TU/e-hoogleraar kritisch: “We bouwen nog net als de Romeinen”

dinsdag 13 december 2016
timer 3 min
De productontwikkeling in de bouwsector toont een enorme traagheid aan innovatie. Een ‘reset’ van de bouwsector is nodig, bepleit hoogleraar Jos Lichtenberg in zijn afscheidsrede, vrijdag 16 december aan de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e).

Lichtenberg bedacht het concept ‘slimbouwen’, waarmee bouwtijden halveren, bouwkosten substantieel dalen en minder materiaal nodig is. De hoogleraar ziet na veertig jaar ervaring in productontwikkeling een bouwsector die een enorme traagheid aan innovatie toont. “Dit wordt vooral zichtbaar in de manier waarop wij, in veel te veel stappen, installaties aanbrengen in gebouwen”, zegt Lichtenberg. “Eigenlijk bouwen we nog steeds op dezelfde manier als de Romeinen deden, maar proberen we hierin alle installaties en leidingen te vervlechten die er sinds honderd jaar bij zijn gekomen.” 

Vijf keer duurdere woningen

Het gevolg is een ondoorzichtig bouwproces en inefficiënte en weinig flexibele gebouwen. “Nieuwe woningen zijn sinds 1975 (inclusief inflatie en exclusief grond) vijf keer duurder geworden, terwijl wasmachines of auto’s tussen de 0,5 en 3 keer duurder zijn geworden”, zegt Lichtenberg. Bovendien is volgens hem de sector verlamd door versnippering in de bouwkolom waar iedereen slechts een radertje in het grote systeem vertegenwoordigt. 

De oplossing: slimbouwen

Lichtenberg stelde in zijn intreerede het concept ‘slimbouwen’ als oplossing aan de markt voor. Daarbij worden in het bouwproces de onderdelen met een lange levensduur (het casco) gescheiden van die met een korte levensduur (zoals installaties). “Tientallen praktijkcases hebben intussen laten zien dat bouwtijden halveren, bouwkosten fors dalen en er per saldo minder materiaal wordt gebruikt”, aldus Lichtenberg. 

Voorbeeldprojecten

Sinds 2003 zijn tientallen projecten conform dit Slimbouwen-principe gerealiseerd. Voorbeelden zijn het project La Fenêtre (Den Haag), de Rode Haan (Delft) en Kraanspoor (Amsterdam). Lichtenberg ziet een van de beste showcases in de Venco Campus in Eersel, van de Vencomatic Group – wereldleider in pluimveeinstallaties. Het realiseren van deze 30.000 m2 grote campus leverde ruim 30 procent besparing op de bouwkosten op.

Curriculum Vitae

Prof.dr.ir. Jos Lichtenberg is sinds 2003 hoogleraar Productontwikkeling aan de faculteit Bouwkunde van de Technische Universiteit Eindhoven. Zijn onderzoek was gericht op uitdagingen vanuit de maatschappelijke impact van de bouwsector, het gebruik van gebouwen en de diffusie van innovatie. Hij begeleidde meer dan 250 studenten bij hun afstuderen en daarnaast ook een aantal PhD’s en PDEng’s. Hij combineerde zijn onderzoek met diverse gerelateerde activiteiten ‘in het veld’, zoals het initiëren van producten en projecten, waaronder het ‘House of Tomorrow Today’ – zijn eigen woning die via het concept Slimbouwen tot stand kwam.

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.
TU/e-hoogleraar kritisch: “We bouwen nog net als de Romeinen”

De huidige manier van bouwen is ondoorzichtbaar en inefficiënt, betoogt hoogleraar Jos Lichtenberg.

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Bouwiconen: Jimmy van der Aa trapt af met Peter Zumthor

27 mrt om 07:30 uur

In onze nieuwe rubriek Bouwiconen vragen we een Nederlandse architect naar het werk dat hem of haar veel…

Lees verder »
descriptionArtikel

Symposium over de kansen voor waterrijk bouwen

29 feb om 07:30 uur

Tijdens het symposium Building the Future, op maandag 18 maart in Zwolle, wordt ingegaan op stedenbouwkundige…

Lees verder »
descriptionArtikel

Kunstmatig versus kunstzinnig

19 feb om 15:30 uur

De afbeelding bij dit webartikel was te mooi om te laten liggen als cover van onze Innovatiecatalogus 2024 (…

Lees verder »
descriptionArtikel

Kunstmatige intelligentie bedreiging voor architect?

9 feb om 07:30 uur

Als redactie kunnen we niet meer heen om kunstmatige intelligentie (AI), maar hoe zit dat in de bouwwereld?…

Lees verder »
descriptionArtikel

Superslimme energie interface motiveert gebruiker

5 feb om 07:30 uur

Equi is Latijns voor ‘gelijk’. Wie deze productnaam googlet, komt terecht bij een bouwstofzuiger. Als je verder…

Lees verder »
descriptionArtikel

Top-10 innovaties die het gaan maken in 2024

1 feb om 11:30 uur

Als transitiemaker bij Squarewise en innovatiecoach bij TKI Urban Energy is Niels Rood dagelijks met innovaties…

Lees verder »
descriptionArtikel

Innovatiecatalogus: Nieuwe bouwcultuur & bouwen zonder CO2

10 jan om 11:00 uur

In de jaarlijkse Innovatiecatalogus 2024 van Stedebouw & Architectuur kijken we traditioneel naar de…

Lees verder »
descriptionArtikel

3D-geprinte ode aan iconische Amsterdamse grachtenbrug

15 dec 2023

Na een pitch met drie ontwerpers was het kunstenaar Street Art Frankey die een opmerkelijke verbinding ontwierp…

Lees verder »