Nieuwe school X11 versterkt stedelijk leven Merwede

donderdag 13 november 2025
timer 5 min

NEXT architects heeft met Rademacher de Vries Architecten de ontwerpcompetitie gewonnen voor X11, de Utrechtse VO-school voor media en vormgeving. Voor het compacte en hoogstedelijke kavel op Blok 3 is het schoolgebouw, met maak-, theater- en onderzoeksruimtes, slim gecombineerd met een fietsenstalling en een sporthal met dakpark.

X11 gaat verhuizen naar de nieuwe wijk Merwede. Daarbij was het de bedoeling van de architecten om de creativiteit en de beweging in de school zichtbaar te maken, zodat het leren, het maken en het tonen vanzelfsprekend onderdeel worden van de nieuwe stadswijk.

x11 NEXT architects en Rademacher De Vries architecten
Schematische opbouw X11 voor voortgezet onderwijs media en vormgeving.


In de ontwikkeling van Merwede tot een levendige woonomgeving ligt de focus op: 

  • innovatieve duurzaamheid;
  • groen en biodiversiteit;
  • slimme oplossingen voor mobiliteit en energie;
  • menging in programma;
  • plek voor ontmoeting. 

Het ontwerp voor X11 versterkt deze ambities en maakt de ruimtelijke vertaling daarvan: een duurzaam en circulair schoolgebouw waarin social design en gezond stedelijk leven samenkomen.

X11 NEXT architects en Rademacher De Vries architecten
Gevel X11 met openbaar dakplein.

Volgens het ritme van de gebouwen in Merwede is het grote volume voor X11 opgeknipt. Twee onderwijsvleugels worden verbonden door een wigvormig, transparant hart met een spectaculaire trappartij. De vleugels zijn opgezet in een rationele constructie van circulair beton, zowel robuust als flexibel in gebruik, nu en in de toekomst. De centrale entree en het sociale, verbindende hart van het complex worden verbijzonderd door uitvoering in houtskeletbouw en met biobased materiaal.

Opvallende gevel

De vlakken in de opvallende gridgevel van de school worden gelaagd en gevarieerd ingevuld, afgestemd op de plek in de constructie, op het programma erachter en op de menselijke maat. Iedere variant wordt uitgevoerd met circulaire en biobased materialen. Het resultaat is een eigenzinnig ritme, een grafisch patroon dat past bij het karakter van deze school voor media en vormgeving. “We geven de maakruimtes grote hangardeuren en luifels die het schoolgebouw uitnodigend maken, visueel en fysiek verbonden met de buurt. Zo versterkt X11 straks actief het stedelijk leven in Merwede”, aldus architect Marijn Schenk (NEXT architects).

X11 NEXT architects en Rademacher De Vries architecten
Maakruimte X11 met opvallende deuren in gevel.

In de buik van het bouwblok staat een grote sporthal, met daaronder een fietsenstalling en daarboven, op 12,8 meter boven maaiveld, een dakpark met het speeldomein voor de school. Dit dakplein is ook toegankelijk voor de buurt via een sierlijke trap.

Creatief proces

Voor de creatieve school initieerde de gemeente Utrecht een creatief proces, waarin een jong architectenbureau betrokken zou worden bij het ontwerp. NEXT architects vroeg Rademacher de Vries Architecten bij de opgave vanwege hun onderzoekende houding en integrale benadering van architectuur en landschap. Met MOSS is een tweede, jong ontwerpbureau betrokken, gericht op de daktuin en een groen interieur. Deerns adviseert met betrekking tot de aspecten duurzaamheid, bouwfysica en installatietechniek. Breed Integrated Design voorziet in het constructie-advies en Vitruvius adviseert met betrekking tot de bouwkosten. Het team werkt, geheel in de geest van X11, in co-creatie met docenten en leerlingen aan het ontwerp voor het interieur en de circulaire meubels.

Bekijk onderaan deze pagina ook de film over de nieuwe School X11.

Team X11

Programma: X11: vmbo-havo school voor media en vormgeving (1.000 leerlingen) met les- en praktijkruimten, sporthal, fietsenstalling, en dakplein (totaal: 15.000 m2).
Architecten: NEXT architects, Rademacher de Vries Architecten.
Opdrachtgever: Gemeente Utrecht, X11.
Adviseurs: Deerns, Vitruvius bouwkosten, Breed ID, MOSS.
Projectmanagement: Draaijer.
Start bouw - oplevering: 2027 - 2029.

Blijf nog beter op de hoogte van al ons nieuws en abonneer je op de wekelijkse nieuwsbrief van Stedebouw & Architectuur.

Bron tekst, ontwerp & beeld: NEXT architects en Rademacher De Vries Architecten

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Scholenbouw vraagt om samenwerking en standaardisatie

18 apr om 07:30 uurtimer10 min

Tijdens het seminar De leerling en leraar centraal, eind maart in de monumentale aula van het Libanon Lyceum (…

Lees verder »
descriptionArtikel

Missen woningcorporaties straks tientallen miljarden euro's?

17 apr om 11:30 uurtimer5 min

Branchevereniging Aedes is allesbehalve blij met het actuele voorstel van de regeringscoalitie om de huren in…

Lees verder »
descriptionArtikel

Innovatiesubsidie beschikbaar voor onderwijsvastgoed

14 apr om 09:00 uurtimer4 min

Met het nieuwe Innovatieprogramma Onderwijshuisvesting verbeter je het leerrendement en verlaag je het…

Lees verder »
descriptionArtikel

Meer zekerheid bij investeren in flexwoningen

3 apr om 07:30 uur

Om de woningnood iets te verlichten, kunnen verplaatsbare woningen een tijdelijke oplossing bieden. Maar dat ‘…

Lees verder »
descriptionArtikel

BNA pleit voor herziening Europese aanbestedingsrichtlijnen

20 mrt om 16:35 uur

De Branchevereniging Nederlandse Architectenbureaus (BNA) heeft gereageerd op de open consultatie van de…

Lees verder »
descriptionArtikel

Winy Maas haalt inspiratie uit ‘asiel voor dozen’

19 mrt om 07:30 uur

Met het nieuwe tentoonstellings- en bezoekerscentrum Portlantis steekt het Havenbedrijf Rotterdam letterlijk…

Lees verder »
descriptionArtikel

Seminar gezonde en toekomstbestendige schoolgebouwen

11 mrt om 07:30 uur

Kom jij op 31 maart ook naar het seminar over gezonde en toekomstbestendige schoolgebouwen in Rotterdam? Het…

Lees verder »
descriptionArtikel

Doorgaan met nestvoorzieningen in de woningbouw

5 mrt om 07:30 uur

Tegen de wens van de Tweede Kamer in wil minister Mona Keijzer de aanleg van nestvoorzieningen in…

Lees verder »