Markant nieuw appartementencomplex geeft centrum Lelystad upgrade

Met een getrapte en per verdieping uitwaaierende hoofdvorm, een slimme poriekontsluiting en generieke geveldetails is aan de zuidrand van het centrum een sculpturaal woongebouw ontworpen voor 35 luxe appartementen.

Architectenbureau SKAUP ontwierp het appartementencomplex, dat de naam Zilverpoort draagt. Daarmee wordt verwezen naar het aangrenzende Zilverpark. De gemeente Lelystad heeft ambitieuze plannen met het centrumgebied, dat een gevoelige en kwetsbare uitstraling heeft. De verblijfskwaliteit is laag, de levendigheid beperkt. Aan de zuidrand van het centrumgebied wensten de gemeente Lelystad en supervisor West 8 een luxe woongebouw met een warme, villa-achtige uitstraling dat het centrumgebied een upgrade zou bezorgen. 

Het appartementencomplex is ontworpen als markant nieuw poortgebouw voor het centrumgebied. Met zijn getrapte en uitwaaierende vorm van acht verdiepingen op een bel-etage is Zilverpoort architectonisch een baken en tegelijk opmaat naar het centrum. Het appartementencomplex sluit bovendien het Zilverpark aan de oostzijde af en bezorgt de langgerekte openbare ruimte zo een geborgen en meer uitnodigend karakter. 

Alle 35 appartementen in Zilverpoort zijn op het park georiënteerd en hebben een unieke woningplattegrond. De appartementen variëren in grootte van 80 tot 227 vierkante meters. 

Projectarchitect Stan Korthagen: "De penanten en vloerranden hebben een vaste beukmaat van 4,10 meter. Alleen de maat van de sprong naar binnen verandert. Dat maakte het relatief eenvoudig alle plattegronden te individualiseren. Deze oplossing maakte ook het ontwerp- en bouwproces beheersbaar, betaalbaar en goed uitvoerbaar."

Riante terrassen en compacte portieken

De sculpturale hoofdvorm van Zilverpoort resulteerde in grote buitenruimtes die verdeeld konden worden over alle woningen. De riante terrassen zijn tussen de 16 en 101 vierkante meters groot. De appartementen in Zilverpoort worden ontsloten met drie compacte portieken. Korthagen: "Dat maakte het mogelijk om een alzijdig woongebouw te ontwerpen, zonder achterkanten en met vier abstracte gevels. In alle appartementen liggen de slaapvertrekken aan de oostgevel. Dat betekent: wakker worden met het licht." 

Door in de portieken een overdruksysteem toe te passen, konden wokkeltrappen achterwege blijven. Dat maakte de drie stijgpunten zeer compact – met in het verlengde daarvan een layout waarin alle woningen op het westen konden worden georiënteerd. 

Groen gevelaanzicht

Om Zilverpoort de warme uitstraling te geven die gemeente en supervisor voor ogen stond, kreeg het appartementecomplex aan de gevels een lichte, fraai gemêleerde baksteensortering. Het metselwerk is overal beëindigd met steenachtige bovenranden om de scherpe belijning van het ontwerp te bekrachtigen. 
Voor de buitenruimtes koos SKAUP FSC-gecertificeerd bilinga-hout, met een van nature warme, gele tot oranje kleur, zowel op de vloeren als aan de plafonds. Door de woningvloeren tien centimeter op te hogen, is de overgang tussen binnen en buiten volledig vlak. 

De gemetselde borstweringen zijn voorzien van geïntegreerde plantenbakken. De balkonhekken met open vlechtwerk functioneren als drager voor de beplanting en zorgen in de nabije toekomst voor een groen gevelaanzicht en een zachte overgang van en naar het Zilverpark. 

Warmteterugwinning, zonnepanelen en privacy

In Zilverpoort zijn de BENG-eisen integraal opgelost en slim in het gebouwontwerp vervlochten, onder meer door de oriëntatie van het gebouw en de bezonning en beschutting van de gevels vanuit de hoofdvorm. Vanwege het geringe dakvlak wordt lucht voor WTW (warmteterugwinning) en overdrukportalen aangezogen op de begane grond, onzichtbaar weggewerkt achter Braziliaans metselwerk. De zonnepanelen zijn deels opgenomen in terrasranden achter de balkonhekken en dragen zo bij aan de privacy; inkijk op lagere terrassen is onmogelijk. De WTW-ontluchting is weggewerkt in opgemetselde muurtjes die ook terrasafscheiding zijn.

Beste Gebouw van het Jaar

De bouw van Zilverpoort ging in 2019 van start, oplevering en ingebruikname volgden in 2022. Zilverpoort is een van de inzendingen voor de BNA-prijsvraag Beste Gebouw van het Jaar 2023, categorie Particuliere woonbeleving. Tot 8 maart konden projecten worden ingezonden voor de achttiende editie van deze jaarlijkse prijs, waarmee de BNA (Branchevereniging Nederlandse Architectenbureaus, sinds 1842) de meerwaarde van architectuur voor mens en maatschappij zichtbaar wil maken.