Vraag 1: Is in 2020 14 procent uit duurzame energie haalbaar?

Lambert den Dekker

Of we het gaan redden moet eigenlijk de vraag niet zijn. Als we als samenleving de noodzaak inzien van de verduurzaming, gaat het lukken. Waar een wil is, is een weg!

Joop Ketelaers

Landelijk gezien gaat dit, mede dankzij een aantal windmolenparken, waarschijnlijk wel lukken. Of het in Eindhoven lukt, hangt af van wat we kunnen met  geothermie, WKO en PV en de inzet van onze partners in de stad. 

Arjan van Timmeren

Je hoeft geen rekenwonder te zijn om te beseffen dat die doelstelling van het kabinet (zeker ook gezien huidige politieke beleid) niet haalbaar wordt (helaas, moet ik zeggen). De verwachting is wel dat bottom up initiatieven van de steeds groter wordende groep early adapters sterk zal toenemen en een aanzienlijke bijdrage gaat leveren aan de hernieuwbare energie. Zoals Urgenda (en de stichting 'Wij willen zon'). Door de bundeling van vraag slagen zij erin om de investeringskosten per geïnstalleerd vermogen te verlagen tot onder het niveau van de gesubsidieerde panelen van de afgelopen jaren. Maar dit zal echter niet voldoende zijn om in een decennium de gestelde vervijfvoudiging van het huidige aandeel van hernieuwbare bronnen te kunnen realiseren. 

Wybrand Pieksma

Het gaat lukken als we het echt willen en er voor gaan. De neuzen moeten daarvoor dezelfde kant op. En we moeten denken in samenwerking en niet in concurrentie. Dus buiten ons eigen vakgebied en de standaard manier van werken durven denken. Het initiatief van Urgenda met de zonnepanelenactie ‘Wij willen zon’ is hier een goed voorbeeld van. Ook de coöperatieve initiatieven zoals de Windvogel en TexelEnergie dragen bij aan een geaccepteerde toename van duurzame energieopwekking in Nederland. 

Tom Bosschaert

Is 14 procent duurzame energie in 2020 wat we uiteindelijk willen bereiken? We willen toch 100 procent duurzame energie in de toekomst. Waar kies je voor, 14 procent in 2020 of 100 procent in de nabije toekomst? Dat is de bovenliggende vraag, met grote verschillen in aanpak. De tweede vraag is, moet je de herwinbare energiedoelstelling los zien van andere duurzaamheidsdoelen? Als je alleen naar energie kijkt, zou dat ten koste kunnen gaan van andere waardes. Momenteel is het beleid daarover te onduidelijk, conflicterend soms.

Het inzetten op grootschalige, gecentraliseerde oplossingen leidt niet tot een duurzame, veerkrachtige oplossing, maar haalt wellicht die 14  procent doelstelling (afhankelijk van hoe die is gedefinieerd).

De 100 procent doelstelling, en dan integraal duurzaam, is wat mij betreft de hoofddoelstelling en die volgt andere ontwikkelpaden die een hele andere richting uit kunnen gaan dan de 14 procent doelstelling. Dus: ja het is goed mogelijk, maar of dat op een manier gebeurt die perspectief biedt voor het pad erna is te bezien.

Overigens is 14 procent in 2020 een heel mager doel. Dat is het Kyoto-protocol, nog nauwelijks op weg naar Kopenhagen. Met een lage lat probeert niemand echt hoog te springen. 

Arjan van Timmeren

Daarbij komt dat het realiseren van 100 procent energie uit hernieuwbare bronnen een geheel andere netwerk infrastructuur vergt. Huidige elektriciteitsnetten zullen zonder aanzienlijke aanpassingen niet veel meer dan 30 procent lokale en decentrale hernieuwbare bronnen integreren. Dit maakt de grootschalige, gecentraliseerde oplossingen (toch) weer onontkoombaar, en vanuit de bezien basiskenmerken van hernieuwbare bronnen (lage energiedichtheid) sub-optimaal. 

Ivo Opstelten

Een percentage van 14 procent in 2020 is wel degelijk een hoge doelstelling, gelet op het tempo tot nu toe. Maar als je tot je door laat dringen dat onze huidige energiebronnen hun einde naderen, dan is het struisvogel-politiek als je niet in actie komt. Nu leunt het aandeel duurzaam vooral op de inzet van duurzame energie die centraal wordt opgewekt (biomassa, windmolenparken en diepe geothermie). Als we import (van bijvoorbeeld biomassa) buiten beschouwing laten, is een versnelling hiermee lastig mede in verband met het beperkter worden van de inpasbaarheid in de ruimte. Diepe geothermie heeft hiervoor wellicht nog de beste kaarten. De potentie voor decentraal opgewekte energie (zon en ondiepe geothermie) is aan de andere kant nog erg groot, maar de uitrol ervan hangt af van het verandertempo van de gebouwde omgeving zelf, wat relatief langzaam gaat. Wat hierbij echter enorm kan helpen is als de energievraag binnen die gebouwde omgeving zelf te reduceren. Bijvoorbeeld met forse (na-)isolatie, gebruikmaking van warmteterugwinning en omschakeling naar A++ apparatuur, al dan niet in combinatie met de gebouwintegratie van duurzame opwekkers. Dan gaat het immers om 14 procent van een lager geheel aan energiegebruik. Wat maar illustreert dat de duurzaamste vorm van energie, de niet gebruikte energie is.

Joost Versluijs

Het is inderdaad belangrijk om niet alleen te kijken naar nieuwe vormen en plekken die geschikt zijn voor opwekking van duurzame energie, maar juist ook naar een vermindering van de totale energiebehoefte van de gebouwde omgeving. Dan zal de 14 procent ook sneller te bereiken zijn. 

Willem Koppen

Voorspellen kan ik niet, maar dat we ver komen lijkt mij wel duidelijk. De markt begint namelijk zichtbaar in beweging te komen en de ontwikkelingen zullen in de komende 10 jaar veel sneller gaan dan in de afgelopen 100 jaar. Maatschappelijk zie ik ook een groeiend bewustzijn.

Tom Bosschaert

Zeggen dat 14 procent een hoge doelstelling is, maakt dat helaas nog niet waar. De einddoelstelling blijft 100 procent, dat is een echte uitdaging met een ander profiel dan de 14 procent doelstelling. De 14 procent, die opgebouwd kan zijn uit zo'n 7 procent bestaand, 5 procent besparing en 2 procent nieuwe duurzame winning (bijvoorbeeld) geen werelduitdaging. Daar slaan we in internationaal opzicht ook een redelijk figuur mee. Zeker gezien onze relatieve welvarendheid en niet ongunstige ligging. 

Reageren op deze discussie? Mail uw reactie naar de redactie van Stedebouw & Architectuur.

Bekijk ook de reactie op vraag 2: Hoe is de DE doelstelling te halen? 

Bekijk ook de reactie op vraag 3: Rol key players.

Bekijk ook de reactie op vraag 4: Ketenintegratie en open innovatie.

Bekijk ook de reactie op vraag 5: Sprongen of kleine stapjes?

Bekijk ook de reactie op vraag 6: Best practices en lessons learned.