelen. Het worden prosumenten (producenten/consumenten). Hierdoor ontstaan nieuwe allianties waar technisch, juridisch en financieel maatwerk voor nodig is. 

Arjan van Timmeren

De bouwketen moet ontketend worden. En dit gebeurt stukje bij beetje. Dit wordt geforceerd door het toegenomen belang, voor zowel de milieuprestatie als het aandeel in de bouwkosten, van de gebouwschil en de installaties. Gezamenlijk zijn die twee goed voor meer dan de helft van de bouwkosten. Dit impliceert dat betrokken bedrijven vanaf een veel vroeger stadium betrokken moeten worden in het ontwerp en ontwikkelingsproces. Binnen de drie technische universiteiten in Nederland worden momenteel bijvoorbeeld diverse gevelbedrijven begeleid in individuele en collectieve innovatietrajecten. Wat je ziet, is dat hier met name de energie- en/of milieuprestaties leidend zijn voor de innovaties. Maar meer sturend worden hierbij de laatste tijd vooral ook de grondstofprijzen (waarin ten dele ook de toegenomen energieprijzen verdisconteerd zijn).

Maar feitelijk geldt voor alle specialismen dat de integrale benadering met volledige levenscyclus benadering de enige wijze is om te komen tot significante sprongen vooruit qua milieu- en/of energie prestatie. Terwijl de meeste winst nog te behalen valt in de optimalisatie van de onderlinge afstemming. Het aspect van design for disassemby en het vasthouden van grondstoffen (met energie-inhoud) zal daarbij ook voor ons totale energie-portfolio van groot belang worden.

Wybrand Pieksma

Volledig mee eens. Om grote stappen te zetten moeten we samenwerken en geen informatie achterhouden. Vooral op het gebied van mobiliteit is veel te winnen. Jammer genoeg liggen om commerciële redenen nog te veel patenten in kluizen opgeborgen.
Eigen Haard is in gesprek met diverse partijen over hoe we gezamenlijk energiezuinige en duurzame producten aan onze huurders kunnen aanbieden.

Ivo Opstelten

Op zich eens, hoewel ik denk dat het meer gaat over keteninnovatie dan ketenintegratie. Het is van belang dat de partijen elkaar helpen de ander zijn kennis en vaardigheden zo goed mogelijk te laten inzetten binnen de rollen in het samenwerkingsproces. Daarvoor hoeven ze niet in één organisatie te worden gegoten, hoewel dat soms wel kan helpen. Openheid tussen de partijen is absoluut van belang, zeker wanneer met technologie- en/of procesinnovatie wordt geëxperimenteerd. Om echter alle partijen de eigen en elkaars grenzen te helpen opzoeken voor het vinden van de beste oplossingen, moet er ook ruimte zijn voor falen zonder dat dit direct publiekelijk ‘afgestraft’ wordt. Dergelijke lessen kunnen namelijk met evenveel impact geanonimiseerd ontsloten worden. Dan komt er echt ruimte om te leren zowel binnen de nieuwe samenwerking als door andere partijen. 
 

Willem Koppen

Eens. Maar wie is in staat tot echte ketenintegratie? Iedereen praat erover, maar wie doet het nu echt? Een absolute randvoorwaarde is namelijk dat alle betrokkenen hun vizier volledig open zetten en dat van tevoren bekend is wie welk belang heeft. In de praktijk blijkt niet iedereen dat te doen. Een sluimerend gevaar van ketenintegratie is uiteindelijk een hogere prijs als de marktwerking hierbij wordt uitgeschakeld.  Ik kan uit ervaring spreken: ketenintegratie loopt daarom vaak uit op een desillusie. 

Reageren op deze discussie? Mail uw reactie naar de redactie van Stedebouw & Architectuur.

Bekijk ook de reactie op vraag 1: Is in 2020 14 procent uit duurzame energie haalbaar?

Bekijk ook de reactie op vraag 2: Hoe is de DE doelstelling te halen?

Bekijk ook de reactie op vraag 3: Rol key players.

Bekijk ook de reactie op vraag 5: Sprongen of kleine stapjes?

Bekijk ook de reactie op vraag 6: Best practices en lessons learned.