In de groenrijke omgeving van Doorwerth verrijst dit jaar de Wildopvang Avolare. Het circulaire pand, dat zowel energieneutraal als natuurinclusief is, is een lichtend voorbeeld van duurzaam bouwen.
Het ontwerpproces startte eind 2016. Gert-Jan Nefkens trad op als initiatiefnemer, die al vroeg in het proces aanklopte bij Daan Bruggink van ORGA architect. Brugginks bureau werkt veel met circulaire ontwerpen en ontwierp eerder ook dierenverblijven en medische praktijken, een doorslaggevende factor. “Je vindt nergens een architect die gespecialiseerd is in het ontwerpen van een wildopvang, dus dit paste zo goed als het maar kon,” aldus Thijs Devlin, manager bij Stichting Avolare.
Voor Avolare was dit project een zoektocht in het onbekende. “Wij zijn voor het eerst met circulariteit bezig, vanuit de gedachte dat het gebouw bij de omliggende natuur – een Natura 2000-gebied – moet aansluiten”, aldus Nefkens. “Je komt dan gauw op circulariteit uit, want ook daarmee help je de natuur.” Dat bleek een redding te zijn toen eind 2019 de stikstofproblematiek de kop opstak, vlak voordat met de bouw werd gestart.
Bruggink: “Omdat we voor houtbouw hebben gekozen, waren het relatief kleine knopjes waar we aan moesten draaien. We bouwden immers al heel schoon en dan tellen we de CO2-opslag van hout nog niet eens mee. Daarmee konden we de uitstoot van 16.000 kg naar 2.000 kg verlagen, maar we moesten naar 0.” Na overleg met aannemer Van Engen bleek de oplossing te schuilen in de logistieke kant. “De kraan- en graafwerkzaamheden werden elektrisch uitgevoerd”, aldus Bruggink. “Ook carpoolen en combineren van verkeersbewegingen zorgden voor een fikse reductie in uitstoot. Dat was wel
een papieren werkelijkheid, waardoor de bouwtijd langer uitviel.”
Impressie van het bovenaanzicht van Avolare, met links parkeergelegenheid en het pand. De overige ruimte is gereserveerd voor wildopvangen van diverse groottes, bereikbaar door twee looppaden. Beeld: ORGA architect
Avolare kent een publiek deel, om bewustwording van het wild te stimuleren, en een zorgafdeling voor de wilde dieren. Deze maatschappelijke functie had een directe invloed op de gebruikte materialen. “Omdat er publiek bij komt, wilden we niet alleen een aantrekkelijk gebouw, maar ook een dat circulariteit uitstraalt”, vertelt Nefkens. “Bovendien heeft de Stichting Avolare – de gebruiker van het pand – niet veel financiële middelen beschikbaar, dus het was van belang dat het gebouw onderhoudsarm werd opgezet. Dan kom je al gauw op natuurlijke materialen uit.”
Uniek aan het proces achter de wildopvang is dat het team wegbleef van keurmerken zoals BREEAM. “We willen gewoon een natuurlijk goed gebouw bouwen, zonder een keurmerk dat je dwingt een technisch goed gebouw te bouwen”, aldus Bruggink. “Er zijn natuurlijk wel eisen waar een opvang aan moet voldoen”, voegt Nefkens eraan toe. “Denk aan werkbare en schone omgevingen voor de vrijwilligers die hier komen te werken. We hebben de eisen zelf hoger gesteld, omdat het idee is om zo circulair mogelijk te zijn.”
Bruggink: “We wilden de vrijheid hebben om te zoeken naar oplossingen. Ga je voor een keurmerk, of ga je voor de beste oplossing voor de gebruikers? Wij wilden in dit geval de dieren leidend maken, maar wel vanuit een duurzame en circulaire insteek. Zo bepaalden we dus zelf de eisen. Dat maakt het in mijn ogen niet minder reëel of kwalitatief. Ik denk dat het juist realistischer is.”
Dit is een voorpublicatie van het artikel Wildopvang Avolare: lichtend voorbeeld van circulaire houtbouw in het magazine Stedebouw & Architectuur, thema Circulair Bouwen van 2020, dat op 20 mei verschijnt. Dit magazine lezen? Dat kan! Download de editie op 20 mei in onze nieuwe online bibliotheek.
Geplaatst door
Gerelateerde artikelen
Nieuwsbrief
Blijf op de hoogte van het laatste nieuws
InschrijvenGeplaatst door
Trending
