Home for Life van theorie naar praktijk

De familie Simonsen woont in het midden van een experiment. Een jaar lang testen zij Home for Life, om te onderzoeken hoe huizen van de toekomst zouden kunnen functioneren. Hun huis is een Actief Huis dat niet alleen bespaart op energie en elektriciteit, maar ook duurzame energie produceert, een comfortabel binnenklimaat heeft, er aantrekkelijk uitziet en de beste interactie met haar omgeving heeft. Het leven van de familie Simonsen wordt op de voet gevolgd door antropologen en ingenieurs om zo nieuwe inzichten te krijgen over hoe kwalitatieve bouwproducten, nieuwe technologieën en de behoeften van gezinnen in het dagelijks leven geharmoniseerd kunnen worden. Gegevens over de energieproductie, het energieverbruik, de temperatuur en het CO2-gehalte in de woning gedurende de eerste zes maanden (van 1 juli 2009 tot 31 december 2009) zijn nu verzameld. Daaruit blijkt dat het huis zich voortdurend aanpast aan de behoeften en het welzijn van de bewoners.

Belangrijkste lessen

In Home for Life zijn voor de eerste keer verschillende nieuwe producten, nieuwe technologieën en een aantal prototypes toegepast in een unieke samenstelling. Home for Life heeft mede daarvoor de prestigieuze Live Green Award gewonnen. De Live Green Award, een initiatief van het Deense Lifestyle magazine Bo Bedre, wordt jaarlijks uitgereikt aan een idee, uitvinding of ontwerp dat bij kan dragen aan duurzaam wonen.

Na het eerste half jaar zijn de belangrijkste lessen die we uit Home for Life kunnen trekken:

Bewoners willen controle behouden

Een woning moet zich aanpassen aan de behoeften van de bewoners en niet andersom. De bewoners overrulen de automatische besturing, openen ramen en sluiten de zon buiten door de raamdecoratie naar beneden te doen om te voorkomen dat voorbijgangers naar binnen kijken. Dit verhindert echter ook dat zonnestralen naar binnenkomen, waardoor ze minder gebruik maken van de passieve zonnewarmte. De menselijke factor heeft aangetoond van doorslaggevend belang te zijn.

Het kost tijd om systemen af te stellen

Tijdens de eerste periode bleek dat het tijd kost om technologieën te verfijnen om zo een optimaal binnenklimaat te creëren, gebruik te maken van zonne-energie en aan de behoeften van het gezin te voldoen.

Energieverbruik voor verwarming hoger dan verwacht

Dit is deels te wijten aan het afstellen van de technische systemen van het huis en deels aan de menselijke factor. Vooral tijdens de wintermaanden heeft het verwarmen van de ruimtes voor uitdagingen gezorgd. Een voorbeeld is de vooraf ingestelde nachttemperatuur, die van een standaard 20°C verhoogd werd tot 23°C toen het gezin er een dochter bij kreeg. Hierdoor vonden er ook 's nachts essentiële activiteiten plaats waardoor de ingestelde temperatuur hetzelfde werd als overdag, wat een enorme impact had op het energieverbruik.

Daglicht, binnenklimaat en een goed uitzicht zijn bonus

Home for Life laat grote hoeveelheden daglicht binnen. Dit is gratis energie wat het mogelijk maakt te besparen op verwarming en wat ertoe heeft geleid dat het gezin geen elektrisch licht gebruikt tijdens de daglichturen.

Bewoners ervaren hoeveelheid daglicht als prettig

"Meteen vanaf het begin merkten we dat de lucht in het huis goed was. De kamers zijn de hele tijd comfortabel omdat de te warme lucht in de zomer werd afgevoerd en het binnenklimaat werd aangepast", zegt Sverre Simonsen. De overgang van natuurlijke ventilatie in de zomer naar mechanische ventilatie in de winter werd door de bewoners ervaren als een gebrek aan frisse lucht. De familie Simonsen heeft echter wel een overvloed aan daglicht ervaren, die heeft geleid tot een lager elektriciteitsgebruik voor verlichting. "In het begin dacht ik dat terugverhuizen naar ons oude huis geen probleem zou zijn. Nu denk ik dat het moeilijker zal zijn dan we dachten. We kijken ernaar uit om weer terug te zijn bij onze goede buren, maar ik zal de hoeveelheid daglicht missen, om maar over het uitzicht te zwijgen. En we hebben al besloten om meerdere dakramen te installeren om ons een uitzicht naar de hemel en meer daglicht te geven", zegt de heer Simonsen.

"Home for Life bevestigt onze overtuiging dat het mogelijk is om een CO2-neutraal huis te bouwen waarbij het energieverbruik laag is en de bewoners een goede kwaliteit van het leven ervaren, dankzij een goed binnenklimaat, mooie architectuur en grote hoeveelheden daglicht. Maar we kunnen onze doelen niet bereiken in een tijdsbestek van zes maanden. Daar zijn meer experimenten en meer werkzaamheden voor nodig", aldus Michel Kalis, Commercieel Directeur van VELUX Nederland B.V.

Hoe nu verder?

Totdat de familie Simonsen Home for Life in de zomer van 2010 verlaat zullen ze worden gevolgd. Ook de uitkomsten van het tweede deel van het experiment zullen binnenkort worden gecommuniceerd. De ervaringen uit dit experiment zullen worden ingezet bij de ontwikkeling en exploitatie van het volgende gebouw in het Model Home 2020 project. Home for Life is een van de zes gebouwen die worden gebouwd door de VELUX Groep als onderdeel van het Model Home 2020 project. Het zijn allemaal gebouwen die aan de energiewetgeving voldoen die naar verwachting overal in de EU in werking treed in 2020. De drijvende kracht achter de gebouwen is de Actief Huis visie; waarbij een laag energieverbruik van gebouwen wordt gecombineerd met een goed binnenklimaat en interactie met zijn omgeving.

Experiment 1 - Home for Life

Home for Life is ontwikkeld door de VELUX Groep en VELFAC in samenwerking met Aart Arkitekter en Esbensen Consulting Engineers. Het is het resultaat van een interdisciplinair project om de vraagstukken over energie, comfort en visuele aantrekkingskracht te intgegreren in een holistische eenheid waarin deze parameters elkaar aanvullen en de best mogelijke kwaliteit van leven bieden zowel in de woning als in haar omgeving. Home for Life is de eerste van zes gebouwen in Europa die worden gebouwd als onderdeel van het Model Home 2020 experiment. Metingen, waarnemingen en interviews worden uitgevoerd door de School of Engineering in Aarhus, het Alexandra Instituut, VELFAC en WindowMaster. Het project wordt gefinancierd door de Deense Enterprise and Construction Authority.

Over Model Home 2020

Model Home 2020 is een experiment gestart door de VELUX Groep als onderdeel van onze strategie om actief deel te nemen aan de ontwikkeling van duurzame gebouwen voor de toekomst. Het is onze visie op hoe toekomstige gebouwen zowel klimaatneutraal, comfortabel als aantrekkelijke plaatsen kunnen zijn om te leven met daglicht en frisse lucht. Het project is volledig in overeenstemming met de volgende generatie van ontwerpprincipes aangeduid als "Actieve Huis". Het doel is om een balans tussen energie-efficiëntie en een optimaal binnenklimaat te bereiken met een gebouw dat zich dynamisch aanpast aan zijn omgeving en toch klimaat-neutraal is.

Model Home 2020 omvat zes demonstratieprojecten. Het zijn zes van de acht projecten gefinancierd door VKR Holding A/S, de eigenaar van VELFAC A/S, VELUX A/S, Sonnenkraft, WindowMaster en diverse andere bedrijven in de bouwsector. De twee demonstratieprojecten in Denemarken zijn gebouwd als een samenwerkingsverband tussen de VELUX Groep en VELFAC.

De VELUX Groep is van mening dat één experiment beter is dan duizend meningen van deskundigen. Elk gebouw moet een afspiegeling zijn en inspelen op de verschillende klimatologische, culturele en architectonische condities van het land waarin ze zijn gebouwd. De gebouwen staan 6 tot 12 maanden na voltooiing open voor het publiek en worden vervolgens verkocht. Elk gebouw zal worden gevolgd tijdens het gebruik van het gebouw om te zien hoe de experimenten zich ontwikkelen in werkelijke omstandigheden. De twee gebouwen in Denemarken, Home for Life en Green Lighthouse (in Aarhus en Kopenhagen), zijn gereed, die in het Verenigd Koninkrijk, Oostenrijk en Duitsland zullen volgen in 2010 en het project in Frankrijk in 2011.