Vraag 1: Veranderingen zorgvastgoed

Daniëlle Harkes

De kansen voor een slimme gevel liggen vooral in de nieuwbouw waarbij alle aspecten van het ontwerp optimaal met elkaar samenwerken. In de bestaande bouw loop je te snel tegen onveranderbare zaken en/of beperkingen. In de utiliteitsbouw zie je de laatste jaren vaak futuristische kantoren met veel glas. Dat heeft vaak meer te maken met statements naar mijn mening dan met rationeel nadenken over energiezuinigheid. Als er iets slecht warmte isoleert, dan is het wel glas. Vervolgens wordt de zontoetreding van het glas zover teruggeschroefd (vanwege comfortproblemen), dat je het daarvoor ook niet hoeft te doen. En dat geldt ook voor het besparen van energie voor kunstverlichting. Moderne verlichting is steeds energie-efficiënter. Eigenlijk wel vreemd voor een categorie opdrachtgevers die verder elke Euro omdraaien om maar meer financieel rendement te behalen. Als je een slimme gevel toepast, doe dat dan omdat het een verschil maakt en niet omdat je een statement wilt maken.

Guus Verduijn

Door het scheiden van wonen en zorg verschuift een aanzienlijk deel van de financiering van zorgvastgoed van de zorginstelling naar de eindgebruiker. Hoewel dit voor bestaand vastgoed kan betekenen dat niet alle functies geheel of gedeeltelijk vergoed worden, is het uiteindelijke effect dat de eindgebruiker – in dit geval de bewoner – de kwaliteit van het zorgvastgoed zal gaan bepalen. De eindgebruiker zal zijn keuze voor een woning met zorg en dienstenarrangementen afmeten aan de geboden prijs/kwaliteitsverhouding. Het aanbod van zorgvastgoed zal daarmee een gedifferentieerder product worden. Niet, zoals voorheen gebaseerd op het historisch geldende bouwregime, maar gericht op de vraag in de markt. Dit maakt dat naar klantwaarde en prijsdifferentiatie gedifferentieerd gaat worden. Zorgvastgoed wordt dus marktconform.

Gerard van Bortel

Zorg vergt vaak zeer specifiek, en daardoor, incourant vastgoed. Zorgpartijen krijgen te maken met steeds meer marktwerking. Die marktwerking zal zijn invloed hebben op de vraag van zorgpartijen naar zorgvastgoed. Die vraag wordt minder stabiel. De leveranciers van het zorgvastgoed zullen meer zekerheden willen en bij zorgleveranciers aandringen om huurcontracten toch via hen te laten lopen en niet via cliënten. In alle gevallen zullen de leveranciers van zorgvastgoed (bijvoorbeeld woningcorporaties) meer zekerheden willen. Zekerheden om de huurbetaling zeker te stellen, maar ook zekerheden om de kosten te dekken die nodig zijn om incourant zorgvastgoed een nieuwe bestemming te geven.

Daniëlle Harkes

Het verschil tussen Guus en Gerard valt op. Is zorgvastgoed nu incourant of niet? Investeerders roepen al heel snel dat het incourant is maar waar hebben we het over als straks 25% van de bevolking ouder is dan 65 jaar. Het gaat erom om wonen en kwaliteit van leven veel meer centraal te stellen bij de (her)ontwikkeling van vastgoed voor de zorg. Als die kwaliteit op orde is is het vastgoed courant.

René Middelkoop

Het scheiden van wonen en zorg moet bevorderen dat aanbieders, samen met partners op het terrein van huisvesting (corporaties, vastgoedinvesteerders) de wens van de cliënt voorop stellen. Dat betekent: herbezinning op de strategie als het gaat om de afweging van huur, koop of ontwikkeling van (zorg)vastgoed en de wijze van zorgverlening.

Josephine Dries

Afgesproken huurprijzen tussen corporaties en zorginstellingen zullen niet langer opgebracht kunnen worden omdat voor privévertrekken in een traditioneel verzorgingshuis onvoldoende huur gevraagd kan worden (puntensysteem). Een uitweg lijkt mogelijk via de 35% extra WWS-punten maar dit druist in tegen individuele keuzevrijheid wat nu juist zo’n gewaardeerde verworvenheid van de woonconsument is. Bovendien levert het op de langere termijn nog altijd niet de aantrekkelijke woning voor de toekomstige senior op. Wanneer de intramurale status behouden blijft is het probleem dat cliënten niet langer een indicatie met verblijf zullen krijgen en dus eerder zullen kiezen voor andere woonconcepten of blijven zitten waar ze zitten: met een lage indicatie is thuiszorg vaak ook een oplossing. Gevolg kan zijn dat met name in de oudere verzorgingshuizen leegstand kan ontstaan.

Daniëlle Harkes

Ik ben het eens met Josephine. Waar ik vooral bang voor ben ius dat we op korte termijn vastgoed afschrijven dat we op langere termijn weer heel hard nodig hebben. Als de babyboomers over 10-15 jaar 80+ gaan worden en we nog geen pil tegen dementie hebben uitgevonden in de tussentijd, hebben we de oudere verzorgingshuizen waarschijnlijk nog heel hard nodig voor zwaardere zorg.

Reageren op deze discussie? Mail uw reactie naar de redactie van Stedebouw & Architectuur.

Bekijk ook de reactie op vraag 2: Betekenis nieuw  beleid

Bekijk ook de reactie op vraag 3: Belemmeringen en succesfactoren

Bekijk ook de reactie op vraag 4: Stimuleert het beleid zorggeïntegreerde gebiedsontwikkelingen?