Rijksmonument Cuneratoren in de schijnwerpers

donderdag 2 augustus 2018
timer 3 min
De blikvanger van de Utrechtse stad aan de Rijn is na een grondige renovatie van ruim 4 jaar uit de stijgers. De uit 1531 stammende Cuneratoren in Rhenen was toe aan een grootschalige restauratie. Door gelijk met deze restauratie de verlichting aan te pakken, straalt de toren als nooit tevoren.

Na een bouwkundig onderzoek bleek dat het rijksmonument in Rhenen toe was aan een grootschalige restauratie. Zo verkeerde het loodwerk en de natuursteen in slechte staat door uitgesleten voegen en afgebrokkeld natuursteen. De gemeente Rhenen, eigenaar van het bouwwerk, gaf in 2012 opdracht tot een grootschalige restauratie, zodat de blikvanger en parel van de stad de komende 50 jaar overeind blijft. 

In opdracht van gemeente Rhenen verrichtte Antea Group de projectleiding en de directievoering van de restauratie. De ruim vijf miljoen euro kostende restauratie bleek hard nodig: door erosie raakte steen regelmatig los, waardoor een enkele steen naar beneden viel. "Eind jaren zestig heeft de laatste restauratie plaatsgevonden. Daarna is er ruim veertig jaar weinig aan gedaan", aldus Ralph Backer, projectleider bij adviesbureau Antea Group. "Veel natuurstenen onderdelen verkeerden in een matige tot slechte staat. Voegen waren uitgesleten en ook lood moest worden vervangen."

Ambacht en innovatie

De restauratie van een historisch gebouw vraagt om stevige regie en een uitgebreide risicoanalyse waardoor onvoorziene werkzaamheden en meerkosten tijdig aan het licht komen. De restauratie is gefaseerd, van boven naar beneden uitgevoerd. Het publiek zag de toren daardoor opknappen. De 18 verschillende soorten natuursteen, houten elementen en ringanker zijn op volledig authentieke wijze hersteld waarbij ambacht en innovatie perfect in balans zijn gebracht. Om de gerenoveerde toren goed tot zijn recht te laten komen, is de toren uitgerust met ledverlichting in combinatie met een innovatief besturingssysteem.




Duurzaamheid

Bij het verlichten van een monument is het van groot belang dat de verlichting bijdraagt aan een aantrekkelijke en aangename ambiance, waarbij de architectuur volledig tot haar recht komt. "Door de verouderde verlichting te vervangen door ledverlichting is de gemeente erin geslaagd de toren in de schijnwerpers te zetten, waarbij architectonische details en de juiste sfeer worden uitgelicht", aldus Roel van Lent, Area Sales Manager bij Schréder B.V. "Voorheen werd de Cuneratoren verlicht vanaf lichtbakken op straat. Ten tijde van de renovatie zijn er led-armaturen aangebracht in de toren zelf, wat zorgt voor minder lichtvervuiling en een lager energieverbruik. Bovendien hebben de led-armaturen een veel langere levensduur, waardoor de onderhoudskosten ook lager uitvallen."

Discreet en dynamisch

Voor het verlichten van de Cuneratoren zijn de SCULPdot en SCULPline uit de SCULP-collectie van Schréder B.V. toegepast. Dankzij het strakke ontwerp gaan deze armaturen discreet op in de architectuur van het rijksmonument. De ledverlichting is aan alle zijden van de toren bevestigd, voor een consistent lichtbeeld waarbij de architectonische details worden benadrukt. Door de schijnwerpers te voorzien van een DMX-protocol, kan de installatie worden bestuurd voor dynamische kleurvariaties. Naast de normale witte verlichting, is het mogelijk de toren met kleuren te verlichten, voor speciale gelegenheden als koningsdag.

Feestelijke opening

De restauratie was complex, aldus Backer. “Gaandeweg hebben we veel kennis over de Cuneratoren opgebouwd. Die benutten we ook voor een onderhoudsplan om de toren voor de eerstkomende vijftig jaar in orde te houden.” 

Na een intensief proces is de toren in december 2017 met een schitterende lichtshow geopend.

Betrokken partijen

Opdrachtgever:  Gemeente Rhenen

Projectbegeleiding en directievoering:  Antea Group

Verlichting:  Schréder B.V.

Dit artikel is verschenen in Stedebouw & Architectuur nummer 3, juli 2018.

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.
Rijksmonument Cuneratoren in de schijnwerpers

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Bouwiconen: Jimmy van der Aa trapt af met Peter Zumthor

27 mrt om 07:30 uur

In onze nieuwe rubriek Bouwiconen vragen we een Nederlandse architect naar het werk dat hem of haar veel…

Lees verder »
descriptionArtikel

Symposium over de kansen voor waterrijk bouwen

29 feb om 07:30 uur

Tijdens het symposium Building the Future, op maandag 18 maart in Zwolle, wordt ingegaan op stedenbouwkundige…

Lees verder »
descriptionArtikel

Kunstmatig versus kunstzinnig

19 feb om 15:30 uur

De afbeelding bij dit webartikel was te mooi om te laten liggen als cover van onze Innovatiecatalogus 2024 (…

Lees verder »
descriptionArtikel

Kunstmatige intelligentie bedreiging voor architect?

9 feb om 07:30 uur

Als redactie kunnen we niet meer heen om kunstmatige intelligentie (AI), maar hoe zit dat in de bouwwereld?…

Lees verder »
descriptionArtikel

Superslimme energie interface motiveert gebruiker

5 feb om 07:30 uur

Equi is Latijns voor ‘gelijk’. Wie deze productnaam googlet, komt terecht bij een bouwstofzuiger. Als je verder…

Lees verder »
descriptionArtikel

Top-10 innovaties die het gaan maken in 2024

1 feb om 11:30 uur

Als transitiemaker bij Squarewise en innovatiecoach bij TKI Urban Energy is Niels Rood dagelijks met innovaties…

Lees verder »
descriptionArtikel

Innovatiecatalogus: Nieuwe bouwcultuur & bouwen zonder CO2

10 jan om 11:00 uur

In de jaarlijkse Innovatiecatalogus 2024 van Stedebouw & Architectuur kijken we traditioneel naar de…

Lees verder »
descriptionArtikel

Fusie van belangen bevordert duurzame woningbouw

9 jan om 14:50 uur

Eind deze maand gaan experts en betrokkenen in het seminar De Bewoner Centraal 2.0 (30 januari, Utrecht) dieper…

Lees verder »