Met de ambitie om het meest circulaire schoolgebouw van Nederland te realiseren, nam de Gemeente Kampen een opvallende keuze. Aart Janssen, projectleider bij de gemeente, vertelt hoe de lokale politiek achter het uiterst duurzame Kindcentrum Hanzewijk ging staan.
Gemeente Kampen gaat voor hoogste circulaire doel
Aart Janssen is projectleider bij de afdeling Bestuursadvisering en onder meer verantwoordelijk voor de gebiedsontwikkeling in de Hanzewijk; daarvan is deze scholenbouw een deelproject. De Hanzewijk is de afgelopen twintig jaar volledig herontwikkeld. De hele wijk ging eerst tegen de vlakte en werd daarna helemaal opnieuw opgebouwd. Met een appartementencomplex aan de overkant is het nieuwe schoolgebouw één van de laatste onderdelen van het traject. Kindcentrum OJS Het Scala en Kindcentrum Bouwman vinden er straks onderdak.
“Voor beide schoolbesturen”, vertelt Janssen, “is dit een nieuw proces en daarom hebben zij de gemeente gevraagd als bouwheer te fungeren voor het Programma van Eisen, de aanbesteding, gunning en bouw. Vanuit de gemeente ben ik toen als projectleider naar voren geschoven, maar ik ben geen bouwkundige en werkte daarom veel samen met bouwadviesbureau Lindhorst huisvestingsadviseurs. Eén van de betrokken schoolbestuurders en een collega van mij, Ronald van Eerten, waren al betrokken bij de buyer group circulaire scholen. Zo stonden zij ook aan de start van het Ambitieweb, een tool die publieke opdrachtgevers helpt om circulaire ambities en doelstellingen voor de organisatie of de inkoopopdrachten concreet te maken.”
Nieuw college
“In die periode trad net een nieuw college van B&W aan, met de CU, SGP, CDA, GroenLinks en Kampen Sociaal. Het college had in het coalitieprogramma een behoorlijke ambitie neergelegd op het gebied van duurzaamheid en circulariteit. Het college had, met als voortrekkers wethouder onderwijs Bernard van den Belt en wethouder duurzaamheid Erik Faber, echt de wil om voorloper te zijn en te laten zien dat het anders kan. En daarin konden ook de scholen hun ambities goed kwijt. De vraag was vooral: hoever wilden we gaan.”
“Architectenbureau 19 het atelier won de aanbesteding en kwam met twee scenario’s: een traditioneel, duurzame en circulaire variant en een circulaire optie met heel veel biobased materialen. De architecten, Sara van Popta en Ruben Klinkenberg, hebben veel werk verzet om te kijken hoe je net even een stapje verder kunt gaan. Die scenario’s zijn aan het college van B&W voorgelegd met de vraag: hoe circulair mag het zijn? Er zit dan natuurlijk een extra prijskaartje aan vast, maar het college heeft uiteindelijk gezegd dat ze dit vanuit haar ambitie echt zien als een voorbeeldproject. Om een pilot uit te kunnen voeren, om te kijken hoever je kunt gaan en wat het ons dan uiteindelijk oplevert.”
95% circulair
“Voor het college is dit gebouw, als meest circulaire schoolgebouw van Nederland, echt een uithangbord. Daarom kregen wij daarvoor bestuurlijk al vrij snel de handen op elkaar en bereikten we qua materialisatie een heel hoge ambitie: 95% echt circulair en 80% biobased. Wat betreft de financiën was het oorspronkelijke budget 10,4 miljoen euro en nu zijn de totale stichtingskosten beraamd op 15,7 miljoen euro. Daarin zijn ook prijsstijgingen verwerkt als gevolg van corona, de oorlog in Oekraïne en materialentekorten. Het volledige college ging hiermee akkoord en ook in de gemeenteraad was het geen punt van discussie.”
Lagere jaarlijkse lasten
De hiervoor gebruikte argumentatie, afkomstig uit de Informatienota aan de gemeenteraad luidde ten slotte: ‘Naast de huurinkomsten vanuit de kinderopvang verdienen hogere investeringen in duurzaamheid (zoals een warmte-koude opslag) zich gedurende de levensduur terug door lagere jaarlijkse lasten. Daarnaast is de verwachting dat het gebouw aan het einde van de levensduur een restwaarde heeft (volgens deskundigen geraamd op 5% tot 20% van de bouwkosten) vanwege de mogelijkheden tot hergebruik van materialen’.
Lees ook het bijbehorende artikel: Zo realiseer je ‘meest circulaire kindcentrum van Nederland’
Dit artikel is afkomstig uit onze Innovatiecatalogus 2024. Alle details over die speciale uitgave lees je hier.
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
VKG Architectuurprijs voor De Wheermolen en De Eenhoorn
8 dec 2023Aansluitend op ons Seminar Circulair Ontwerpen werden de winnaars bekendgemaakt van de dertiende editie van de…
Van circulair naar regeneratief ontwerpen
1 dec 2023In februari staat traditioneel de Week van de Circulariteit op stapel, maar in de decembermaand van 2023 komt…
WeerWoord 2030 biedt antwoorden voor klimaatverandering
30 nov 2023De wereld gaat vanaf vanavond in Dubai opnieuw op zoek naar antwoorden die moeten leiden tot een daling van het…
Machtig uitroepteken van architect: de schooltrap
29 nov 2023De trap in een schoolgebouw is onmiskenbaar een machtig uitroepteken van de architect geworden. De variaties…
Seminar met focus op circulair en regeneratief ontwerpen
24 nov 2023Je laatste kans om dit jaar je kennis nog bij te spijkeren over circulair ontwerpen krijg je op 7 december in…
Standaardisatie scholenbouw: vier keer niet hetzelfde
23 nov 2023Vier Amersfoortse schoolbesturen kozen voor het standaardiseren van een basisconcept voor vier nieuwe en…
Ruimtelijke kwaliteit realiseren die niet vanzelfsprekend is
22 nov 2023Hij zit nog na te genieten tegenover ons. Raymond van Sabben, de architect die een dag eerder zijn creatie, de…
Uniek onderwijsgebouw via concurrentiegerichte dialoog
20 nov 2023Op de campus van de Erasmus Universiteit in Rotterdam verrees eind vorig jaar het Langeveldgebouw. De creatie…
Reactie toevoegen