MVRDV maakt jaren 70-winkelcentrum in Parijs toekomstbestendig

woensdag 30 november 2022

Foto door Ossip van Duivenbode

Na jaren van verbouwing is de transformatie van Gaîté Montparnasse in Parijs compleet. Het winkelcentrum opende recent zijn deuren en bevat nu ook een hotel, kantoren en een grote bibliotheek. In het ontwerp van MVRDV veranderde het gedateerde en in zichzelf gekeerde gebouw in een open en aantrekkelijker winkelcentrum dat goed toegankelijk is voor voetgangers. Bij de renovatie is de oorspronkelijke structuur uit de jaren zeventig zoveel mogelijk hergebruikt, de principes van circulaire economie volgend. Ook de directe omgeving werd in de transformatie meegenomen: de buurt kreeg sociale huurwoningen en een kleuterschool, waardoor het gebied op een slimme manier is verdicht.

In 1974 was Îlot Vandamme van de Franse architect Pierre Dufau nog een architectonische mijlpaal. De sterke verticale lijnen maakten het een duidelijk herkenningspunt voor de wijk Montparnasse. De begane grond was echter nooit heel succesvol, wat te wijten was aan de combinatie van beton, reflecterend glas en rode stalen roosters. De door auto’s gedomineerde brede boulevards waaraan het winkelcentrum ligt, maakten een bezoek er niet aantrekkelijker op.

Hergebruik

In de transformatie door MVRDV is de begane grond als eerste aangepakt zodat de relatie gebouw en zijn omgeving drastisch kon worden verbeterd. De oorspronkelijke structuur werd waar mogelijk opnieuw gebruikt. Het nieuwe Gaîté Montparnasse heeft een consistente straatgevel aan de Avenue du Maine, met grote ramen die zicht bieden op de diverse activiteiten binnen. Van één grote massa is de gevel verdeeld dankzij een aantal overstekken, balkons en etalageramen in grote kozijnen met meerdere verdiepingen. Door verschillende tinten te gebruiken voor de gevel, is dit speelse effect versterkt.

Montparnasse MVRDV
Foto door Ossip van Duivenbode

Het gebouw zelf is opnieuw ingedeeld. Het twee verdiepingen tellende winkelcentrum vult het grootste deel en is nu overdekt door meerdere blokken. Dit betekent een aanzienlijke verdichting waardoor optimaal gebruik wordt gemaakt van de locatie. Kantoren die voorheen verspreid waren over drie verdiepingen, zijn nu geconcentreerd in één blok van zeven verdiepingen aan de oostkant van het terrein. Het blok met 62 sociale huurwoningen en de kleuterschool bevindt zich centraal, tussen hoteltoren en kantoorgebouw Le Héron. De voorheen ondergrondse bibliotheek kreeg een prominentere plek, namelijk aan de andere zijde van de hoteltoren. Hierdoor is de bibliotheek zichtbaarder en makkelijker toegankelijk geworden.

Verdichten

"Toen we aan de transformatie begonnen, viel me op dat dit deel van Parijs echt was blijven steken in de jaren zeventig: we hadden een toren zonder zichtbare ingang, een plint waar je kon verdwalen en een boulevard voornamelijk ingericht op autogebruikers," zegt Winy Maas, mede-oprichter MVRDV. "Als eerste stap hebben we gekeken hoe we het blok op een duurzame manier konden verdichten en de woningen en de bibliotheek een betere plek konden geven. Hierdoor ontstond een dynamisch geheel van gebouwen op kleine en grote schaal waarin bestaande en nieuwe programma’s zijn gemengd. Juist door de mix van bestaand en nieuw ontstaat een bijzondere dynamiek waarbij alles door elkaar loopt. Door lobby’s en ramen in verschillende afmetingen toe te voegen, krijg je een gebouw dat zich meer opent naar de stad toe."

Montparnasse MVRDV vooraanzicht
Foto door Ossip van Duivenbode

Het ontwerp van Gaîté Montparnasse laat zien dat zelfs de meest dramatische transformaties op duurzame wijze kunnen worden uitgevoerd. Hoewel het nieuwe ontwerp volledig lijkt te zijn losgezongen van zijn voorganger – zelfs de vloerplaten hebben een andere vorm dan het originele ontwerp – is de betonnen structuur zorgvuldig hergebruikt. Oude vloerplaten werden geïntegreerd,
daarnaast kreeg het woonblok een houten skelet om de CO2-uitstoot van de nieuwbouw te beperken.

Nooit af

"Het proces om een stadsblok op zo'n grote schaal te transformeren is nooit af," voegt Maas toe. "Weten welk stuk beton je moet behouden en welk je moet wegsnijden, hoe je ruimtes moet herinrichten en vervolgens opnieuw in gebruik nemen, is een voortdurende dialoog. Het huidige transformatieproces is een mijlpaal. Voor mij is het belangrijk dat het hier niet stopt, dat de het project nog een vervolg krijgt."

Montparnasse MVRDV stadszicht
Foto door Ossip van Duivenbode

Gaîté Montparnasse is het tweede transformatieproject van MVRDV voor Unibail-Rodamco-Westfield in 2022. Eerder dit jaar opende La Part-Dieu, een winkelcentrum in het centrum van Lyon, waarbij eveneens een gedateerd gebouw uit de jaren zeventig is getransformeerd in een levendig nieuw winkelcentrum.

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Nieuwe zorgvisie met toekomstige woonvormen

14 feb om 07:30 uur

Met een nieuwe, eigen zorgvisie - ‘Wonen met Zorg’ - wil INBO het gesprek aangaan met betrokkenen op het gebied…

Lees verder »
descriptionArtikel

Gemeente Kampen gaat voor hoogste circulaire doel

8 feb om 07:30 uur

Met de ambitie om het meest circulaire schoolgebouw van Nederland te realiseren, nam de Gemeente Kampen een…

Lees verder »
descriptionArtikel

2024: nieuwe wetten, nieuwe kansen

22 dec 2023

Nog een paar dagen en het aloude Bouwbesluit verdwijnt in de prullenmand! Leve het nieuwe Besluit bouwwerken…

Lees verder »
descriptionArtikel

Plattegrond dorp bepaalt dimensies zakelijk complex in China

19 dec 2023

In het financiële en zakendistrict Jiaozi Park in Chengdu wordt momenteel de laatste vrije kavel bebouwd met…

Lees verder »
descriptionArtikel

WeerWoord 2030 biedt antwoorden voor klimaatverandering

30 nov 2023

De wereld gaat vanaf vanavond in Dubai opnieuw op zoek naar antwoorden die moeten leiden tot een daling van het…

Lees verder »
descriptionArtikel

Welke overheden mikken op echt duurzame aanbestedingen?

15 nov 2023

Het Aanbestedingsinstituut beoordeelt jaarlijks de duurzaamheid van publieke opdrachtgevers. Daaruit komt ten…

Lees verder »
descriptionArtikel

Van ambitieus schoolplan naar ontmoetingsgericht schoolplein

13 nov 2023

Hoe kun je met een kleurrijk ontwerp van een schoolplein ontmoetingen faciliteren en scholieren in hun…

Lees verder »
descriptionArtikel

Themanummer Scholenbouw: veel variaties voor realisatie

9 nov 2023

In ons themanummer Scholenbouw duiken we diep in de realisatie van schoolgebouwen. Van nieuwe business cases…

Lees verder »