Reversible building design: basis circulaire gebouwen
Transitie naar circulair vereist een omkering van bestaande processen in de bouwpraktijk. Niet langer de negatieve effecten van sloop en de vernietiging van waarde op gebouw-, component-, en materiaalniveau voor lief nemen, maar gebouwen realiseren met toekomstwaarde. Niet een end of life optie(slopen) maar multiple gebruiksopties moet de standaard worden. Dit vraagt om een nieuwe ontwerpbenadering en een bouwmethode waar de transformatiecapaciteit van gebouwen en het hergebruikpotentieel van bouwonderdelen garant staan voor de toekomstwaarde van gebouwen en bouwmateriaal.
Omkeerbare, reversibele gebouwen
De nieuwe generatie gebouwen zijn omkeerbare, reversibele gebouwen, gekenmerkt door:
-
technische reversibiliteit (reconfiguratie en hergebruik van bouwproducten)
-
ruimtelijke reversibiliteit waar ruimtelijke aanpasbaarheid centraal staat
De sleutel van reversibility is : design for disassembly. Demonteerbaarheid vormt met aanpasbaarheid en hergebruik een onmisbare bouwsteen van reversibel (circulair) bouwen.
Drie dimensies
Transformatiewaarde is hoeksteen van reversibel bouwen. We onderscheiden drie dimensies van transformatie:
-
ruimtelijke dimensie (ruimtelijke aanpasbaarheid),
-
productstructuur dimensie (de herbestemming/re-configuratie van bouwonderdelen)
-
materiaaldimensie (scheiding van materialen en hergebruik).
Tijd
Aan deze drie dimensies wordt in reversibel bouwen nog een extra dimensie toegevoegd: tijd. Het gaat dan om de veranderingen die de tijd met zich meebrengt in een gebouw en gebouwconfiguratie. Gebouwen worden daarom niet ontworpen voor één maar voor meerdere functies. Materialen kennen niet één maar meerdere toepassingen gedurende hun technische levensduur, en bouwsystemen zijn niet statisch, maar dynamisch en aanpasbaar. In deze perceptie krijgen gebouwen de status van Buildings as Material Banks, banken van waarde. In tegenstelling tot conventionele gebouwen worden deze gebouwen niet afgeschreven. Buildings as Material Banks zijn de bewakers van sociaal, economisch en milieutechnisch kapitaal van de maatschappij.
Meer weten? Kijk op http://www.bamb2020.eu/

Dr.Elma Durmisevic, owner of 4D architects, bedenker van GTB Lab - EU BAMB reversible building design leader, University of Twente
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
START-Ivry: wonen van binnenuit herdefiniëren
25 nov om 07:30 uur8 min“Wonen is meer dienend aan de logica van de ontwikkelaar dan aan de realiteit van het dagelijks leven.” Daarom…
Volop noviteiten voor architecten
18 nov om 07:30 uur5 minDe eerste editie van ARCHITECT@WORK op de locatie Kromhouthal (Amsterdam) trok 1.736 bezoekers. Zij kwamen af…
Prefab Efficiency Award voor Vlieg Engineering met Rodly
20 okt om 07:30 uur5 minDe innovatieve, digitale tool Rodly heeft op de vakbeurs PREFAB de Prefab Efficiency Award 2025 gewonnen. De…
‘Ik merk dat we niet gewend zijn aan plankritiek stedenbouw’
9 okt om 07:30 uur5 minTer gelegenheid van haar 25-jarig bestaan presenteert de Beroepsvereniging van Nederlandse Stedebouwkundigen en…
Europees platform impuls voor architectuurontwerpwedstrijden
2 okt om 07:30 uur4 minHet project European Platform for Architectural Design Competitions (ARCH-E) geeft architecten betere kansen om…
Doordacht bouwen, vandaag en morgen
18 sep om 07:30 uur4 minMet het nieuwe thema Thoughtful Tomorrow krijgt de beurs ARCHITECT@WORK dit jaar in Amsterdam een vervolg in de…
Tim: biobased bouwmethodiek maakt houtbouw betaalbaar
17 sep om 08:30 uur3 minHoutbouw ontwikkelt zich in hoog tempo, maar het kan nog sneller, flexibeler en betaalbaarder worden. En dat…
Oplossingen bedenken voor steden bij zeespiegelstijging
8 sep om 07:30 uur5 minIn Den Haag, mooie stad achter de duinen, wordt in oktober een interessant programma georganiseerd over de…

Reactie toevoegen